Title: Pons tironum
Author: Jones, William Henry Samuel, Appleton, Reginald Bainbridge
Language: Latin
As this book started as an ASCII text book there are no pictures available.


*** Start of this LibraryBlog Digital Book "Pons tironum" ***


[Transcriber's note:
This text marks a few vowels as long which are considered short by
the Oxford Latin Dictionary/OLD (or vice versa).
This affects the following words:
(i) 'mīsceō' (long i); OLD considers 'misceō' (short i) correct.
(ii) 'affīrmō' (long i); OLD considers 'affirmō' (short i) correct.
(iii) 'mīttō' (long i); OLD considers 'mittō' correct.
      This affects also the corresponding composites.
(iv) 'īmmō' (long i), whereas OLD considers 'immō' (short i) correct
(v) 'līttera' (long i, 2 't'); OLD considers 'littera' or 'lītera' correct
(vi) īgnis (long first i); OLD considers 'ignis' (short first i) correct
(vii) Some prefixes "in-" (like īnsalūbris) have 'long i' in the text,
      but are considered short in the OLD.
In the "Poēta" chapter, one misprint has been corrected: "dormio" -> "dormiō".

In the appendix, which lists the vocabulary ("index verbōrum"),
a few words are explained by pictures. To avoid these pictures
in the interest of readers who cannot display pictures on their devices,
they have been replaced by their definitions in English,
using the label 'Image.']

PONS TIRONUM

QUEM FECERUNT R. B. APPLETON ET W. H. S. JONES

Trita manu puerili est ut, mea cura, senescas;
si modo non frustra, non mihi tota peris.

LONDINII APUD AEDES G. BELL ET FILIORUM
CIↃIↃCCCCXIIII

PRAEFATIO

Libellum habes, lector benevole, quo quasi ponte usi
tirones a primo tirocinii anno in secundum transire
possint. Primo enim anno solum simplices, quas
vocant, sententiae tractari solent; secundo autem
adfectanda sunt difficiliora. Multa singularum
constructionum exempla in unoquoque capite ita
congregata sunt ut discipuli ipsa similium sententiarum
frequentia sensim difficultates superare
possint. Latinam linguam ubique, nusquam invenies
Anglicum.

Gratias debemus maximas amico nostro A. W.
Spratt, Aulae S. Catharinae socio, et W. H. D.
Rouse, viro doctissimo, gratissima nobis amicitia
coniuncto, qui ambo, qua sunt benevolentia, multis
modis nos adiuverunt. Si tamen menda te offendent,
ita nobis ipsis culpam ascribe, ut veniam non omnino
deneges.

R. B. A.
W. H. S. J.

EXPERGĪSCOR.

Animum attende! Imperō tibi ut animum attendās.

Ante lūcem servus quīdam nōmine Dāvus ad
cellam, ubi dormiō, venit; forēs pulsat, āc mihi
ut surgam imperat. Ego dormīre volō; servō
igitur ut abeat imperō. Servus abit, sed pater eum
redīre iubet. Redit igitur et clāmāns "Pater tuus,"
inquit, "ut statim surgās tibi imperat." Ē lectulō,
in quō dormiēbam, sine morā surgō; sed vestēs,
quibus mē amicīre soleō, invenīre nōn possum.
Dāvō igitur ut novam tunicam quaerat imperō. Ille
autem "Cūr," inquit, "quod māter tibi imperat numquam
facis? Cūr eī nōn pārēs? Nam semper tibi
imperat ut tunicam apud lectulum tuum dēpōnās."
Ego tamen īrātus eī ut taceat imperō. Tacet igitur
et aliī imperat servō ut tunicam novam mihi det.
Servus ille alteram tunicam adfert, et mihi "Dāvus,"
inquit, "ut hanc tunicam tibi darem mihi imperāvit.
Imperāvit quoque ut celeriter tē amicīrēs." Fēstīnō
igitur et servum alterum calceōs (quōs in pedibus
gerere soleō) adferre iubeō. Calceōs ille adfert, quōs
ego pedibus indūcō. Deinde redit Dāvus, et "Māter
tua," inquit, "ut statim ad sē veniās tibi imperat."
Ad mātrem igitur eō, quae tunicam et calceōs meōs
cūriōsē īnspicit, et ut comās pectam mihi imperat.
Dāvum igitur pectinem (quō comās pectimus)
quaerere iubeō. Deinde māter mihi imperat ut
collum iterum lavem, atque ut ad lūdum lītterārium
(ubi nōs puerī lītterās discimus) proficīscar.
Servum mēcum īre iubet. Hīc igitur servus, quī
paedagōgus appellātur, mē ad lūdum comitātur.
Loculōs meōs (quī librōs continent) ut portet
imperō; at ille mihi imperat nē in viīs morer.
Hōc modō ad lūdum venīmus, et paedagōgō ut
domum redeat imperō.

Māter ad lūdum nōn it. Servōs ad sē venīre
iubet. Omnibus nē tempus terant imperat; hunc
ātrium purgāre, illum aquam ex impluviō (hōc est, ē
stāgnō in mediō ātriō sitō in quod pluviae cadunt)
adferre iubet. Dāvō tamen ut ad macellum (ubi
multae sunt tabernae ex quibus variās rēs emimus)
eat cibumque emat imperat. Dāvus igitur ad
macellum abit et vēnditōrī ut būbulam domum
nostram tempore mīttat imperat. Saepenumerō
tamen vēnditor nōn tempore mīttit. Pater igitur
īrātus Dāvum ad sē venīre iubet et "Nōnne," inquit,
"domina tibi imperāvit ut cibum emerēs?" Cuī
Dāvus "Imperāvit," inquit, "ut ad macellum īrem.
Ad macellum īvī; laniō, ā quō carnem emere solēmus,
ut būbulam mihi mōnstrāret imperāvī; nūllam
praestō habēbat, sed aliī cuīdam ut bovem quaereret
imperāvit; alius ille in agrōs abīvit, agricolaeque ut
bovem trucīdāret imperāvit. Agricola uxōrī imperāvit
ut cultrum sibi daret; uxor vīcīnō, quī prope
habitābat, cuī mūtuum dederat cultrum, ut sibi
redderet imperāvit. Is cultrum reddidit, et uxōrī
imperāvit ut grātiās marītō ageret. Uxor marītō
suō cultrum dedit, eīque ut bovem statim trucīdāret
imperāvit. Marītus ēius bovem trucīdāvit, servīsque
ut ad macellum portārent imperāvit. Servī ad
macellum bovem portāvērunt, laniōque ut pecūniam
solveret imperāvērunt. Lanius eīs nē nimis poscerent
imperāvit; ego quoque laniō nē nimis ā mē posceret
imperāvī; būbulam ad nōs statim mīttere iūssī.
Lanius ad nōs būbulam mīsit; ego coquō dedī, eīque
ut statim coqueret imperāvī. Coquus mihi ut omnia
tibi expōnerem imperāvit, āc būbulam coquere
incēpit, quae nunc, ecce! parāta adest." Pater
servum būbulam adportantem vīdit, et Dāvō ut ad
culīnam redīret imperāvit.

Pater mihi nē nimis celeriter edam semper imperat.
Ō mē miserum, ut multa sunt quibus semper
dēbēmus abstinēre! Magister semper mihi imperat
nē in lūdō lūdam; paedagōgus nē in viīs morer
imperat; māter mihi nē digitōs rōdam imperat,
imperat quoque nē frāterculum laedam. Frāterculus
mihi nē crepundiīs suīs (quibus ipse lūdere solet)
lūdam imperat. Herī frāterculum crepundia in ōs
īnserentem vīdī, cuī "Nōnne," inquam, "māter tibi
imperāvit nē crepundia in ōs īnsererēs?" āc
crepundia ab eō āvellere cōnābar. Ille autem vāgīre
incēpit; imperāvī eī nē īnfantem sē praestāret;
vāgītum tamen māter audīvit, et mihi ut statim ad
sē īrem imperāvit. "Nōnne," inquit, "tibi imperāvī
nē frātrem laederēs?" Cuī ego "Nōnne
frātrī," inquam, "imperāvistī nē crepundia in ōs
īnsereret? Ille tamen crepundia hōc modō in ōs
īnserēbat"—et digitōs in ōs īnseruī. Sed—ō mē
miserum!—digitōs māter vīdit et "Nōnne," inquit,
"nē digitōs mordērēs tibi imperāvī?" Deinde
paedagōgum ad sē venīre iubet, cuī ut mē ad patrem
dūcat imperat. Paedagōgus mē ad patrem dūcit.
Ego īre nōlō; itaque moror, sed paedagōgus "Nōnne,"
inquit, "saepenumerō nē morēris tibi imperāvī?"
Pater mē reprehendit et "Nōnne," inquit, "ut
mātrī semper oboedīrēs tibi herī imperāvī? " Ego
nihil respondeō, et pater mē ad cubiculum abīre
iubet.

POĒTA.

 Magister venit ut discipulōs doceat.
 Discipulī ut recitent librōs aperiunt.

Posterō diē pater meus negōtia aliquot āctūrus
in urbem est prōgrēssus. Dum ante tabernam
quandam stat, subitō accurrit malus nescioquis poēta
quī "Carmen," inquit, "ut recitem, amīce, ad tē veniō."
Cuī pater "Nōn vacō," respondet, nē tālī pēste
vexētur. Merīdiē in porticū Pompēiī ut sē recreāret
cōnsēdit; cuī sedentī Ligurīnus īdem accurrēns "Ō
optime," inquit, "iterum ad tē veniō ut carmina mea
recitem." Cuī pater "Nōn vacō," inquit, "nam ut
dormīrem hūc ā multitūdine recēssī." Ligurīnus
discēssit, et pater iterum obdormīvit. Octāvā hōrā,
in thermās fūgit nē iterum poētae fieret obvius. Sed
statim ad aurem sonat "Ō optime patrōne, vēnī tibi
carmen aliquod recitātum." Fugit pater ad piscīnam.
Nōn tamen natāre licet, quia Ligurīnus exclāmāns
"Nunc tandem," inquit, "ut audiās carmina, prope
aquam stāns sum tibi recitātūrus."

Posteā pater hōc dē Ligurīnō scrīpsit carmen:—

 Et stantī legis et legis sedentī,
 Currentī legis et legis morantī.
 In thermās fugiō; sonās ad aurem.
 Piscīnam peto: nōn licet natāre:
 Ad cēnam properō; tenēs euntem.
 Ad cēnam veniō; fugās sedentem.
 Lassus dormiō; suscitās iacentem.

Quam pulchrum est carmen! Ego quoque dum
carmina audiō poēta fierī volō. Nōnnumquam versūs
compōnere cōnor, sed malī, īmmō vērō pessimī, sunt
versiculī. Aliquando versiculōs quōs scrīpsī lūdī
magistrō mōnstrō, sed ille "Vīsne, Lūcī," inquit,
"poēta fierī?" Ego āiō, et ille semper mihi imperat ut
Graecōs scrīptōrēs identidem diēs noctēsque perlegam
ut optima imiter exempla. Sed rēs est difficillima;
multō facilius mihi vidētur esse prō patriā pūgnāre.
Herī dum domum redeō multōs vīdī mīlitēs, et mīles
fierī et ipse cōnstituī. Quam pulchram speciem prae
sē ferunt mīlitēs! Ut dulce et decōrum est prō
patriā pūgnāre! Quam fortēs videntur esse mīlitēs!
Ut nihil honestius agere possumus quam prō patriā
morī! Nihil pulchrius esse potest quam mīlitis
habitus. Ut hunc habitum videās spectā tabulam
pīctam.

MĪLES.

Hīc est mīles; gregārius est mīles quī ita appellātur
quia quasi ūnus est ex grege mīlitum. Ut in pūgnā
servētur fert scūtum, galeam, lōrīcam, brācās; galeam
quae caput ab ictibus dēfendat, lōrīcam quae pectus
prōtegat, brācās nē crūra volnerentur, scūtum ut ab
omnī corpore ictūs arceat. Tenet quoque, ut vidēs,
pīlum et gladium; pīlum habet ut in hostēs ēminus
cōniciat, gladium ut comminus eōs feriat.

In Rōmānō exercitū alia quoque mīlitum sunt
genera; equitēs, quī ex equō pūgnant, ut victōs hostēs
persequantur, funditōrēs quī fundīs glandēs vel
lapidēs in hostēs iaciant, sagittāriī quī sagittās
arcubus ēmīttant. Est etiam dux ut exercitūs quasi
caput sit. Is ut omnia ōrdine agantur iūssa dat
mīlitibus. Ante pūgnam solet omnibus imperāre
ut summā virtūte, summō animō, summīs vīribus
dēcertent.

CĒNA.

Licetne nōbīs cēnāre? Ōrāmus tē ut nōbīs cēnāre liceat.

Cottīdiē ferē domum apud nōs convīvae cēnātum
veniunt. Convīvās pater ita dispōnit: ut in summō
lectō accumbant rogat Semprōnium, avunculum
meum, frātrēsque ēius duōs, ut in mediō cōnsulem
aliōsque duōs magistrātūs, ut in īmō, ubi ipse
accumbit, duōs reliquōs. Tum servō cuīdam imperat
ut gustum appōnat. Ōvīs plērumque aliīsque
ēscīs, quō magis edere cupiant convīvae, initiō
cēnae vescimur; deinde per cēnam rēctam prōcēdimus
ūsque ad mēnsās secundās, frūgēs cūiusvīs
generis ut māla, pira, ūvās,—unde fit prōverbium "Ab
ōvō ūsque ad mālum." Dum secundīs fruuntur
mēnsīs quīdam ex convīvīs patrem ōrat ut mē vocet.
"Cupiō enim," inquit, "eum recitantem audīre."
Pater igitur servō imperat ut mē roget ut praestō
sim. Servus igitur mē intrōdūxit; tum pater mē
ōrāvit ut quam optimē carmen aliquod recitārem.
Ego autem omnēs precātus sum ut attentō animō
mē audīrent et hunc in modum incēpī:—

 Ut nova rīdent
 nitōre prāta daedalō,
 rīdet iuventūs
 ah! quam fugāx!
   Carpite (nam licet)
   pūra, sodālēs,
   gaudia quae dabit
   prīma iuventūs.

 Dum salit aestū
 fervente sanguis artubus,
 rōburque nescit
 frangī malīs,
   carpite (nam licet)
   pūra, sodālēs,
   gaudia quae dabit
   prīma iuventūs.

 Ēia! per aurās
 follis sonantēs ēvolet;
 nec lūsus ācris
 cesset pilae.
   Carpite (nam licet)
   pūra, sodālēs,
   gaudia quae dabit
   prīma iuventūs.

 Ōtia lūdōs
 labōre parta suādeant
 lūdīque Mūsīs
 dent vigōrem.
   Carpite (nam licet)
   pūra, sodālēs,
   gaudia quae dabit
   prīma iuventūs.

Postquam carmen recitāvī pater servum semper
rogat ut crūstula quaedam mihi adferat. Convīvae
quoque nōnnūllīs praemiīs mē dōnant. Semprōnius
librum pulcherrimum fābulās Aesōpī continentem
mihi dedit. Hunc librum identidem legō, nam
māximē mihi placet. Multae īnsunt tabulae pulcherrimē
pīctae, quārum dē ūnā vōbīs nārrābō.
Spectā tabulam.

CANIS.

Quāle est hōc animal? Dīc mihi quāle sit.

Vidēsne hunc canem quī carnem ōre tenet?
Scīsne quālis sit carō? Bovis est carō, būbula
nōmināta. Dīc mihi quid canis agat. Intellegisne
cūr pontem trānseat? Ut ā laniō effugiat pontem
trānsit; nam carnem, quam ōre portat, ā laniō
quōdam abstulit. Rogāsne cūr fugiat? Nē ā laniō
capiātur scīlicet fugit. Dum aufugit ad pontem
pervēnit. Quō ferret pōns omnīnō nesciēbat, sed ut
lanium vītāret trānsgredī incēpit. Dum trānsgreditur
aliquid in aquā vīdit; quid esset nesciēbat,
nūllus enim canis quid sit imāgō intellegere potest.
Sed carō esse vidēbātur, et canis ille invenīre
cupiēbat utrum illa in aquā carō melior esset carne
(quam in ōre habēbat) necne. Quid igitur āctūrus
sit omnēs, ut putō, bene scītis. Ōs enim ut imāginem
rapiat apertūrus est, nam, ut dīxī, quid imāgō esset
nōn intellegēbat.

Ut mihi placet hūiusmodī legere librōs! Multō
iūcundiōrēs sunt quam grammaticī istī quōs in lūdō
recitāmus. Equidem vērō cūr necesse sit tālēs
legere librōs nesciō. Sed quō sapientior fīam pater
mihi imperat ut lūdum frequentem; lūdī magister
omnibus ut librīs et stilō incumbāmus imperat nē
semper rudēs incultīque sīmus. Sed cūr tantam
necesse sit operam dare ut sapientēs fīāmus, nēmō
mihi dīcere potest. Ōlim ipsum magistrum quam
ob rem sapientēs nōn nātī essēmus rogāvī, sed ille
nihil nisi mihi imperāvit nē stultum mē praestārem.
Cūr hunc in modum respondisset tunc nescīvī; sed
fortāsse et ipse nescit quam ob rem necesse sit studēre
ut sapientēs fīāmus. Ego saltem quōmodo rēs sē
habeant nesciō; hōc tamen sciō—māter mihi ut ad
lūdum eam imperat; pater imperat ut mātrī pāream;
lūdī magister mē operam librīs dare iubet.

LŪDUS.

Ad lūdum currō quia timeō nē sērus veniam.

Multa posteā tibi dē lūdō nārrābō, nunc autem
haec pauca. Lūdum frequentāre mihi molestum
est; quam molestum sit nēmō nisi puer intellegere
potest. Sed cum condiscipulīs lūdere satis grātum
mihi est, atque ut amīcōs mihi conciliem necesse est
ad lūdum īre. Quot in lūdō nostrō sint discipulī
nōn nārrābō. Quis enim hōc scīre volt? Nōn
quot, sed quālēs sint discipulī scīre vīs. Dē omnibus
nunc nārrāre nōn possum, sed quantum licet nunc
audī. Quīdam ex discipulīs, nōmine Gāius, ā condiscipulīs
etiam Timidus est appellātus. Rogāsne
cūr ita sit appellātus? Precārisne mē ut tibi dīcam
cūr illud sit nōmen? Paucīs expōnam verbīs:
Gāius semper timet, metuit, verētur; semper trepidus
est. Māne timet nē pluat, nē magister
pūniat. Dum pilā lūdit timet nē ipse cadat, vel nē
cadat pila. Ante cēnam timet nē parum sit cibī.
Dēnique semper timet nē quid malī accidat. Herī
timēbat nē pēnsum recitāre nōn posset. A lūdō
igitur omnīnō sē abstinuit; domum tamen nōn iit,
timēbat enim nē māter sibi veniam nōn daret.
Herī timēbat nē magister pūnīret; hodiē nē pūniat
timet, crās timēbit nē pūniat. Intellegisne nunc
tandem cūr Timidus sit appellātus?

Plērumque praelēctiōnēs in lūdō ōdī, sed interdum
magister fābulās nōbīs nārrat. Hās valdē amō.
Vīsne scīre quālēs sint? Animum igitur attende ut
intellegās, āc tibi ūnam ex eīs quās magister nōbīs
recitāvit nārrābō.

FĀBULA DĒ ANŪ.

Magistrō docente oportet discipulōs tacēre.

"Ōlim erat anus quaedam quae sex assēs invēnit.
Itaque ad macellum ut porculum emeret profecta est.
Porculō emptō domum redībat, sed ad portam vēnit
per quam porculus īre nōluit. Itaque anus canem
ōrāvit ut porculum mordēret. Sed canis nōluit.
Itaque cane recūsante ferulam ōrāvit ut canem
percuteret. Sed ferula nōluit. Itaque ferulā recūsante
īgnem rogāvit ut ferulam ūreret. Sed īgnis
nōluit. Itaque īgnī recūsante aquae imperāvit ut
īgnem exstingueret. Sed aqua nōluit. Itaque aquā
recūsante taurum ōrāvit ut aquam biberet. Sed
taurus nōluit. Itaque taurō recūsante lanium ōrāvit
ut taurum interficeret. Sed lanius nōluit. Itaque
laniō recūsante fūnem ōrāvit ut lanium suspenderet.
Sed fūnis nōluit. Itaque fūne recūsante mūrem
ōrāvit ut fūnem rōderet. Sed mūs nōluit. Itaque
mūre recūsante fēlem ōrāvit ut mūrem ederet.
Fēlēs autem 'Sī lac,' inquit, 'mihi dederis, ego mūrem
edam.' Anus igitur ad vaccam prōgrēssa ōrāvit
ut lac sibi daret. Vacca tamen 'Sī aliquantulum
faenī,' inquit, 'mihi dederis, ego lac tibi dabō.' Itaque
anus hominem quī agrōs colēbat ut faenum sibi
daret ōrāvit. Sed homō 'Sī,' inquit, 'aquam in
crībrō mihi adportāveris, faenum tibi dabō.' Anus
igitur lapidēs et argillam crībrō imposuit et aquam
adportāvit. Itaque aquā acceptā homō faenum dedit;
faenō comēsō vacca lac dedit; lacte exhaustō fēlēs
mūrem edere incēpit; caudā morsā mūs incēpit
fūnem rōdere; quō factō fūnis lanium angere
incēpit; iugulō compressō lanius incēpit taurum
interficere; capite percussō taurus incēpit aquam
bibere. Quibus factīs aqua īgnem exstinguere incēpit;
aquā sparsā īgnis ferulam ūrere incēpit et
ferula incēpit canem percutere. Itaque canis ferulā
verberātus porculum mordēre incēpit et porculus per
portam saltāns ēvāsit. Quibus factīs anus domum
rediit."

Nūdius tertius hanc fābulam magister nōbīs
nārrāvit, sed fābulās cottīdiē nōn nārrat. "Sī
pēnsa," inquit, "bene fēceritis fābulam vōbīs nārrābō,"
sed ūnus et alter male faciunt. Nūllam igitur
audīmus fābulam, sed magister artem grammaticam
nōs docet.

Herī conclāve intrāvit. Cum intrāvisset discipulōs
spectāvit. Cum discipulōs spectāvisset (vel,
ubi discipulōs spectāvit; vel, postquam discipulōs
spectāvit; vel, discipulīs spectātīs; vel, cum discipulī
spectātī essent) crētam sustulit. Crētā sublātā
(vel, cum sublāta esset crēta; vel, cum crētam sustulisset;
vel, ubi crētam sustulit; vel, postquam
crētam sustulit) in tabulā scrīpsit carmen. Carmine
scrīptō (vel, ubi scrīptum est carmen; vel, postquam
scrīpsit carmen; vel, cum scrīpsisset carmen; vel,
cum scrīptum esset carmen) discipulōs recitāre
iūssit. Discipulī iūssī carmen recitāvērunt. Carmine
recitātō (vel, ubi recitāvērunt; vel, postquam
recitāvērunt; vel, cum recitāvissent carmen) magister
duās nārrāvit fābulās. Quibus fābulīs nārrātīs (vel,
quās cum nārrāvisset fābulās; vel, quae cum nārrātae
essent fābulae; vel, quās ubi nārrāvit fābulās)
dīmīsit discipulōs. Discipulīs dīmīssīs ipse prandium
ēdit; discipulī dīmīssī lūsum ēgrēssī sunt.

Ō mē miserrimum, stultissimum! Nōn possum
haec omnia comprehendere. Mēns mihi pertūrbātur,
cōnfunditur, mīscētur. Quam multa idem sīgnificant!

Sed fēriae adsunt et lūdum multōs diēs omīttam.

LECTĪCĀRIUS.

Fēriae adsunt, sed nisi fēriae advēnissent ego mortuus essem.

Sī magister nōs ad lūdum per fēriās īre vellet ego nōn īrem.

Dum hae fēriae aguntur Viā Sacrā forte ībam,
cum subitō lectīcārius quīdam, quī aliquem
lectīcā gestābat, ā tergō appropinquāns caput meum
assere percussit. Petasum, ut accidit, gerēbam quī
aliquid dē vī ictūs remīsit. Sed nisi petasum
habuissem scelerātus ille omnīnō mē interfēcisset.
Sī modo eum appropinquantem vīdissem dē viā eī
dēcēssissem, sed nōn vīdī. Sī modo "Cavē" clāmāvisset,
idem fēcissem, sed nihil clāmāvit. Itaque
mē offendit. Sī mē multō vehementius percussisset
fortāsse mē interfēcisset, et sī mē interfēcisset comprehēnsus
esset ut sīcārius. Sī comprehēnsus esset
in vincula esset iactus. Sī in vincula iactus esset
inter sīcāriōs accūsātus esset. Sī accūsātus esset
capitis esset damnātus. Sed, ut iam dīxī, nihil
accidit nisi quod caput meum tumōre māgnō fīēbat
tumidum. Sī pater adfuisset valdē, putō, īrātus
esset et hominem pulsāvisset. Tū quoque sī capitis
tumōrem vīdissēs hominem reprehendissēs. Equidem
vērō hunc in modum hominem allocūtus sum.
"Quid, malum, fēcistī? Cūr tam celeriter curris?
Nisi celeriter fēstīnāvissēs mē nōn percussissēs.
Cavē nē poenās posteā dēs. Nam sī adultus essem
tē iam caederem, quod nunc facerem sī modo
baculum habērem. Utinam habērem, vel pater vel
paedagōgus adesset, āctum esset dē pelle tuā,
fūrcifer!" Ille autem "Tacē," inquit, "nam quod
mihi ita maledīxistī iterum tē percuterem nisi
puerulus modo essēs." Quibus dictīs ego hominem
quī in lectīcā vehēbātur āgnōvī. Ō mē miserum!
lūdī magister erat! Quō cōgnitō quam celerrimē mē
recēpī; timēbam enim nē ille quoque mē āgnōsceret.
Domum reversus magistrum cum patre
loquentem invēnī. Statim valdē timēbam nē rē vērā
mē āgnōvisset nēve quod lectīcāriō dīxeram audīvisset.
Diū quam ob rem apud nōs adesset frūstrā mīrābar,
sed tandem Dāvus ad mē vēnit et "Pater," inquit,
"ut statim ad sē in tablīnum eās tibi imperat."

Iterum nē poenās darem timuī, sed ut quam ob rem
adesset magister invenīrem ad tablīnum sine morā
mē contulī. Valvīs apertīs magistrum—mīrābile
dictū!—rīdentem vīdī et, omnī timōre iam dēpositō,
sēcūrus intrāvī. Pater, cum mē adstantem percēpisset,
"Cornēlius," inquit,—ita enim nōminātus est
lūdī magister—"ut negōtia quaedam sēcum agam
mē in rūs vocāvit; itaque eum precātus sum ut tibi
nōbīscum īre liceat." Quibus audītīs vix auribus
meīs crēdere potuī et magistrum rogāvī num vēra
nārrāret pater. Ille ait, et pater mihi imperāvit ut
statim mē parārem.

Tam benīgnus est magister ut mē sēcum rūs īre sinat.

Dum ego mē ad profectiōnem parō haec quoque
pater mihi expōnit: "Adsunt Kalendae Sextīlēs.
Itaque Cornēlius lūdum in Octōbrēs Īdūs dīmīsit."
Quibus audītīs quam māximē gaudeō, nam tantā vī sōl
aestāte ārdet ut nihil discere possim. Etiam sī lūdum
aestāte frequentārem nihil discere possem. Quid
enim? Nōnne Mārtiālis hunc in modum loquitur:—

 Lūdī magister, parce simplicī turbae!
 Sīc tē frequentēs audiant capillātī.
 Ferulaeque trīstēs, scēptra paedagōgōrum,
 Cessent, et Īdūs dormiant in Octōbrēs.
 Aestāte puerī sī valent satis discunt.

Nam sī qua alia urbs, est īnsalūbris Rōma; tantus
est ārdor sōlis ut nēmō quicquam possit discere; īmmō
vērō adeō est īnsalūbris urbs ut lūdī magistrī suōs
quisque discipulōs in Īdūs Octōbrēs dīmīttant. Ita
grassantur febrēs ut dītissimus quisque aestāte
in vīllās migret, īmmō vērō nēmō Rōmae maneat
nisi urbāna cōgunt officia. Omnēs, ut putō, sī
modo officia sinerent ad vīllās sē reciperent. Ultimō
annō tempestās ita erat rabida ut omnēs tōtum
diem in lectulīs ōtiōsī requiēscerent. Ita furēbat
aestus ut neque lītterās discere, neque ambulāre,
neque edere, nihil nisi bibere possent. Ut Mārtiālis
dīxit, tantum vītae ēius dētrāxit urbis pēstilentia,
ut, sī eōs modo computāret annōs per quōs valēbat,
rē vērā īnfāns etiam nunc esset. Pater igitur ita
veritus est nē in morbum inciderem, ut mē rūs sēcum
addūcere cōnstituerit.

ITER.

Sed ut nārrātiōnem meam bene intellegās, oportet
mē aliquid grammaticē expōnere. Nōlī timēre nē
tē taedeat. Nōn sum magister lūdī neque illī
adsunt diēs per quōs lūdum frequentāmus. Fēriae
adsunt, et iter nostrum sum tibi nārrātūrus.
Prīmum tamen hōc grammaticē: sententiam _Magister
venit ut doceat_ nōs Rōmānī hunc quoque in modum
vertimus _Magister docendī causā venit_. Similiter
dīcimus aut

  _Puerī ut discant lūdum frequentant_.

aut

  _Puerī discendī causā lūdum frequentant_.

Sed vereor ut intellegās. Oportet mē melius
expōnere; melius mihi expōnendum est. _Docendī
causā_ idem sīgnificat quod _ut doceat_ prīmā in
sententiā, et _discendī causā_ idem quod _ut discant_
secundā in sententiā. Intellegisne nunc? Oportet
tē intellegere; intellegendum est tibi. Hōc quoque
mihi dīcendum est:—Eandem sententiam _Magister
docendī causā venit_ hunc quoque in modum vertere
possumus:—

  _Magister ad discipulōs docendōs venit_.

Sed vereor nē artis grammaticae iam tē taedeat.
Reliquā igitur parte omīssā, ad iter nostrum pergam.

Māne experrēctus cum patre ad forum īvī raedae
condūcendae causā. Prīmā hōrā magistrō comitante
profectī sumus ut iter tempore perficerēmus. Dum
Viā Appiā vehimur, multa mihi posteā nārranda
vīdimus. Quārtā circiter hōrā ad dēversōrium pervēnimus,
ubi omnibus ex raedā dēscendendum erat
edendī bibendīque causā. Quam iēiūnus eram!

Tam avidē edēbam, ut pater hīs verbīs mē reprehendere
incēperit. "Nōlī cibum tam avidē dēvorāre;
nōnne saepenumerō tibi imperāvī nē avidum in
edendō tē praestēs; prōverbium meum nōn īgnōrās
—_ut vīvāmus edendum est, nōn vīvendum est ut
edāmus_—prūdentissimus quisque vīvendī causā edit;
stultissimus quisque edendī causā vīvit. Fēstīnā
tamen, namque iterum in raedam nōbīs est ascendendum."
Quibus audītīs ego fēstīnō; aliquantulum
cibī in sinū pōnō, et omnēs iterum raedam ascendimus.

In itinere faciendō ut sunt multa cūranda! Nē
nimis impedīmentōrum raedae imponāmus prōvidendum
est; ungulae equī identidem sunt spectandae,
nē lapidēs inhaeserint, nec nōn rotae sunt īnspiciendae,
nē quid damnī accēperint. Quae omnia in
hōc itinere faciendō nōbīs accidērunt. Nam simul
atque iterum sumus profectī, pater ad raedārium
versus "Timeō," inquit, "nē sērō adveniāmus. Cūr
nōn cursum accelerās?" Cuī raedārius "Celerius,"
inquit, "īre nōn possum; cūr tot impedīmenta tēcum
adportās? Sī minus impedīmentōrum adportārēs,
celerius īre possēmus. Num colōniae dēdūcendae
causā iter facis?" Quibus audītīs Cornēlius quidem
rīsit et facētiās hominis laudāvit, sed pater et
raedārius paulisper inter sē collocūtī, ad dēversōrium
redīre cōnstituērunt, onera levandī causā. Itaque
Cornēliō comitante hī duo reversī sunt. Ego tamen
lūdendī causā ē raedā dēscendī. Calculīs, quippe
quī tālōs nōn habērem, hunc in modum lūdēbam.
Septem vel octō calculōs in manum collēctōs in āëra
iaciēbam et dum calculī cadunt quam plūrimōs manū
reversā excipere cōnābar. Diū hunc lūdum, dum
patrem exspectō, lūsī. Tandem autem pater rediit
et mihi ut in raedam iterum ascenderem imperāvit.
Cuī ego "Cūr, pater," inquam, "tam diū āfuistī?"
"Tam celeriter," respondit ille, "ad dēversōrium
contendēbāmus, ut rota dextra celerrimō cursū agitāta
ab āxe omnīnō sē līberāverit raedaque prōna nōs
omnēs ad terram praecipitāverit." Cuī ego exclāmāns
"Ō pater," inquam, "num laesus es?" "Mīrābile
dictū," respondit ille, "nihil damnī accēpimus nisi
quod rota refīxa iterum nōbīs erat affīgenda; cūius
rotae affīgendae causā diū sumus morātī. Sed nisi
Iūppiter nōs servāvisset, omnīnō essēmus interfectī.
Nunc autem prōcēdāmus." Quibus dictīs vix iterum
profectī sumus, cum equus subitō claudicāre
incēpit, et pater raedārium rogāvit quae causa esset.
"Vereor," respondit raedārius, "nē calculus ungulae
inhaereat," et rursus nōbīs erat dēscendendum calculī
ex ungulā extrahendī causā. Quō extractō raedārius
"Hunc," inquit, "nisi extrāxissem equus omnīnō
claudus esset factus."

Tandem autem ad vīllam ad quam contendēbāmus
tūtī pervēnimus. Equidem vērō adeō fatīgātus
eram, ut statim cubitum īrem. Proximō diē māne
in agrōs vagātus, multa inūsitāta neque anteā ā mē
vīsa invēnī. Vīlicum mīrum quoddam īnstrūmentum
fingentem vīdī, cuī ego "Quid, sōdēs," inquam,
"ibi facis?" "Arātrum," respondit, "fingō, namque
ut pānis suppetat nōbīs segetēs sunt serendae;
ut segetēs crēscant agrī arandī sunt, āc mihi ad
agrōs arandōs hōc īnstrūmentum faciendum est."
Multa quoque alia vīlicus mihi expōnere incēpit,
sed mox mihi abeundum erat ad prandium edendum.
Ut in prandiō edendō gaudēbam! Coquus
enim multa āc varia legūmina nōs dēlectandī
causā apposuit. Ego timēbam nē pater mē iterum
reprehenderet quod mē tam avidum in edendō
praestārem.

Posterō diē pater, rēbus perfectīs ad quās perficiendās
profectus est, Rōmam rediit. Mē tamen
rūrī relīquit, nē sī ad urbem īnsalūbrem reversus
essem in morbum inciderem. Mēnse tamen Octōbrī
appropinquante mē quoque ad urbem revocāvit,
ut ad lūdum redīrem. Dē lūdō pauca tibi iam
nārrāvī, sed, ut anteā dīxī, multa alia mihi sunt
nārranda.

ITERUM DĒ LŪDŌ NĀRRŌ.

Herī in lūdō discipulus quīdam, Decimus nōmine,
rīsit. Magister "Decime," inquit, "putō tē rīsisse."
Deinde perrēxit hunc in modum nōs docēre. "Sī
ante hūiusmodī sententiās 'Decimus rīdet,' 'Omnēs
rīsērunt,' 'Rīdēbō,' verbum pōnō dīcendī vel sentiendī
(ut 'dīcere,' 'respondēre,' 'arbitrārī,' 'putāre,'
'prō certō habēre') subiectum ('Decimus,' 'omnēs,'
'ego') in cāsum vertitur accūsātīvum ('Decimum,'
'omnēs,' 'mē'), verbum in īnfīnītīvum vertitur, ita
tamen ut et tempus idem sit, et vōx quoque sit
eadem."

Decimus rīdet.        | putō Decimum rīdēre.
omnēs rīsērunt.       | putō omnēs rīsisse.
rīdēbō.               | putō mē rīsūrum esse.
mīles interficitur.   | putant mīlitem interficī.
mīles interfectus est.| putābant mīlitem interfectum esse.
mīles interficiētur   | putāvit mīlitem interfectum īrī.

Ut hunc dīcendī modum bene intellegāmus,
magister nōnnumquam puerō cuīdam imperat ut
sententiās quāsdam dīcat, alterīque imperat puerō ut
omnia cēterīs discipulīs nārret. Statim hunc in
modum pergimus:—

_Discipulus_.                    | _Discipulus alter cēterīs nārrāns_.
Magister est īrācundus.          | Sextus magistrum īrācundum esse dīcit.
Magister discipulōs male docuit. | Sextus magistrum discipulōs
                                   male docuisse dīcit.
Magister mihi praemium dabit.    | Sextus magistrum sibi praemium
                                   datūrum esse dīcit.
Bonus sum discipulus.            | Sextus sē bonum esse discipulum putat.
Pessimī sunt aliī discipulī.     | Sextus aliōs discipulōs pessimōs esse putat.
Māter mea mihi crūstula dabit.   | Sextus mātrem suam sibi
                                   crūstula datūram esse putat.
Hanc cōnstructiōnem omnēs iam intellēxērunt. | Sextus omnēs hanc cōnstructiōnem
                                               iam intellēxisse putat.

Et vōs omnia iam intellegere prō certō habeō.
Nōn enim putō vōs stultōs esse discipulōs: vōs
stultōs esse negō. Magister nōnnumquam mē
stultum esse dīcit, sed putō eum errāre. Mox mē
sapientem esse inveniet, nam pater et māter prō certō
habent mē sapientem fore; negant enim magistrum
omnia posse praedīcere. Cēterum magister
omnēs parentēs stultōs esse putat, et saepenumerō
in lūdō "Omnēs," inquit, "parentēs suōs līberōs
optimōs esse arbitrantur."

ROGĀTOR.

Num ex memoriā tuā cecidit ille discipulus cuī
āgnōmen erat Timidus? Est enim alius condiscipulus
dē quō velim tibi nōnnūlla nārrāre. Nōmen eī est
Mārcō. Cum tamen numquam loquātur nisi interrogandō,
āgnōmen eī quoque indidimus. Appellāmus
enim Rogātōrem. Herī patrem rogāvit quid ageret,
quid prīdiē ēgisset, quid posterō diē esset āctūrus.
Deinde rogāvit quot mīlitēs stīpendia merērent,
quōrum quot essent gregāriī, quot centuriōnēs, quot
tribūnī, quot prīmipīlārēs. Mox dum ad lūdum
pergit obvius fit condiscipulō cuīdam quem statim
rogāvit num pēnsum perfēcisset, quot hōrās in perficiendō
cōnsūmpsisset, utrum difficile fuisset necne;
utrum posteā lūsūrus esset necne, multa alia
quōrum oblītus sum. Lūdum ingrēssus magistrum
quoque rogandō excruciat. Rogat num pulchrē
pēnsum scrīpserit; quandō fēriās rūrsus sīmus
āctūrī, quandō incipiant spectācula, multās aliās
nūgās quās taedet mē nārrandī. Et vereor nē tē
quoque taedeat; reliquās igitur interrogātiōnēs
ēius omīttam, nam putō mē iam satis dē lūdō
et condiscipulīs meīs nārrāvisse. Ad alia pergendum
est.

PATRIS ŌRĀTIŌ APUD TRIBŪNAL PRAETŌRIS HABITA.

Ōlim pater, quī causidicus praeclārus est, ut
ōrātiōnēs audīrem ad tribūnal praetōris sēcum mē
addūxit. Quam multī hominēs aderant—reus ipse,
quī fūrtī erat accūsātus, patrōnus ēius, quī eum
dēfenderet, pater meus ōrātiōnem contrā accūsātum
habitūrus, nec nōn praetor togā praetextā amictus
quī in sellā curūlī sedābat, iūdicēs quī in subselliīs
ad praetōris pedēs sedēbant! Mox praetor ad patrem
meum versus ut ōrātiōnem habēret eī imperāvit,
quī hunc in modum statim incēpit:—

"Nēmō dubitāre potest, iūdicēs, quīn hīc improbissimus,
scelerātissimus, nēquissimus, quem
ante oculōs sūdantem, pallentem, rubentem, sceleris
sibi cōnscium vidētis, sī quis alius nocēns sit. Nōn
dubium est quīn valdē pertūrbētur. Spectāte, iūdicēs!
Vidētisne labra quō modō eī tremant? et genās ut
exsanguēs fīant? Quis dubitāre potest quīn hīc
sceleris sibi cōnscius sit? Mihi quidem nōn dubium
est quīn iam ante oculōs carcerem, vincula, carnificem
ipsum cernere videātur. Namque omnia ē tēstibus
dīligenter quaesīvī, quae singula vōbīs expōnam.
Hīc enim, quī nunc nē capitis damnētur vehementer
timet, anteā nihil timēbat. Quid enim? Timēbatne
nē comprehenderētur? Minimē vērō. Nōn dubitāvit
quīn facile effugere posset. Intempestā nocte
domuī petītōris appropinquāvit. Fenestram apertam
vīdit; nōn dubium erat quīn omnēs iam dormīrent.
Nūllum sonum audīvit. Nihil eī obstitit quīn per
fenestram ingrēssus argentum caelātum auferret.
Per fenestram igitur tacitus, nē quem ē somnō
excitāret, intrāvit. Omnia prōsperē ēvēnērunt;
argentum caelātum facile invēnit; in saccum, quem
sēcum adportāverat, immīsit. Nihil eum impediēbat
quīn tūtus ēvāderet, cum subitō ab hōc, quī ut
omnia mihi tēstificētur adest, oppressus ad terram
dēicitur. Tēstem, iūdicēs, audīte."

_Tēstis_. "Ex animī meī sententiā iūrābō vērumque
dīcam. Nūdius quīntus, quippe quī ex ventre
labōrārem, noctū dormīre nōn poteram. Nōn dubitāvī
quīn gravī morbō affectus moritūrus essem.
Mūcium igitur quī tēstāmentum mihi cōnsīgnāret
quaerere cōnstituī. Domum apud eum statim īvī,
et—mīrābile dictū—aliquem per fenestram intrantem
vīdī. Nōn dubitāre poteram quīn scelus quoddam
conciperet, et eī obstāre cōnstituī quōminus effugeret.
Itaque per fenestram et ipse ingrēssus quid esset
āctūrus exspectāvī, nam nūllum mihi dubium
erat quīn esset fūr. Et rēctē suspicātus sum. Multa
enim pōcula argentea et aliud argentum, et pūrum
et caelātum, in saccum immīsit, et iam ad fenestram,
quā intrāverat, regrediēbātur, cum subitō ego ā tergō
appropinquāvī et eum comprehendī."

Quō tēstimōniō datō pater meus assurrēxit et
"Nēmō," inquit, "iūdicēs, dubitāre potest quīn hīc
vēra nārret. Quid igitur vōbīs obstat quōminus
hominem tam scelestum, tam nefārium, statim damnētis?
Dīxī."

Patrōnus fūris deinde ōrātiōnem habuit, sed ego
quī nēminem nisi patrem audīre voluissem domum
abīvī. Sed patrem posteā rogāvī utrum iūdicēs fūrem
damnāvissent necne, et ille arrīdēns eum omnium
cōnsēnsū esse damnātum dīxit.

FĀBULAE.

Nōn ita multō post, convīvae quīdam ut diem
mihi nātālem celebrārent apud nōs vēnērunt. Itaque
mātrī persuādēre cōnābar, ut paulō diūtius quam
solitum mihi licēret vigilāre. Facile eī persuāsum
est. Itaque ōmnēs circā focum cōnsēdimus ut
ōtiō fābulās nārrandō fruerēmur. Cum omnēs cōnsēdissent
avunculus meus hunc in modum prīmus incēpit:—

_Scīrōn_.

"Scīrōn latrō īnfāmis erat, quī regiōnem inter
Megaram et Atticam īnfēstam reddēbat. Ad mare
locō quōdam praeruptō solēbat sedēre; deinde sī
quis appropinquāverat viātor, eum cōgēbat sibi
pedēs lavāre atque in mare praecipitābat. Hunc
Thēseus, dum iter facit, saxō residentem cōnspexit.
Quō vīsō statim quae audierat in memoriam revocāvit.
Itaque ā tergō appropinquāns Scīrōnem ex
imprōvīsō aggrēssus parī lētō in mare dēiēcit; cūius
ossa flūctibus agitāta scopulīs inhaesērunt. Unde
Scīrōnia saxa ab ēius nōmine sunt appellāta."

Quā nārrātā fābulā, māter cum patrem nōn
adesse animadvertisset, versa ad mē "Abī, Lūcī,"
inquit, "ad patrem, quī epistulās in tablīnō scrībit,
et cōnāre eī persuādēre ut ad nōs veniat." Ego
igitur abitūrus "Nōlīte," inquam, "aliās nārrāre
fābulās priusquam ego redeam." Patrem in tablīnō
invēnī, cuī diū persuādēre cōnābar ut negōtia sua
paulisper omītteret. "Statim," inquam, "venī, pater,
priusquam aliam nārrent fābulam." Quō dictō, eī
persuāsum est ut ad nōs venīret. Quae iam nārrāta
essent māter eī breviter exposuit. Avunculum
fābulam hūiusmodī nārrāvisse dīxit. Scīrōnem latrōnem
īnfāmem esse quī regiōnem inter Megaram et
Atticam īnfēstam redderet. Solēre hunc ad mare
locō praeruptō sedēre; deinde sī quis appropinquāvisset
viātor cōgere eum sibi pedēs lavāre atque
in mare praecipitāre. Quem Thēseum, dum iter facit,
saxō residentem vīdisse. Quō vīsō statim quae
audīvisset in memoriam revocāvisse. Itaque Thēseum
ā tergō appropinquantem Scīrōnem ex imprōvīsō
aggrēssum parī lētō in mare dēiēcisse.

Quibus expositīs et patrī persuāsimus ut aliquid
nārrāret. Nec mora erat, sed ille statim "Nesciō,"
inquit, "an possim; audīte tamen et quantum
possum faciam." Cuī māter, "Fēstīnā modo," inquit,
"nam Lūcius nōn prius volt cubitum abīre quam
aliam audiat fābulam, et secunda iam adest vigilia."
Pater igitur hunc in modum perrēxit.

_Nīsus_.

"Līber, cum in Indiam exercitum ductūrus esset,
Nīsō nūtrīciō suō, dum ipse redīret, rēgnī Thēbānī
potestātem trādidit. Sed postquam inde reversus
est, Nīsus rēgnō cēdere nōluit. Itaque Līber, quippe
quī cum nūtrīciō contendere nōllet, passus est eum
rēgnum obtinēre dum occāsiō sibi rēgnī occupandī
darētur. In grātiam igitur cum eō rediit, et post
tertium annum ut rēgnō eum prīvāret hōc iniit
cōnsilium. Cum sacra quaedam sē factūrum esse
simulāvisset, mīlitēs muliebrī ōrnātū tamquam
Bacchās intrōdūxit, quī Nīsum sē rēgnō abdicāre
coēgērunt."

Quibus nārrātīs māter statim mihi ut cubitum
abīrem persuādēre est cōnāta, cuī ego "Sine mē,"
inquam, "māter, dōnec aliam audiam fābulam
manēre." Sed nūllō modō eī persuāsum est ut
veniam mihi daret. Dum autem cōnor, ūnus ex
convīvīs rogāvit cūr in lectīs adhibērentur asellōrum
capita, quī negantibus sē scīre haec exposuit:—

_Cūr in lectīs sunt asellōrum capita._

"Ōlim asellus quīdam erat quī vītem in prātō inventam
gustābat. Suāvitāte dēlectātus hanc edēbat;
āc vītis palmite abrōsō in māius crēscēbat et multō
ferācior reddita est. Ūvas dēnique prōcreāvit quās
pāstōrēs invēnērunt, vīnumque fēcērunt. Quāpropter
Rōmānī, quod asellus eōs vītēs amputāre docuit, in
triclīniōrum fulcrīs capita asellōrum vīte alligāta
habent."

Quibus audītīs ego cubitum abīvī. Ut placet
mihi tālēs audīre fābulās! Numquam iterum, ut
putō, aliās tam ēgregiās sum audītūrus dōnec proximus
mihi aderit diēs nātālis. Sed cum proximus aderit
annus nōn iam fortāsse Romae erimus.

EXERCITĀTIŌNĒS—I
(Adde partēs vocābulōrum omīssās.)

EXPERGĪSCOR.
i. Servus mihi imperat ut surg—.
ii. Servus mihi imperat ut tunicam quaer—.
iii. Pater fīliō imperat ut tac—.
iiii. Pater fīliō imperāv— ut tac—.
v. Imperābō servō ut ven—.
vi. Imperābās serv— ut venīrent.
vii. Imperāv— pater frātrī me— ut ad lūd— proficīsc—.
viii. Ille mihi imperat nē in vi— mor—.
viiii. Pater īrāt— Dāv— ad sē ven— iub—.
x. Agricola uxōr— imperāv— ut cultrum sibi dar—.
xi. Servīs imperat ut bovem ad macell— port—.
xii. Dāvō imperāvit ut ad culīn— red—.
xiii. Māt— mihi nē digitōs rōd— imperat.
xiiii. Frātr— imperāvit māter nē crepundia in ōs īnser—.
xv. Imperāvī tibi nē digitōs mord—
xvi. Ego ut mātr— oboed— tibi herī imperāv—.
xvii. Pater mē ad cubiculum abī— iubet.

POĒTA.
i. Ut recit— carmen ad tē veniō.
ii. Ut recit— carmina ad tē vēnī.
iii. Ut mē recre— cōnsīdō.
iiii. In thermās fugit nē poētae obvius fī—.
v. In thermās fūgit nē poētae obvius fi—.
vi. Magister puerō imperāb— ut Graecōs scrīptōrēs perlegat.
vii. Tabul— pīctam spectābāmus ut habitum mīlit— vid—.

MĪLES.
i. Gregār— mīles ita appellāt— quia ūn— est ex grege mīlit—.
ii. Ut in pūgnā serv— ferēbat scūtum.
iii. Brācās habēbat nē crūr— volner—.
iiii. Pīlum habēbat ut in hostēs cōnic—.
v. Nōnnūllī sagittās habēbant ut ēmītt—.
vi. Iūssa d— mīlitibus dat ut omnia ōrdin— ag—.

CĒNA.
i. Cottīdiē ferē dom— apud nōs convīvae ven—.
ii. Convīv— pater ita dispōn—.
iii. Ut in summ— lectō accumb— rogat Semprōni— frātrēsque ēius.
iiii. Tum serv— cuīdam imperat ut gust— appōn—.
v. Ōvīs ali—que ēsc— initi— cēnae vescimur.
vi. Deinde per rēct— cēn— ūsque ad mēns— secund— prōcēdimus.
vii. Ab ōv— ūsque ad māl—.
viii. Quīdam ex convīv— patr— rogat ut mē voc—.
viiii. Pater mē ōrāv— ut carm— recitār—.
x. Ego omnēs precātus— ut mē attent— anim— audīr—.

CANIS.
(i)
i. Quō in libr— erat canis pīctūra?
ii. Dīc mihi quāl— in hōc librō animal sit.
iii. Vidēsne can— qu— car— ōre tenet?
iiii. Dīc mihi quālis sit car—.
v. Ut ā lani— effugiat pon— trānsit.
vi. Ut lan— vīt— pontem trānsiit.
vii. Nūllus can— quid sit imāg— intellegere pot—.
viii. Apertūrus est ōs ut imāg— rapi—.
viiii. Carō bovis būbul— nōmināt— est.
x. Nōn carō erat in aqu— sed imāg—.
(ii)
i. Ut mihi placet hūiusmodī legere libr— !
ii. Iūcundiōrēs sunt quam grammatic— ist— qu— in lūd— recitāmus.
iii. Ut sapi— fīam pater ut lūd— frequent— mihi imperat.
iiii. Lūdī magister omnibus ut librīs— et stil—
 incumb— imperat.
v. Magister mihi imperāv— nē stult— mē praestārem.
vi. Māter mihi ut ad lūd— eam imper—.
vii. Pater imperat ut mātr— pāre—.
viii. Lūdī magister mē oper— libr— dare iubet.
viiii. Ut sapientēs fīam— necesse est studēre.
x. Cūr nōn nāt— essēmus sapientēs magistr— rogāvī.

LŪDUS.
i. Lūdum frequentāre mihi molest— est.
ii. Ut amīc— mihi concili— necesse est ad lūd— īre.
iii. Quālēs sint discipul— scīre vīs.
iiii. Ante cēn— timet nē parum sit cib—.
v. Semper timet nē quid mal— accid—.
vi. Nē māter sibi veni— nōn daret timēbat.
vii. Interdum magister fābul— nōbīs nārrat.
viii. Vīsne scīre quāl— sint?
viiii. Ūn— tibi nārrābō.
x. Anim— attende ut intelleg—.

FABULA DĒ ANŪ.
(i)
i. Magistr— docent— oportet discipulōs tacēre.
ii. Assibus invent— anus ad macell— profect— est.
iii. Porculō empt— dom— redībat.
iiii. Ferulā recūsant— īgn— ōrāvit ut ferul— ūrer—.
v. Īgnī recūsant— aqu— imperāvit ut ignem exstingu—.
vi. "Sī aliquantulum faen— mihi ded— ego lac tibi dabō."
vii. "Sī aqu— in crībrō mihi adport— faenum tibi dabō."
viii. Aquā accept— homō faenum dedit.
viiii. Lacte exhaust— fēlēs mūr— edere incēpit.
x. Capite percuss— taur— incēpit aqu— bibere.
(ii)
i. Quibus fact— aqu— īgnem exstinguere incēpit.
ii. Canis ferulā verberāt— perculum mordēre incēpit.
iii. "Si pēns— bene fēc— fābulam vōbīs nārrābō."
iiii. Herī magist— conclāve intrāv—.
v. Cum intrāv— discipui— spectāvit.
vi. Ubi discipulōs spectāv— crēt— sustulit.
vii. Cum sublāt— esset crēta carm— scrīpsit.
viii. Postquam carmen scrī— discipulōs recitāre iūssit.
viiii. Discipulī iūss— carmen recitāv—.
x. Discipulīs dīmīss— magist— prandium ēdit.

LECTĪCĀRIUS.
(i)
i. Lectīcārius ā terg— appropinquāns caput me— assere percussit.
ii. Petas— aliquid dē vī ict— remīsit.
iii. Nisi petas— habuissem omnīnō mē interfēc—.
iiii. Sī modo eum appropinqu— vīdissem dē vi— eī dēcēss—.
v. Sī modo "Cavē" clāmāv— idem fēcissem.
vi. Sī mē interfēc— comprehēnsus esset ut sīcāri—.
vii. Sī in vincul— iactus esset inter sīcāri— accūsātus esset.
viii. Sī accūsātus esset cap— esset damnātus.
viiii. Caput me— tumōr— māgn— fīēbat tumidum.
x. Sī modo baculum hab— tē nunc caederem.
(ii)
i. Sī pater adesset āct— esset dē pelle tu—, fūrcifer!
ii. Iterum tē percut— nisi puerul— modo essēs.
iii. Hominem qu— in lectīcā vehēbātur āgnōvī.
iiii. Domum revers— magistrum cum patr— loquen— invēnī.
v. Timēbam nē quid ego lectīcār— dīc— audīvisset.
vi. Diū quam ob rem apud nōs vēn— mīrābar.
vii. Pater mihi ut ad sē in tablīn— īr— imperāvit.
viii. Valvīs apertīs magistrum rīdent— vīdī.
viiii. Omnī timōre dēposit— tablīn— intrāvī.
x. Vix aur— meīs crēdēre potuī.
(iii)
i. Etiam sī lūdum aestāt— frequentārem nihil discere poss—.
ii. Aestāt— puerī sī valent satis disc—.
iii. Sī qua ali— urbs est īnsalūbr— Rōma.
iiii. Nēmō Rōm— manet nisi urbān— cōgunt officia.
v. Omnēs sī modo officia sin— ad vīll— sē reciperent.
vi. Ultimō ann— tempestās ita erat rabid— ut
omnēs tōtum di— in lectulis ōtiōs— requiēscerent.
vii. Sī Mārtiālis eōs modo comput— ann— per
qu— valēbat etiam nunc īnfāns esset.
viii. Cornēlius lūd— in Octōbrēs Īd— dīmīsit.
viiii. Quibus aud— quam māximē gaudeō.
x. Tant— est ārdor sōl— ut nēmō lītterās possit discere.

ITER.
(i)
i. Māne experrēct— cum patr— ad forum īvī raed— condūcendae causā.
ii. Ad dēversōrium pervēnimus ubi omni— ex raed— dēscenden— erat.
iii. Tam avidē edēbam ut pater hīs verb— mē reprehendere incēp—.
iiii. Nōnne saepenumerō tibi imperāvī nē avid— in edend— tē praestēs?
v. Prūdentissi— quisque vīvend— causā edit.
vi. Iterum in raed— nōbis est ascendend—.
vii. In itinere faciend— ut sunt multa cūrand— !
viii. Nē nimis impedīment— raed— impōnāmus prōvidend— est.
viiii. Ungulae equ— spectand— sunt nē lapidēs inhaeserint.
x. Sī minus impedīment— adportārēs celer— īre poss—.
(ii)
i. Num colōniae dēdūcend— causā iter facis?
ii. Quibus audīt— Cornēli— rīsit et facēti— hominis laudāvit.
iii. Pater et raedāri— paulisper inter sē collocūt—
ad dēversōrium redīre cōnstituērunt.
iiii. Itaque Cornēliō comitant— hī duo revers— sunt.
v. Septem vel octō calcul— in manum collēctōs in āër— iaciēbam.
vi. Dum cadunt quam plūrim— manū revers— excipere cōnor.
vii. Tam celeriter ad dēversōri— contendēbāmus ut
rota dext— celerrim— cursū agitāta ab āxe
sē līberāverit.
viii. Nihil damn— accēpimus nisi quod rot— refīxa
iterum nōbīs erat affīgend—.
iiii. Cūius rotae affīgend— causā diū sumus morāt—.
x. Nisi Iūppiter nōs serv— omnīnō essēmus interfect—.
(iii)
i. Vereor nē calcul— ungul— inhaereat.
ii. Hunc nisi extrāx— equus omnīnō claud— esset factus.
iii. Tandem ad vīll— ad qu— contendēbāmus tūt— pervēnimus.
iiii. Proxim— diē māne in agr— vagātus sum.
v. Vīlicum arātrum fingen— vīdī.
vi. Ut pān— suppetat nōbīs segetēs sunt serend—.
vii. Ad agrōs arand— hōc īnstrūmentum mihi faciend— est.
viii. Ut in prandiō edend— gaudēbam!
viiii. Pater rēbus perfect— ad aquās perficiend—
profect— est Rōmam rediit.
x. Mēnse Octōbrī appropinquant— mē quoque ad
urb— revocāvit ut ad lūd— red—.

ITERUM DĒ LŪDŌ NĀRRŌ.
(i)
i. Putō Decim— rīdēre.
ii. Putō omnēs rīs—.
iii. Putō mē rīsūr— esse.
iiii. Putō omnēs rīsūr— esse.
v. Putō puellās rīsūr— esse.
vi. Putant mīlit— interficī.
vii. Putābant mīlitem interfect— esse.
viii. Putābant omnēs interfect— esse.
viiii. Putābant fēminās interfect— esse.
x. Putāvit mīlit— interfectum īrī.
(ii)
i. Sext— magistrum īrācund— esse dīcit.
ii. Sextus magistr— discipul— male docuisse dīcit.
iii. Discipul— magistrum praemium sibi datūr— esse dīcit.
iiii. Putō eōs praemium nōbīs datūr— esse.
v. Prō certō habēmus fēmin— iūs suffrāgiī sibi vindicātūrās esse.
vi. Sextus sē bon— esse discipulum putat.
vii. Magist— aliōs pessim— esse discipul— putat.
viii. Puer mātr— suam sibi crūstula datūr— esse arbitrātur.
viiii. Nōn putō vōs stult— esse discipulōs.
x. Magist— mē stult— esse dīcit.
(iii)
i. Omnēs parentēs suōs līber— optim— esse arbitrantur.
ii. Convīv— cēnam bon— esse putant.
iii. Lanius can— carnem abstulisse dīcit.
iiii. Mīles sē victūr— esse arbitrātur.
v. Discipulī sē sapientēs futūr— esse putant.
vi. Puellae sē praemium acceptūr— esse dīcunt.
vii. Prō certō habeō carnem ablāt— esse.
viii. Putāmus fūnem ā mūribus rōs— esse.
viiii. Negō vaccās ā laniō interfect— esse.
x. Magister putat puer— optimōs esse.

ROGĀTOR.
i. Pater mē rogāvit num prōverbium su— intelleger—.
ii. Pater raedāri— rogat cūr cursum nōn acceler—.
iii. Raedārius patr— rogāvit cūr tot impedīmenta adport—.
iiii. Ego patr— rogāvī cūr tam diū āfu—.
v. Deinde patr— rogāvī num laesus—.
vi. Pater raedārium rogat quam ob rem equus claudic—.
vii. Vīlic— rogāvī quid fing—.
viii. Puer magistr— rogat quandō nōs iterum fēri— āctūrī—.
viiii. Māt— servum rogāvit quid ēg—.
x. Magister puer— rogat quid āctūrī—.

PATRIS ŌRĀTIŌ APUD TRIBUNAL PRAETŌRIS HABITA.
i. Reus fūrt— erat accūsāt—.
ii. Praetor togā praetext— amict— in sellā curūl— sedēbat.
iii. Iūdicēs reum ante ocul— pallen— sūdan— vīdērunt.
iiii. Genae eī exsangu— fīēbant.
v. Omnia ē tēst— dīligenter quaesīvī.
vi. Argentum caelāt— fūr in saccum qu— sēcum adportāverat immīsit.
vii. Nihil eum impediēbat quīn tūt— ēvāderet.
viii. Quippe quī ex vent— labōr— medicum quaesīvī.
viiii. Tēstimōniō dat— pater me— assurrēxit.
x. Patrem posteā rogāvī utrum iūdic— fūr— damnāv— necne.

SCĪRŌN.
i. Scīrōn latrō īnfām— erat qu— regiōnem inter
Megaram et Atticam īnfēst— reddēbat.
ii. Sī qu— appropinquāverat viātor eum cōgēbat sib— ped— lavāre.
iii. Hunc Thēseus dum it— facit saxō resid— cōnspexit.
iiii. Scīrōnem parī lēt— in mar— dēiēcit.
v. Ēius ossa flūctibus agitāt— scopul— inhaesērunt.
vi. "Nōlīte aliās nārrāre fābul— priusquam ego red—."
vii. Patr— persuādēre cōnābar ut ad nōs ven—.
viii. "Nesciō an fābul— nārrāre poss—."
viiii. Māter patr— imperāvit ut fēstīn—.
x. "Lūcius nōn prius cubit— abīre volt quam aliam audi— fābul—."

NĪSUS.
i. Līber cum in Indiam exercit— ductūr— esset,
Nīsō nūtrīci— suō dum ipse red— rēgnī Thēbān— potestāt— trādidit.
ii. Postquam Līber revers— est, Nīsus rēgn— cēdere nōluit.
iii. Līber passus est eum rēgnum obtin— dum
occāsiō sibi rēgnī occupan— dar—.
iiii. In grāt— cum eō rediit.
v. Ut rēgn— eum prīvār— hōc iniit cōnsilium.
vi. Cum sacra quaedam sē factūr— esse simulāv—
mīlitēs muliebr— ōrnātū tamquam Bacchās intrōdūxit.
vii. Mīlitēs Nīs— sē rēgn— abdicāre coēgērunt.
viii. Sine mē dōnec ali— audi— fābulam manēre.
viiii. Unus ex convīv— rogāvit cūr in lectīs adhib— asellōrum capita.
x. Vītis palmite abrōs— mult— ferācior reddit— est.

EXERCITĀTIŌNĒS—II

EXPERGĪSCOR.
i. Quid mihi imperat servus?
ii. Quid servō imperō?
iii. Quid semper imperat mihi māter?
iiii. Quid imperāvit mihi Dāvus?
v. Quōmodo tunicam īnspicit māter?
vi. Quō in locō lītterās discimus?
vii. Quem iubet māter mēcum ad lūdum īre?
viii. Quid māter servōs iubet?
viiii. Agricola uxōrī quid imperat?
x. Quid ego laniō imperō ? Quid imperāvī?
xi. Quid mihi imperāvit coquus?
xii. Quid frāterculō crepundia in ōs īnserentī imperāvī?

POĒTA.
i. Quō prōgrēssus est pater?
ii. Quis accurrit?
iii. Cūr ad patrem venit?
iiii. Quō cōnsiliō "Nōn vacō" respondet pater?
v. Quō cōnsiliō ad porticum pater recēssit?
vi. Quō cōnsiliō aderat poēta?

MĪLES.
(i)
i. Cūr "gregārius" ita appellātur?
ii. Quid fert? Quid aliud?
iii. Quō cōnsiliō haec fert?
iiii. Quid manū tenet?
v. Cūr ex equō pūgnant nōnnūllī?
vi. Cūr dux iūssa dat mīlitibus?
vii. Quid ante pūgnam mīlitibus solet imperāre?
(ii)
Verte in tempus imperfectum:—
i. Mīles scūtum fert ut in pūgnā servētur.
ii. Lōrīcam habet quae pectus prōtegat.
iii. Gladium habet ut comminus pūgnet.
iiii. Ex equō pūgnant equitēs ut victōs persequantur.
v. Iūssa dux dat ut omnia ōrdine agantur.
vi. Imperat omnibus ut summā virtūte dēcertent.

CĒNA.
i. Cūr apud nōs convīvae veniunt?
ii. Quid Semprōnium frātrēsque ēius rogat pater?
iii. Quōs ōrat ut in mediō lectō accumbant?
iiii. Quid reliquōs ōrāvit?
v. Quid servō imperāvit?
vi. Cūr gustum edimus?
vii. Quid sīgnificat prōverbium "Ab ōvō usque ad mālum"?
viii. Quid ōrāvit quīdam ex convīvīs?
viiii. Quid mē ōrat pater?
x. Quid ego convīvās precor?

CANIS.
(i)
Verte in tempus perfectum:—
i. Scīsne quālis sit carō?
ii. Scīsne quid canis agat?
iii. Intellegisne cūr pontem trānseat?
iiii. Rogō cūr canis fugiat.
v. Quid sit imāgō nūllus canis intellegit.
Verte in tempus praesēns:—
i. Quō ferret pōns omnīnō nesciēbat.
ii. Quid in aquā esset nōn intellēxit.
iii. Cūr tam stultus esset canis nēmō intellegēbat.
iiii. Cūr ōs apertūrus esset omnēs sciēbant.
v. Quid ageret canis iam nārrāvī.
(ii)
Verte in tempus perfectum:—
i. Cūr necesse sit tālēs legere librōs nesciō.
ii. Pater ut lūdum frequentem mihi imperat.
iii. Magister omnibus ut librīs et stilō incumbant imperat.
iiii. Cūr tantam necesse sit operam dare nēmō mihi dīcere potest.
v. Quōmodo rēs sē habeant nesciō.
Verte in tempus praesēns:—
i. Magistrum quam ob rem sapientēs nōn nātī essēmus rogāvī.
ii. Ille mihi imperāvit nē stultum mē praestarem.
iii. Cūr hunc in modum respondisset nesciēbam.
iiii. Cūr necesse esset in tempus praesēns hās sententiās vertere nesciēbam.
v. Lūdī magister mē operam librīs dare iūssit.

LŪDUS.
(i)
Verte in tempus perfectum:—
i. Quam molestum mihi sit lūdum frequentāre
 nēmō nisi puer intellegere potest.
ii. Ut amīcōs mihi conciliem necesse est ad lūdum īre.
iii. Quot in lūdō nostrō sint discipulī nōn nārrō.
iiii. Quālēs sint discipulī scīre volō.
v. Rogāsne cūr Timidus appellātus sit discipulus?
vi. Māne timet nē pluat.
vii. Timet nē magister pūniat.
viii. Timet nē cadat.
viiii. Timet nē parum sit cibī.
x. Semper timet nē quid malī accidat.
(ii)
Verte in tempus praesēns:—
i. Herī timēbat nē pēnsum recitāre nōn posset.
ii. Nē māter sibi veniam nōn daret timēbat.
iii. Timēbat nē magister pūnīret.
iiii. Omnēs timēbant nē caderent.
v. Puerī timuērunt nē magister īrāscerētur.
vi. Canis timuit nē ā laniō caperētur.
vii. Lanius timuit nē canis carnem auferret.
viii. Timuī nē sērus ad lūdum venīrem.
viiii. Timuit nē magister sē ferulā percuteret.
x. Timuimus nē pēnsa facere nōn possēmus.

FABULA DĒ ANU.
(i)
Verte in tempus praesēns:—
i. Anus ad macellum ut perculum emeret profecta est.
ii. Canem ōrāvit ut perculum mordēret.
iii. Ferulam ōrāvit ut canem percuteret.
iiii. Īgnem ōrāvit ut ferulam ūreret.
v. Aquae imperāvit ut īgnem exstingueret.
vi. Taurum ōrāvit ut aquam biberet.
vii. Lanium ōrāvit ut taurum interficeret.
viii. Fūnem ōrāvit ut lanium suspenderet.
viiii. Mūrem ōrāvit ut fūnem rōderet.
x. Fēlem ōrāvit ut mūrem ederet.
(ii)
Scrībe aliter:—
i. Cum magister discipulōs spectāvisset crētam sustulit.
ii. Cum sublāta esset crēta carmen in tabulā scrīpsit.
iii. Carmine scrīptō discipulōs recitāre iūssit.
iiii. Postquam discipulī carmen recitāvērunt magister duās nārrāvit fābulās.
v. Quās ubi nārrāvit fābulās discipulōs dīmīsit.
vi. Discipulīs dīmīssīs ipse prandium ēdit.
vii. Prandiō comēsō dormītum iit.
viii. Iānuā apertā discipulī ēgrēssī sunt.
viiii. Porculō emptō anus domum redībat.
x. Assibus inventīs anus ad macellum profecta est.
(iii)
Scrībe aliter:—
i.Cane recūsante ferulam ōrāvit ut canem percuteret.
ii. Aquā acceptā homō faenum dedit.
iii. Faenō comēsō vacca lac dedit.
iiii. Lacte exhaustō fēlēs murem edere incēpit.
v. Caudā morsā mūs incēpit fūnem rōdere.
vi. Iugulō compressō lanius incēpit taurum interficere.
vii. Capite percussō taurus incēpit aquam bibere.
viii. Quibus factīs aqua īgnem exstinguere incēpit.
viiii. Aquā sparsā īgnis ferulam ūrere incēpit.
x. Fabulā nārrātā artem grammaticam discimus.

LECTĪCĀRIUS.
(i)
i. Quid mihi accidisset nisi petasum habuissem?
ii. Quid fēcissem sī lectīcārium appropinquantem vīdissem?
iii. Quid fēcisset ille sī mē vehementius percussisset?
iiii. Sī hōc fēcisset quid eī accidisset?
v. Sī hōc accidisset quid aliud passus esset?
vi. Sī pater adfuisset quid fēcisset?
vii. Sī adultus essem quid ego nunc facerem?
viii. Nisi puerulus essem quid faceret lectīcārius?
viiii. Homine in lectīcā āgnitō quid fēcī?
x. Quid timēbam?
(ii)
i. Quid timēbam cum magistrum cum patre loquentem invēnissem ?
ii. Quid diū frūstrā mīrābar?
iii. Quid Dāvus mihi imperāvit?
iiii. Quid iterum timuī?
v. Cūr tablīnum intrāvī?
vi. Valvīs apertīs quid vīdī?
vii. Cūr patrem vīsit Cornēlius?
viii. Quid pater Cornēlium est precātus?
viiii. Quid ego magistrum rogāvī?
x. Quid mihi imperāvit pater?
(iii)
Verte in tempus perfectum:—
i. Tantā vī sōl aestāte ārdet ut nihil discere possim.
ii. Adeō est īnsalūbris Rōma ut lūdī magistrī suōs
quisque discipulōs in Īdūs Octōbrēs dīmīttant.
iii. Ita grassantur febrēs ut dītissimus quisque aestāte in vīllās migret.
iiii. Magister ita īrāscitur ut puerī timeant.
v. Tam fessī sunt discipulī ut obdormīre velint.
Verte in tempus praesēns:—
i. Tempestās ita erat rabida ut omnēs tōtum diem
in lectulīs requiēscerent.
ii. Ita furēbat aestus ut neque lītterās discere neque ambulāre posset.
iii. Pater ita veritus est nē in morbum inciderem ut mē sēcum rūs addūcere
cōnstitueret.
iiii. Tantam operam librīs dedī ut sapiēns sim factus.
v. Tot mīlitēs vīdī ut eōs numerāre nōn possem.

ITER.
(i)
Scrībe aliter:—
i. Ad forum cum patre raedae condūcendae causā īvī.
ii. Prīmā hōrā profectī sumus ut iter tempore perficerēmus.
iii. Omnibus ex raedā dēscendendum erat edendī bibendīque causā.
iiii. Ut vīvāmus edendum est.
v. Stultissimus quisque edendī causā vīvit.
vi. In itinere faciendō ut sunt multa cūranda!
vii. Num colōniae dēdūcendae causā iter facis?
viii. Ad dēversōrium redīre cōnstituērunt onera levandī causā.
viiii. Lūdendī causā ē raedā dēscendī.
x. Rotae affīgendae causā diū sumus morātī.
(ii)
Scrībe aliter:—
i. Rūrsus nōbīs erat dēscendendum calculī extrahendī causā.
ii. Ad agrōs arandōs arātrum faciendum est.
iii. Multa legūmina nōs dēlectandī causā apposuit coquus.
iiii. Pater mē ad urbem revocāvit ut ad lūdum redīrem.
v. Apud nōs convīvae cēnātum veniunt.
vi. Ut lanium vītāret canis pontem trānsgredī incēpit.
vii. Ut imāginem rapiat ōs est apertūrus.
viii. Ut amīcōs mihi conciliem necesse est ad lūdum eam.
viiii. Ut porculum emeret anus ad macellum profecta est.
x. Ut recitem librum aperiō.
(iii)
Verte in tempus perfectum:—
i. Nē nimis impedīmentōrum raedae impōnāmus prōvidendum est.
ii. Rotae sunt īnspiciendae nē quid damnī accēperint.
iii. Timeō nē sērō adveniāmus.
iiii. Vereor nē calculus ungulae inhaereat.
v. Ut pānis suppetat nōbīs segetēs sunt serendae.
Verte in tempus praesēns:—
i. Nōnne saepenumerō tibi imperāvī nē avidum in edendō tē praestārēs?
ii. Pater mihi ut in raedam iterum ascenderem imperāvit.
iii. Tam celeriter contendēbāmus ut raeda nōs omnēs ad terram praecipitāverit.
iiii. Pater raedārium rogāvit quae causa esset.
v. Adeō fatīgātus eram ut statim cubitum īrem.

ITERUM DĒ LŪDŌ NĀRRŌ.
(i)
Verte in ōrātiōnem oblīquam prīncipālī verbō "putō" ūsus:—
i. Decimus rīdet.
ii. Omnēs rīsērunt.
iii. Rīdēbō.
iiii. Mīles interficitur.
v. Mīles interfectus est.
vi. Mīles interficiētur.
vii. Magister est īrācundus.
viii. Magister discipulōs male docuit.
viiii. Magister mihi praemium dabit.
x. Bonus discipulus sum.
(ii)
Verte in ōrātiōnem oblīquam prīncipalī verbō "prō certō habēmus" ūsus:—
i. Pessimī sunt aliī discipulī.
ii. Māter nōbīs crūstula dabit.
iii. Hanc cōnstructiōnem omnēs iam intellēxērunt.
iiii. Vōs omnia iam intellegitis.
v. Nōn stultī estis.
vi. Magister errat.
vii. Sapiēns erō.
viii. Magister nōn omnia potest praedīcere.
viiii. Canis est hōc animal.
x. Canis carnem abstulit.
(iii)
Verte in ōrātiōnem oblīquam prīncipālī verbō "dīcō" vel "negō" ūsus:—
i. Anus ad macellum proficīscitur.
ii. Anus porcum ēmit.
iii. Fēminae iūs suffrāgiī sibi vindicābunt.
iiii. Nōs iūs suffragiī nōn dabimus.
v. Lectīcārius caput meum percussit.
vi. Pater poenās sūmet.
vii. Discipulī librōs aperiunt.
viii. Fēriae mox aderunt.
viiii. Omnēs gaudēbimus.
x. Pēnsum perfēcērunt.

ROGĀTOR.
Verte in tempus perfectum:—
i. Puer magistrum rogat num bene pēnsum scrīpserit.
ii. Magister puerum rogat num lūdat.
iii. Discipulus rogat quandō fēriās rūrsus sīmus āctūrī.
iiii. Māter mē rogat utrum frāterculum laeserim necne.
v. Magister nōs rogat utrum intellegāmus necne.
Verte in tempus praesēns:—
i. Puer patrem rogāvit quid ageret.
ii. Eum rogāvī quid ēgisset.
iii. Voluimus scīre quid eī essent āctūrī.
iiii. Condiscipulum meum num pēnsum perfēcisset rogāvī.
v. Mātrem rogāvī quandō mihi praemium datūra esset.

PATRIS ŌRĀTIŌ APUD TRIBŪNAL PRAETŌRIS HABITA.
(i)
i. Cūr ad tribūnal praetōris pater mē sēcum addūxit?
ii. Cūius reī erat fūr accūsātus?
iii. Cūr fūris aderat patrōnus?
iiii. Quid praetor patrī meō imperāvit?
v. Quālem pater dīxit esse accūsātum?
vi. Quid timēbat reus?
vii. Vīsā apertā fenestrā quid putāvit fūr?
viii. Cūr tacitus per fenestram ingrēssus est?
viiii. Quid tēstis dīxit sē factūrum esse?
x. Cūr Mūcium quaerere cōnstituit?
(ii)
Verte in tempus praesēns:—
i. Nōn dubitāvit quīn facile effugere posset.
ii. Nōn dubium erat quīn omnēs iam dormīrent.
iii. Nihil eī obstitit quīn argentum caelātum auferret.
iiii. Nihil eum impediēbat quīn tūtus ēvāderet.
v. Nōn dubitāvī quīn gravī morbō affectus moritūrus essem.
Verte in tempus perfectum:—
i. Nēmō dubitāre potest quīn hīc sceleris sibi cōnscius sit.
ii. Nōn dubium est quīn valdē pertūrbētur.
iii. Mihi quidem nōn dubium est quīn reus iam
 ante oculōs carnificem cernere videātur.
iiii. Nēmō dubitāre potest quīn tēstis vēra nārret.
v. Quid iūdicibus obstat quōminus reum damnent?

SCĪRŌN.
i. Quis erat Scīrōn?
ii. Ubi solēbat sedēre?
iii. Quid viātōrēs facere cōgēbat?
iiii. Quid fēcit Thēseus cum dē Scīrōne certior esset factus?
v. Hāc fābulā nārrātā quid māter mē facere iūssit?
vi. Quid ego aliōs ōrāvī?
vii. Quid patrī persuāsī?
Verte in ōrātiōnem oblīquam accēdente prīncipālī verbō _dīxit_:—
viii. Librum habeō quem frāter mihi dedit.
viiii. Haec est fābula quae mihi placet.
x. Lūcius nōn prius volt cubitum abīre quam aliam audiat fābulam.

NĪSUS.
i. Cuī rēgnī potestātem trādidit Līber?
ii. Quam diū rēgnum eī trādidit?
iii. Postquam Līber reversus est quid nōluit facere Nīsus?
iiii. Quamdiū igitur eum rēgnum obtinēre passus est Līber?
v. Occāsiōnem nactus quid simulāvit?
vi. Quid mīlitēs Nīsum facere coēgērunt?
vii. Quid in prātō invēnit asellus?
viii. Quid ēgērunt pāstōrēs?
viiii. Cūr in triclīniōrum fulcrīs asinōrum capita adhibēmus?
x. Quandō putāvī mē iterum tam ēgregiās auditūrum esse fābulās?


ARS GRAMMATICA.
     M.      F.      N.
Nōm. bonus   bona    bonum
Voc. bone    bona    bonum
Acc. bonum   bonam   bonum
Gen. bonī    bonae   bonī
Dat. bonō    bonae   bonō
Abl. bonō    bonā    bonō

Nōm. bonī    bonae   bona
Voc. bonī    bonae   bona
Acc. bonōs   bonās   bona
Gen. bonōrum bonārum bonōrum
Dat. bonīs   bonīs   bonīs
Abl. bonīs   bonīs   bonīs

Secunda Dēclīnātiō.
       M.        M.
N.V.   puer      magister
Acc.   puerum    magistrum
Gen.   puerī     magistrī
D.Abl. puerō     magistrō

N.V.   puerī     magistrī
Acc.   puerōs    magistrōs
Gen.   puerōrum  magistrōrum
D.Abl. puerīs    magistrīs

       M.               M.                  M.
Nōm.   fīlius           vir                 deus
Voc.   fīlī             vir                 deus
Acc.   fīlium           virum               deum
Gen.   fīliī _vel_ fīlī virī                deī
D.Abl. filiō            virō                deō

N.V.   fīliī            virī                dī (deī)
Acc.   fīliōs           virōs               deōs
Gen.   fīliōrum         virōrum _vel_ virum deōrum _vel_ deum
D.Abl. fīliīs           virīs               dīs (deīs)

Tertia Dēclīnātiō.
     M.         M.            N.
N.V. iūdex      imber         crūs      mare
Acc. iūdicem    imbrem        crūs      mare
Gen. iūdicis    imbris        crūris    maris
Dat. iūdicī     imbrī         crūrī     marī
Abl. iūdice     imbrī, e      crūre     marī

N.V. iūdicēs    imbrēs        crūra     maria
Acc. iūdicēs    imbrīs, ēs    crūra     maria
Gen. iūdicum    imbrium       crūrum    marium
Dat. iūdicibus  imbribus      crūribus  maribus
Abl. iūdicibus  imbribus      crūribus  maribus

Quārta Dēclīnātiō.       Quīnta Dēclīnātiō.
       M.                F.
N.V.   currus            rēs
Acc.   currum            rem
Gen.   currūs            reī
Dat.   curruī            reī
Abl.   currū             rē

N.V.A. currūs            rēs
Gen.   curruum           rērum
D.Abl. curribus          rēbus

ADIECTĪVA.
          M.        F.        N.
Nōm.      niger     nigra     nigrum
Voc.      niger     nigra     nigrum
Acc.      nigrum    nigram    nigrum
Gen.      nigrī     nigrae    nigrī
Dat.      nigrō     nigrae    nigrō
Abl.      nigrō     nigrā     nigrō

N.V.      nigrī     nigrae    nigra
Acc.      nigrōs    nigrās    nigra
Gen.      nigrōrum  nigrārum  nigrōrum
D.Abl.    nigrīs    nigrīs    nigrīs

Similiter miser     misera    miserum
          miserum   miseram   miserum

       M. F.  N.     M. F.  N.
N.V.   omnis  omne   omnēs  omnia
Acc.   omnem  omne   omnēs  omnia
Gen.       omnis       omnium
D.Abl.     omnī        omnibus

        M.     F.      N.
N.V.   ācer    ācris   ācre
Acc.   ācrem   ācrem   ācre
Gen.   ācris   ācris   ācris
D.Abl. ācrī    ācrī    ācrī

N.V.A. ācrēs   ācrēs   ācria
Gen.   ācrium  ācrium  ācrium
D.Abl. acribus acribus ācribus

      M.F.      N.          M. F.      N.
N.V.  sapiēns   sapiēns    sapientēs sapientia
Acc.  sapientem sapiēns    sapientēs sapientia
Gen.       sapientis              sapientium
D.Abl.     sapientī               sapientibus

PRŌNŌMINA.
     M.     F.     N.      M.        F.     N.
Nōm. is     ea     id      eī (iī)   eae    ea
Acc. eum    eam    id      eōs       eās    ea
Gen. ēius   ēius   ēius    eōrum     eārum  eōrum
Dat. eī     eī     eī      eīs (iīs) eīs    eīs
Abl. eō     eā     eō      eīs (iīs) eīs    eīs

Nōm. hīc    haec   hōc     hī        hae     haec
Acc. hunc   hanc   hōc     hōs       hās     haec
Gen. hūius  hūius  hūius   hōrum     hārum   hōrum
Dat. huic   huic   huic    hīs       hīs     hīs
Abl. hōc    hāc    hōc     hīs       hīs     hīs

Nōm. ille   illa   illud   illī      illae   illa
Acc. illum  illam  illud   illōs     illās   illa
Gen. illīus illīus illīus  illōrum   illārum illōrum
Dat. illī   illī   illī    illīs     illīs   illīs
Abl. illō   illā   illō    illīs     illīs   illīs

Nōm. quī    quae   quod     quī      quae    quae
Acc. quem   quam   quod     quōs     quās    quae
Gen. cūius  cūius  cūius    quōrum   quārum  quōrum
Dat. cuī    cuī    cuī        quibus _vel_ quīs
Abl. quō    quā    quō        quibus _vel_ quīs

     M.        F.         N.
Nōm. alter     altera     alterum
Acc. alterum   alteram    alterum
Gen. alterius  alterius   alterius
Dat. alterī    alterī     alterī
Abl. alterō    alterā     alterō

Nōm. alterī    alterae    altera
Acc. alterōs   alterās    altera
Gen. alterōrum alterārum  alterōrum
Dat. alterīs   alterīs    alterīs
Abl. alterīs   alterīs    alterīs

Nōm. īdem      eadem      idem
Acc. eundem    eandem     idem
Gen. ēiusdem   ēiusdem    ēiusdem
Dat. eīdem     eīdem      eīdem
Abl. eōdem     eādem      eōdem

Nōm. eīde _vel_ īdem eaedem    eadem
Acc. eōsdem          eāsdem    eadem
Gen. eōrundem        eārundem  eōrundem
Dat.            eīsdem _vel_ īsdem
Abl.            eīsdem _vel_ īsdem

     M.     F.     N.      M.      F.      N.
Nōm. ipse   ipsa   ipsum   ipsī    ipsae   ipsa
Acc. ipsum  ipsam  ipsum   ipsōs   ipsās   ipsa
Gen. ipsīus ipsīus ipsīus  ipsōrum ipsārum ipsōrum
Dat. ipsī   ipsī   ipsī    ipsīs   ipsīs   ipsīs
Abl. ipsō   ipsā   ipsō    ipsīs   ipsīs   ipsīs

Nōm. alius  alia   aliud   aliī    aliae   alia
Acc. alium  aliam  aliud   aliōs   aliās   alia
Gen. (alīus alīus  alīus)  aliōrum aliārum aliōrum
Dat. aliī   aliī   aliī    aliīs   aliīs   aliīs
Abl. aliō   aliā   aliō    aliīs   aliīs   aliīs

VERBA.

Tempus.     | Modus       | Modus                 | Modus
            | Indicātīvus.| Subiūnctīvus.         | Imperātīvus.
----------------------------------------------------------------------
Praesēns.   | sum         | sim                   |
            | es          | sīs                   | es, estō
            | est         | sit                   | estō
            | sumus       | sīmus                 |
            | estis       | sītis                 | este, estōte
            | sunt        | sint                  | suntō
----------------------------------------------------------------------
Futūrum.    | erō         |                       |
            | eris        |                       |
            | erit        |                       | Modus Īnfīnītīvus.
            | erimus      |                       |
            | eritis      |                       | Praesēns.
            | erunt       |                       | esse
---------------------------------------------------
Imperfectum | eram        | essem _vel_ forem     | Perfectum.
            | erās        | essēs _vel_ forēs     | fuisse
            | erat        | esset _vel_ foret     |
            | erāmus      | essēmus               | Futūrum.
            | erātis      | essētis               | futūrus esse _vel_ fore
            | erant       | essent _vel_ forent   |
--------------------------------------------------- Participium futūrum.
Perfectum   | fuī         | fuerim                | futūrus
            | fuistī      | fueris                |
            | fuit        | fuerit                |
            | fuimus      | fuerimus              |
            | fuistis     | fueritis              |
            | fuērunt     | fuerint               |
---------------------------------------------------
Futūrum et  | fuerō       |                       |
Perfectum   | fueris      |                       |
            | fuerit      |                       |
            | fuerimus    |                       |
            | fueritis    |                       |
            | fuerint     |                       |
---------------------------------------------------
Plūs quam   | fueram      | fuissem               |
Perfectum   | fuerās      | fuissēs               |
            | fuerat      | fuisset               |
            | fuerāmus    | fuissēmus             |
            | fuerātis    | fuissētis             |
            | fuerant     | fuissent              |
---------------------------------------------------

Cōniugātiō Prīma.

Tempus.     | Modus       | Modus                 | Modus
            | Indicātīvus.| Subiūnctīvus.         | Imperātīvus.
----------------------------------------------------------------------
Praesēns.   | amō         | amem (+)              |
            | amās        | amēs                  | amā, amātō
            | amat        | amet                  | amātō
            | amāmus      | amēmus                |
            | amātis      | amētis                | amāte, amātōte
            | amant       | ament                 | amantō
----------------------------------------------------------------------
  (+) in secundā Cōniugātiōne. -eam, -eās, -eat
----------------------------------------------------------------------
Futūrum.    | amābō       |                       |
            | amābis      |                       |
            | amābit      |                       | Modus Īnfīnītīvus.
            | amābimus    |                       |
            | amābitis    |                       | Praesēns Tempus
            | amābunt     |                       | amāre
---------------------------------------------------
Imperfectum.| amābam      | amārem                | Perfectum.
            | amābās      | amārēs                | amāvisse.
            | amābat      | amāret                |
            | amābāmus    | amārēmus              | Futūrum.
            | amābātis    | amārētis              | amātūrus esse
            | amābant     | amārent               |
---------------------------------------------------
Perfectum.  | amāvī       | amāverim              | Gerundium.
            | amāvistī    | amāveris              | N.Acc. amandum
            | amāvit      | amāverit              | Gen.   amandī
            | amāvimus    | amāverimus            | D.Abl. amandō
            | amāvistis   | amāveritis            |
            | amāvērunt   | amaverint             |
---------------------------------------------------
Futūrum et  | amāverō     |                       | Supīna.
Perfectum   | amāveris    |                       | amātum
            | amāverit    |                       | amātū
            | amāverimus  |                       |
            | amāveritis  |                       |
            | amāverint   |                       |
---------------------------------------------------
Plūs quam   | amāveram    | amāvissem             | Participia.
Perfectum   | amāverās    | amāvissēs             | Praesēns. amāns
            | amāverat    | amāvisset             | Futūrum.  amātūrus
            | amāverāmus  | amāvissēmus           |
            | amāverātis  | amāvissētis           |
            | amāverant   | amāvissent            |
---------------------------------------------------

Cōniugātiō secunda similis est prīmae, nisi quod in locō vōcālis a
adhibētur e. Partēs prīncipālēs hūiusmodī sunt moneō, -ēre,
monuī, monitum.

Cōniugātiō Tertia.

Tempus.     | Modus       | Modus                 | Modus
            | Indicātīvus.| Subiūnctīvus.         | Imperātīvus.
----------------------------------------------------------------------
Praesēns.   | regō        | regam                 |
            | regis       | regās                 | rege, regitō
            | regit       | regāt                 | regitō
            | regimus     | regāmus               |
            | regitis     | regātis               | regite, regitōte
            | regunt      | regant                | reguntō
----------------------------------------------------------------------
Futūrum.    | regam       |                       |
            | regēs       |                       |
            | reget       |                       | Modus Īnfīnītīvus.
            | regēmus     |                       |
            | regētis     |                       | Praesēns Tempus
            | regent      |                       | regere
---------------------------------------------------
Imperfectum.| regēbam     | regerem               | Perfectum.
            | regēbās     | regerēs               | rēxisse.
            | regēbat     | regeret               |
            | regēbāmus   | regerēmus             | Futūrum.
            | regēbātis   | regerētis             | rēctūrus esse
            | regēbant    | regerent              |
---------------------------------------------------
Perfectum.  | rēxī        | rēxerim               | Gerundium.
            | rēxistī     | rēxeris               | N.Acc. regendum
            | rēxit       | rēxerit               | Gen.   regendī
            | rēximus     | rēxerimus             | D.Abl. regendō
            | rēxistis    | rēxeritis             |
            | rēxērunt    | rēxerint              |
---------------------------------------------------
Futūrum et  | rēxero      |                       | Supīna.
Perfectum   | rēxeris     |                       | rēctum
            | rēxerit     |                       | rēctū
            | rēxerimus   |                       |
            | rēxeritis   |                       |
            | rēxerint    |                       |
---------------------------------------------------
Plūs quam   | rēxeram    | rēxissem               | Participia.
Perfectum   | rēxerās    | rēxissēs               | Praesēns. regēns
            | rēxerat    | rēxisset               | Futūrum.  rēctūrus
            | rēxerāmus  | rēxissēmus             |
            | rēxerātis  | rēxissētis             |
            | rēxerant   | rēxissent              |
---------------------------------------------------
Cōniugātiō quārta similis est tertiae, nisi quod vōcālis prīncipālis
est ī. Partēs principālēs hūiusmodī sunt: audiō, -īre, audīvī,
audītum.

Tabula Temporum.

Praesēns                       AM-ō
Futūrum                          -ābō
Imperfectum                      -ābam
Praesēns sub. modī               -em
Imperātīvus                      -ā
Gerundium                        -andum
Partic. praesēns                 -āns
-------------------------------------------
Īnfīnītīvus praesēns           AMĀRE
Imperfectum subiūnctīvī modī   AMĀRE-m
-------------------------------------------
Perfectum                      AMĀV-ī
Perfectum et futūrum               -erō
Plūs quam perfectum                -eram
Modī Subiūnctīvī.
Perfectum                          -erim
Plūs quam perfectum                -issem
Īnfīnītīvus perfectum              -isse
-------------------------------------------
Supīnum                        AMĀT-um
Partic. Fut.                       -ūrus
Īnfīn. Fut.                        -ūrus esse
Vōx Passīva.
Partic. Perf.                      -us
Īnfīn.                             -us esse
Perf. Indic.                       -us sum
Fut. et. Perf. Indic.              -us erō
Plūs quam Perf. Indic.             -us eram
Perf. Sub.                         -us sim
Plūs quam Perf. Sub.               -us essem
-------------------------------------------
Tempora aliārum cōniungātiōnum similī modō ā partibus prīncipālibus sunt
ducta, nisi quod in modō indicātīvō tempus futūrum et -am, -ēs,-et,
et in modō subiūnctīvō tempus prasēns est -am, -ās, -at.
-------------------------------------------
Tempora vōcis passīvae quae in hāc tabulā nōn
sunt adhibita hunc in modum ā vōce āctīvā facile dūcēs.

Sīngulāriter.     Vōx Āctīva.      Vōx Passīva.
Prīma persōna     -ō _vel_ -m      -r
Secunda persōna   -s               -ris (+)
Tertia persōna    -t               -tur

Plūrāliter.
Prīma persōna     -mus             -mur
Secunda persōna   -tis             -minī
Tertia persōna    -nt              -ntur
(+) -is in vōce āctīvā cōniugātiōnis tertiae fit -eris in vōce passīvā.

Tempora quaedam quae nōn secundum rēgulās sunt ducta.
-----------------------------------------------------
eō, īre, īvī (iī), itum.
Praesēns  | Futūrum  | Imperfectum
eō        | ībō      | ībam
īs        | ībis     | ībās
it        | ībit     | ībat
īmus      | ībimus   | ībāmus
ītis      | ībitis   | ībātis
eunt      | ībunt    | ībant

Imperātīvus.
ī, ītō
ītō
īte, ītōte
euntō

Gerundium.
Nōm. Acc. eundum
Gen.      eundī
Dat. Abl. eundō

Participium praesēns.
iēns, euntis

----------------------------------------
volō, velle, voluī
nōlō, nōlle, nōluī
mālō, mālle, māluī

Praesēns tempus indicātīvī modī.
volō     nōlō       mālō
vīs      nōnvīs     māvīs
volt     nōnvolt    māvolt
volumus  nōlumus    mālumus
voltis   nōnvoltis  māvoltis
volunt   nōlunt     mālunt

Praesēns tempus subiūnctīvī modī.
velim    nōlim    mālim
velīs    nōlīs    mālīs
velit    nōlit    mālit
velīmus  nōlīmus  mālīmus
velītis  nōlītis  mālītis
velint   nōlint   malint

----------------------------------------
ferō, ferre, tulī, latum.
Praesēns.
ferō
fers
fert
ferimus
fertis
ferunt

-------------------------------------------------------
possum, posse, potuī.
             | Modus Indicātīvus   | Modus Subiūnctīvus
Praesēns.    | possum              | possim
             | potes               | possīs
             | potest              | possit
             | possumus            | possīmus
             | potestis            | possītis
             | possunt             | possint
-------------------------------------------------------
Futūrum.     | poterō              |
             | poteris             |
             | poterit             |
             | poterimus           |
             | poteritis           |
             | poterunt            |
-------------------------------------------------------
Imperfectum. | poteram             | possem
             | poterās             | possēs
             | poterat             | posset
             | poterāmus           | possēmus
             | poterātis           | possētis
             | poterant            | possent

fīō, fierī, factus sum.

Tempus.     | Modus       | Modus                 | Modus
            | Indicātīvus | Subiūnctīvus.         | Imperātīvus.
---------------------------------------------------------------
Praesēns.   | fīō         | fīam                  |
            | fīs         | fīās                  | Īnfīnītīvus.
            | fit         | fīat                  |
            |             | fīāmus                | Tempus Praesēns
            |             | fīātis                | fierī
            | fīunt       | fīant                 |
--------------------------------------------------- Perfectum.
Futūrum.    | fīam        |                       | factus esse
            | fīes        |                       |
            | fīet        |                       | Futūrum.
            | fīēmus      |                       | factum īrī
            | fīētis      |                       |
            | fīent       |                       |
--------------------------------------------------- Participium
Imperfectum.| fīēbam      | fierim                | Perfectum.
            | fīēbās      | fierēs                | factus
            | fīēbat      | fieret                |
            | fīēbāmus    | fierēmus              |
            | fīēbātis    | fierētis              |
            | fīēbant     | fierent               |
---------------------------------------------------
Perfectum.  | factus sum  | factus sim            |
---------------------------------------------------


INDEX VERBŌRUM
Fīnximus puerōs iam didicisse haec verba: prōnōmina, prōnōminālia,
praepositiōnēs, cōniūnctiōnēs, numerālia omnia.

NŌMINA.

Aestās, aetās, ager, amīcus, animal, animus, annus, aqua,
arbor, auxilium, avis, bōs, caelum, canis, caput, carmen, cāsus,
causa, cēna, color, comes, corpus, cūra, cūstōs, dēns, diēs, dominus,
domus, dōnum, dux, equus, fābula, figūra, fīnis, flūmen, frāter,
frūx, fuga, gaudium, genus, grātiae, herba, homō, hōra, iānua,
īgnis, imperātor, ira, iter, iānua, iūdex, iuvenis, lapis, liber,
līttera, locus, magister, manus, mare, māter, mēnsa, metallum,
modus, mora, morbus, mors, mūrus, nāsus, negōtium, nōmen, nox,
nummus, oculus, officium, opus, ōrdō, ōs (ōris), ōs (ossis), pānis,
pars, pater, pectus, pecūnia, pellis, pēs, poēta, pōns, puer, rēs, rēx,
rūs, sella, senex, sēnsus, servus, sōl, sonus, soror, spatium, speciēs,
tabula, tempus, terra, timor, turba, umerus, unda, urbs, uxor,
verbum, via, vir, vīs, vīrēs, virtūs, volnus, vōx.

VERBA.

Accipiō, adsum, afficiō, agō, ambulō, aperiō, ascendō, attinēre
ad, audiō, bibō, cadō, caedō, capiō, cādō, cingō, claudō, cōgō, colō,
cōnor, cōnsentiō, crēdo, crēscō, cūrō, currō, decet, dēcipiō, decorō,
dēfendō, dēscendō, dēsistō, discō, doceō, doleō, dō, dūcō, edō,
efficiō, emō, eō, faciō, ferō, fīō, fleō, fluō, frangō, fruor, fugiō,
gaudeō, gerō, habeō, habitō, haereō, iaceō, iaciō, imperō, impōnō,
incipiō, indūcō, induō, īnsum, intellegō, iungō, iubeō, laudō, legō,
līberō, licet, loquor, lūdō, maneō, meminī, mīsceō, mīttō, mōnstrō,
morior, moveō, nārrō, nāscor, nesciō, noceō, numerō, oportet, ōrnō,
ōrō, pāreō, parō, pendō, perdō, persuādeō, petō, placeō, pōnō, poscō,
possum, praebeō, premō, proficīscor, pūgnō, pulsō, putō, quatiō,
rapiō, recitō, reddō, redeō, relinquō, reperiō, respondeō, rīdeō, rogō,
scrībō, secō, sedeō, sīgnificō, sinō, soleō, spectō, spīrō, stō, surgō,
taceō, taedet, tangō, tegō, teneō, tendō, timeō, tollō, trahō,
ūtor, vehō, vēndō, veniō, vertō, videō, vincō, vīvō, vocō, volō
(velle).

ADIECTĪVA.
Ācer, aptus, bonus, calidus, certus, clārus, contrārius, crūdēlis,
dīgnus, dīves, dubius, dulcis, facilis, fēssus, grātus, gravis,
honestus, humilis, inānis, īnsānus, īrātus, iūstus, levis, longus,
māgnus, malus, medius, mīrus, miser, mollis, multus, niger,
nōbilis, novus, parvus, plēnus, praesēns, pūblicus, pulcher,
pūrus, rēctus, Rōmānus, ruber, sacer, saevus, sānus, sērus,
similis, stultus, summus, tacitus, tālis, tūtus, validus, varius,
vērus.

ADVERBIA.
Anteā, bene, breviter, celeriter, certē, cūr, deinde, diū,
dīligenter, ferē, forte, fortāsse, herī, igitur, interdum, intus,
iterum, ita, longē, male, māne, nimis, nunquam, nunc, ōlim,
omnīnō, paene, plērumque, posteā, repente, retrō, semper, sērō,
saepe, tandem, valdē, vix, ūsque.

abdicō, -āre; _aliqua rē sē abdicāre_ = aliquam rem omīttere, dēpōnere,
cēdere ab aliquā rē.

abeō, -īre, -īvī (-iī), -itum; ex hōc locō in alium eō.

abripiō, -ere, -ripuī, -reptum; ab aliquō rapiō.

abrōdō, -ere, -sī, -sum; ab aliquā rē rōdō.

abscīdō, -ere, -cīdī, -cīsum; ab aliquā rē secō.

abstineō, -ere, abstinuī, abstentum; ā cibō mē abstineō sī nōn edō.

abstrahō, -ere, -trāxī, -tractum; ab aliquō trahō.

absum, -esse, āfuī; nōn adsum.

accelerō, -āre; celerius īre faciō, vel cōgō.

accidō, -ere, accidī; id accidit quod cāsū, vel forte, fit.

accumbō, -ere, -cubuī, -cubitum; iaceō.

accurrō, -ere, accurrī, accursum; ad aliquem locum currō;
currō est celeriter eō, fēstīnō.

accūsō, -āre; apud iūdicēs aliquem scelus admīsisse affīrmō.
Sī quis "Hominem," inquit, "interfēcistī," mē ut sīcārium accūsat.

addūcō, -ere, -dūxī, -ductum; dūcō ad.

adeō; ita.

adeō, -īre, -īvī, -itum; eō ad.

adferō, -ferre, attulī, allātum; ad aliquem ferō vel portō.

adhibeō, -ēre; habeō, mōnstrō, praestō.

admīror, -ārī; id quod mīrābile est admīror.

adportō, -āre; portō ad.

adstō, -stāre, -stitī; prope aliquem stō.

adultus est is quī iam nōn crēscit; homō.

āēr, āëris (m.); āëra spīrāmus et respīrāmus; sine āëre vīvere nōn possumus.

Aesōpus, -ī (m.); fābulārum scrīptor.

aestus, -ūs (m.); ārdor; mōtus aquae, sanguinis, maris, cēterōrum.

affīgō, -ere, -fīxī, -fīxum; iungō.

affīrmō, -āre; dīcō.

aggredior, -ī, -grēssus sum; impetum faciō in, contrā aliquem currō.

agitō, -āre; quatiō.

āgnōmen, -inis (n.); nōmen quod aliī nōminī additum est.

āgnōscō, -ere, -nōvī, -nitum; quis vel quālis sit intellegō.

agricola, -ae (m.); quī agrōs colit.

āiō; dīcō _ita_, nōn negō.

aliquantulum; nōn multum.

aliter; aliō modō.

alligō, -āre; vinciō.

alloquor, -ī, allocūtus sum; loquor cum aliquō.

amiciō, -īre, -icuī _vel_ -ixī, -ictum; vestēs induō.

amputō, -āre; partem abscīdō.

angō, -ere, ānxī, ānctum _vel_ ānxum; iugulum comprimō.

animadvertō, -ere, -vertī, -versum; animum ad aliquid vertō; percipiō; videō.

anus, -ūs (f.); fēmina multōs annōs nāta; fēmina prōvectae aetātis.

appellor, -ārī; nōmen est mihi.

appōnō, -ere, -posuī, -positum; ad aliquem pōnō; praecipuē in mēnsā pōnō.

appropinquō, -āre; eō ad.

arātrum, -ī (n.); īnstrūmentum quō agrōs arāmus. Vidē pāginam trīcēsimam sextam.

arbitror, -ārī; putō.

arceō, -ēre, arcuī; dēfendō; in contrāriam partem vertō.

arcus, -ūs (m.). [Image: a bow]

ārdeō, -ēre, ārsī, ārsum; calidus sum.

ārdor, -ōris (m.); vīs sōlis, īgnis, cēterārumque rērum calidārum.

argenteus, -a, -um; id est argenteum quod ex argentō factum est.

argentum, -ī (n.); metallum albī colōris ex quō nummōs facimus.

argilla, -ae (f.); terra mollis ex quā vāsa facimus.

arō, -āre; arātor arat agrum arātrō. Vidē pāginam trīcēsimam sextam.

arrīdeō, -ēre, -rīsī, -rīsum; paene idem quod _rīdeō_.

ars, -tis (f.); _ars grammatica_ grammaticīs librīs continētur;
ars poētae est carmina compōnere, pīctōris pīctūrās pingere.

artus, -ūs (m.); pars vel membrum corporis.

as, assis (m.); nummus.

asellus, -ī (m.); asinus; animal omnium stultissimum quod longās habet aurōs.

asser, -eris (m.); vidē lectīcam apud pāginam vīcēsimam octāvam.

assurgō, -ere, -surrēxī, -surrēctum; surgō.

ātrium, -iī (n.); māgna cella in mediā parte domūs. Vidē pāginam quārtam.

attendō, -ere, -tendī, -tentum; valdē tendo, vertō ad;
_amimum attendere_ est animum ad aliquid advertere.
Advertō = vertō ad. Attentō animō = summā cūrā.

auferō, -ferre, abstulī, ablātum; ab aliquō rapiō.

aufugiō, -ere, -fūgi; ab aliquō fugiō.

aura, -ae (f.); ventus lēnis vel mollis; āēr.

auris, -is (f.); id quō audīmus.

āvellō, -ere, -vulsī (-vellī), -vulsum; abripiō; vī abstrahō.

avidē; adverbium ab adiectīvō _avidus_ ductum.

avidus, -a, -um; is est avidus quī nimis edit.

avunculus, -ī (m.); mātris frāter.

āxis, -is (m.); pars currūs vel raedae cuī rotae iunguntur.

Bacchae, -ārum (f.); fēminae quae saliunt dum sacra Bacchī honōris causā agunt.

Bacchus, -ī (m.); deus vīnī.

baculum, -ī (n.); senex īnfirmus dum ambulat baculum sēcum portat
quō facilius prōgrediātur.

balneum, -ī (n.); stāgnum in quō natāre licet. Vidē pāginam quārtam decimam.

benīgnus, -a, -um; contrārium quam _crūdēlis_.

brācae, -ārum (f.); vidē pāginam septimam decimam.

būbula, -ae (f.); carō bovis.

caelātus, -a, -um; nōn pūrus sed variīs figūrīs ōrnātus et decorātus.

calceus, -ī (m.); quod pedibus induimus vel indūcimus.

calculus, -ī (m.); lapis parvus.

capillātus; nōbilis. Hōc sīgnificat quia nōbilēs iuvenēs
capillum longum habēbant.
Capillus est id quod in capite crēscit.

carcer, -eris (m.); locus ubi malōs hominēs cūstōdīmus.

carnifex, -icis (m.); quī hominēs damnātōs occīdit, vel interficit.

carō, carnis (f.); pars corporis mollior quae ossa quasi amicit.
Carnem, pānem, piscēs edimus.

carpō, -ere, carpsī, carptum; capiō; colligō, rapiō.

cauda, -ae (f.); pars corporis quam hominēs nōn habent.

causidicus, -ī (m.); is quī causās agit et ōrātiōnēs ad iūdicēs habet.

caveō, -ēre, cāvī, cautum; cūram adhibeō nē quid accidat.
Dum magister appropinquat discipulī _Cavē_ exclāmant. Cavē canem.

celebrō, -āre; diēs fēstōs celebrāmus.

cella, -ae (f.); pars domūs quattuor inter mūrōs.

cēnō, -āre; cēnam edō.

centuriō, -ōnis (m.); centum mīlitum dux.

cernō, -ere, crēvī, crētum; percipiō, videō.

certus, -a, -um; nōn dubius.

cēssō, -āre; dēsistō.

cēterī, -ae, -a; omnēs aliī.

cēterum; sed.

cibus, -ī (m.); quicquid edimus.

circiter; circā.

circumdō, -are, -dedī, -datum; cingō.

clāmō, -āre; māgnā vōce loquor.

claudicō, -āre; nōn bene ambulō. Claudicāmus sī pedēs nōbīs sunt laesī.

claudus, -a, -um; claudus est is quī claudicat.

cōgnōscō, -ere, -nōvī, -nitum; reperiō.

colligō, -ere, -lēgī, -lēctum; ūnum in locum pōnō.

collum, -ī (n.); pars corporis in quā situm est caput.

colōnia, -ae (f.); hominēs quī in aliam terram migrant colōniam faciunt,
vel colōniam dēdūcunt.

coma, -ae (f.); crīnis vel capillus; id quod summō in capite crēscit.

comedō, -ere, -ēdī, -ēsum; omnīnō dēvorō.

comitor, -ārī; eō cum aliquō; comes eī sum.

comminus; contrārium quam _ēminus_.

compōnō, -ere, -posuī, -positum; faciō, scrībō.

comprehendō, -ere, -prehendī, -prehēnsum; intellegō;
capiō aliquem ut in carcerem eum iaciam.

comprimō, -ere, -pressī, -pressum; vehementer premō.

computō, -āre; numerō.

conciliō, -āre; _conciliāre mihi amīcōs_ = parāre mihi amīcōs.

concipiō, -ere, -cēpī, -ceptum; _scelus concipiō_ = scelus faciō.

conclāve, -is (n.); cella.

condiscipulus, -ī (m.); quī mēcum discit.

condūcō, -ere, -dūxī, -ductum; pecūniam alicuī solvō
ut aliquā rē mihi ūtī liceat.

cōnferō, -ferre, -tulī, -lātum; sē cōnferre = īre.

cōnfundō, -ere, -fūdī, -fūsum; paene idem quod mīsceō.

cōniciō, -ere, -iēcī, -iectum; iaciō contrā.

cōnscius mihi sum; sciō me aliquid fēcisse.

cōnsēnsus, -ūs (m.); cum omnēs cōnsentiunt, vel idem putant, est cōnsēnsus.

cōnsīdō, -ere, -sēdī, -sessum; inter aliōs sedeō.

cōnsīgnō, -āre; nōmen meum scrībō.

cōnsilium, -iī (n.); modus vel ratiō aliquid agendī.

cōnspiciō, -ere, -spexī, -spectum; videō.

cōnstituō, -ere, -uī, -ūtum; in animō habeō.

cōnsul, -ulis (m.); summus apud Rōmānōs magistrātus.

cōnsūmō, -ere, -sūmpsī, -sūmptum; ita ūtor aliquā rē ut nihil maneat.

contendō, -ere, -tendī, -tentum; fēstīnō ad;
 _cum aliquō contendō_ = contra eum pūgnō.

contineō, -ēre, -tinuī, -tentum; intus habeō.

convīva, -ae (m. f.); quī apud eandem mēnsam cēnant convīvae sunt.

coquō, -ere, coxī, coctum; īgnī vel aquā calidā cibum ad cēnam parō.

coquus, -ī (m.); is quī cibum coquit.

cottīdiē; diem ex diē, per omnēs diēs.

crepundia, -ōrum (n.); rēs quae sī quatitur sonum facit.
Īnfantēs crepundiīs māximē gaudent; itaque cum vāgiunt crepundia quatimus.

crēta, -ae (f.); rēs quaedam alba quā in tabulā nigrā scrībimus.

crībrum, -i (n.). [Image: a sieve]

crūs, crūris (n.). [Image: a leg]

crūstulum, -ī (n.); dulce cibī genus; puerī crūstula edere amant.

cubiculum, -ī (n.); cella ubi dormīmus.

cubō, -āre, cubuī, cubitum; in lectulō recumbō ut dormiam.

culīna, -ae (f.); locus ubi coquus cibum coquit.

culter, -trī (m.); id quō aliquid secāmus.

cupiō, -ere, -īvī (-iī), -ītum; volō.

cūriōsē; cum cūrā; māgnā cūrā.

currus, -ūs (m.); curribus vehimur.

cursus, -ūs (m.); _verbum_ est _currō_; _nōmen_ est _cursus_.

curūlis, -e; sella curūlis est sella magistrātūs.

cūstōdiō, -īre; cūstōs cūstōdit.

daedalus, -a, -um; variī colōris.

damnō, -āre; condemnō; iūdicēs scelerātōs damnant, poenās ab eīs sūmunt.

damnum, -ī (n.); sī quid perdō damnum patior; sī quid laeditur damnum accipit.

dēbeō, -ēre; oportet mē.

dēcēdō, -ere, -cēssī, -cēssum; cēdō; ē locō mē moveō, mē recipiō.

dēcertō, -āre; pūgnō, contrā aliōs contendō.

decōrus, -a, -um; decōrum est id quod decet.

dēiciō, -ere, -iēcī, -iectum; ad terram iaciō; praecipitō.

dēlectō, -āre; gaudium praestō; delector = gaudeō.

dēnique ūnum ex adverbiīs est quōrum est seriēs
prīmō, deinde, dēnique, postrēmō.

dēpōnō, -ere, -posuī, -positum; pōnō, omīttō, abiciō.

dētrahō, -ere, -trāxī, -tractum; abstrahō, capiō ab.

dēversōrium, -iī (n.); taberna, stabulum;
locus quō ē viā devertimus cum domum ante noctem pervenīre nōn possumus.

dēvorō, -āre; edō celeriter; cōnsūmō.

difficilis, -e; nōn facilis.

digitus, -ī (m.); pars manūs vel pedis;
vīgintī igitur digitōs habeō, decem in manibus, in pedibus decem.

dīmīttō, -ere, -mīsī, -mīssum; abīre iubeō.

discēdō, -ere, -cēssī, -cēssum; idem quod recēdō.

dispōnō, -ere, -posuī, -positum; ex ōrdine pōnō.

domina, -ae (f.); uxor dominī.

dōnō, -āre; dō.

dormiō, -īre; nocte in lectulīs dormīmus cum claudimus oculōs.

dubitō, -āre; nōn prō certō habeō.

dubius, -a, -um; contrārium quam _certus_. _Nōmen_ est _dubium_.

dulce adverbium est; _adiectīvum_ est _dulcis_.

ecce; vidē, spectā. Exclāmātiō est.

effugiō, -ere, -fūgī; fugiō ex aliquō locō.

ēgredior, -ī, -grēssus sum; exeō.

ēgregius, -a, -um; optimus, eximius.

ēminus; longē, ex longinquō ex longō spatiō.

ēmīttō, -ere, -mīsī, -mīssum; mīttō vel iaciō ex aliquā rē.

epistula, -ae (f.); aliquid scrīptī quod aliī mīttimus.

eques, -itis (m.); mīles quī ex equō pūgnat.

equidem; ego quidem; ego prō meā parte.

errō, -āre; nōn rēctē putō, vel faciō.

ēsca, -ae (f.); parva pars cibī. Cibus est id quod edimus.

ēvādō, -ere, -vāsī, -vāsum; effugiō.

ēveniō, -īre, -vēnī, -ventum; accidō.

ēvolō, -āre; volō ex. Volō = per āere mē moveō; avis vel volucris volat.

excipiō, -ere, -cēpī, -ceptum; capiō; alicuī reī obstō quōminus cadat.

excitō, -āre; efficiō ut aliquis expergīscātur.

exclāmō, -āre; subitō clāmō, loquor māgnā vōce.

excruciō, -āre; vexō, ita perturbō ut paene interficiam aliquem.

exemplum, -ī (n.); id quod imitārī dēbēmus.

exercitus, -ūs (m.); multī ūnō sub duce mīlitēs.

exhauriō, -īre, -hausī, -haustum; exhauriō aquam cum omnem bibō.

expergīscor, -ī, experrēctus sum; ex somnō excitor; ē lectulō surgō.

expōnō, -ere, -posuī, -positum; clārum vel plānum faciō, explicō.

exsanguis, -e; sine sanguine.

exspectō, -āre; exspectō dōnec aliquis redeat; maneō.

exstinguō, -ere, -stīnxī, -stīnctum; exstinguimus īgnem aquā.

extrahō, -ere, -trāxī, -tractum; ex aliquā rē trahō.

facētiae, -ārum (f.); verba, quae rīsum nōbīs movent.

faenum, -ī (n.); cibus equī; grāmen sōle tostum.

fāma, -ae (f.); id quod dē aliquō dīcitur; quod dē mē ipsō audiō.

fatīgātus, -a, -um; fessus.

febris, -is (f.); morbus quī corpus nunc calidum nunc frīgidum reddit.

fēlēs, -is (f.); animal domesticum quod canis ōdit.

fēmina, -ae (f.); pater est vir, māter fēmina.

fenestra, -ae (f.); in mūrīs sunt fenestrae per quās lūx intrat.

ferāx, -ācis; fertilis; ferāx est arbor quae multās prōcreat frūgēs.

fēriae, -ārum (f.); diēs fēstī quibus lūdum nōn frequentāmus.

feriō, -īre; pulsō, percutiō.

ferula, -ae (f.); īnstrūmentum quō magister puerōs pūnit.

ferveō, -ēre, ferbuī; calidus sum.

fēstīnō, -āre; celeriter rem agō.

fingō, -ere, fīnxī, fīctum; faciō.

flāgitō, -āre; vehementer poscō.

flō, -āre; ventus flat.

flūctus, -ūs (m.); unda.

focus, -ī (m.); locus ubi solet fierī īgnis.

follis, -is (m.); pila ventō īnflāta vel plēna.

forēs, -um (f.); iānua quae duās habet partēs; aliter _valvae_.

forte; cāsū; ut accidit.

fortis, -e; validus. Herculēs erat fortis, īmmō vērō fortissimus.

forum, -ī (n.); locus apertus in mediā urbe situs circum quem stant tabernae.

fragmentum, -ī (n.); pars parva.

frāterculus, -ī (m.); frāter parvus.

frequēns, -tis; frequentēs sunt multī.

frequentō, -āre; identidem eō atque redeō.

frōns, -dis (f.). [Image: a leafy branch, foliage]

frūstrā cōnōr facere quod facere nōn possum.

fugāx, -ācis; is est fugāx quī celeriter fugit.

fugō, -āre; aliquem in fugam vertō.

fulcrum, -ī (n.); pars superior et quasi caput lectī.

funda, -ae (f.) [Image: a sling]

funditor, -ōris(m.); quī fundā ūtitur.

fūnis, -is (m.). [Image: a rope]

fūr, fūris (m.); is quī quod nōn est suum capit.

furcifer, -erī (m.); homō scelerātus.

furō, -ere, -uī; saeviō, rabidus sum.

fūrtum, -ī (n.); scelus quod fūr admīttit.

galea, -ae (f.). Vidē pāginam septimam decimam.

gallus, -ī (m.). [Image: a cock]

genae, -ārum (f.); partēs ōris inter quās est nāsus.

gestō, -āre; portō.

gladius, -ī (m.). Vidē pāginam septimam decimam.

glāns, glandis (f.); lapis quem ē fundā mīttimus.

Graecus, -a, -um; quī Graeciam habitat.

grammaticē; quōmodo magister grammaticus rem expōnere solet.

grammaticus liber omnia dē verbīs docet.

grassor, -ārī; saeviō, saevus sum.

grātia, -ae (f.); amīcitia, favor; _in grātiam cum aliquō redeō_ =
 iterum amīcus eī fīō. Amīcitia inter amīcōs est.

grātus, -a, -um; nōn molestus.

grex, gregis (m.); turba vel animālium vel hominum.

gustō, -āre; edō.

gustus, -ūs (m.); prīma pars cēnae.

habitus, -ūs (m.); speciēs vestium quās gerimus.

hostis, -is (m.); quī contrā patriam nostram pūgnat.

hūc; ad hunc locum.

hūiusmodi; scīlicet _hūius modī_, tālis.

ictus, -ūs (m.); id quod tibi dō sī tē pulsō.
_Feriō_, _pulsō_ sunt _verba_, _ictus_ est _nōmen_.

identidem; saepe, iterum atque iterum.

Īdūs, -uum (f.); diēs mēnsis aut tertius decimus aut quīntus decimus.

iēiūnus, -a, -um; iēiūnus est is quī edere volt.

īgnōrō, -āre; nōn sciō.

imāgō, -inis (f.). Vidē pāginam vīcēsimam secundam.

imitōr, -ārī; aliquid alicuī simile facere cōnor.

immīttō, -ere, -mīsī, -mīssum; impōnō; iaciō in.

impedīmenta, -ōrum (n.); omnia quae nōbīscum portāmus dum iter facimus.

impediō, -īre; obstō.

impetus, -ūs (m.); vīs alicūius currentis.

impluvium, -ī (n.); locus in mediō ātriō situs in quem aqua dē caelō cadit;
quasi stāgnum parvum. Vidē pāginam quārtam.

improbus, -a, -um; malus, scelestus.

imprōvīsus, -a, -um; nōn prōvīsus; _ex imprōvīsō_= subitō.

īmus, -a, -um; contrārium quam summus.

incidō, -ere, -cidī, -cāsum; cadō in.

incultus, -a, -um; nōn cultus; paene idem quod rudis.

incumbō, -ere, -cubuī, -cubitum (dat.); operam dō.

indō, -ere, -didī, -ditum; dō, addō.

īnfāmis, -e; quī malam famam habet.

īnfāns, -antis (m. f.); puer parvus vel puella parva. Īnfāns loquī nōn potest.

īnfēstus, -a, -um; nōn tūtus; īnfēstus est locus ubi grassantur latrōnēs.

infīnītus, -a, -um; sine fīne, aeternus, diūturnus.

īnfīrmus, -a, -um; nōn validus.

ingredior, -ī, -grēssus sum; intrō.

inhaereo, -ēre, -haesī, -haesum; haereō in aliquā rē.

initium, -ī (n.); contrārium quam fīnis.

inquit; dīcit vel dīxit.

insalūbris, -e; nōn salūbris, nōn sānus.

īnserō, -ere, -seruī, -sertum; impōnō, immīttō.

īnspiciō, -ere, -spexī, -spectum; spectō.

intempestā nocte; mediā nocte.

interficiō, -ere, -fēcī, -fectum; caedō.

intrō, -āre; eō in.

intrōdūcō, -ere, -dūxī, -ductum; dūcō in.

inūsitātus, -a, -um; novus, mīrus.

inveniō, -īre, -vēnī, -ventum; reperiō; quasi _in rem veniō_.

īrācundus, -a, -um; īrā plēnus.

īrāscor, -ī, īrātus sum; īrātus sum.

itaque; hanc ob rem, igitur.

iūcundus, -a, -um; is quī iūcundus est placet mihi.

iugulum, -ī (n.); pars corporis inter caput et umerōs.

iūrō, -āre; affirmō. Nōs Anglī dum iūrāmus librum sacrum manū tenēmus.

iūs, iūris (n.); potestās quam oportet nōs habēre.

iūssum, -ī (n.); quod iubeō.

iuventūs, -tūtis (f.); aetās iuvenum.

Kalendae, -ārum (f.); prīmus diēs mēnsis.

labor, -ōris (m.); negōtium quod fessōs reddit hominēs.

labōrō, -āre; doleō, dolōrem sentiō.
_Ē ventre labōrō_, dolōrem in ventre sentiō.

labrum, -ī (n.); pars ōris quae dentēs tegit.

lac, lactis (n.); vacca lac nōbīs dat.

laedō, -ere, -sī, -sum; noceō, efficiō ut aliquis doleat.

lanius, -ī (m.); quī animālia trucīdat, vel interficit, vel caedit,
quōrum carnem vēndit.

lassus, -a, -um; fessus.

latrō, -ōnis (m.); fūr.

lavō, -āre, lāvī, lavātum (lautum _vel_ lōtum); aquā purgō.

lectīca, -ae (f.). Vidē pāginam vīcēsimam octāvam.

lectīcārius, -ī (m.); quī aliquem lectīcā gestat.

lectulus,-ī (m.); lectus parvus.

lectus, -ī (m.). [Image: a bed]

legūmen, -inis (n.); herba quam edimus.

lētum, -ī (n.); nex, mors.

levō, -āre; levius aliquid faciō.

Līber, -erī (m.); Bacchus, deus vīnī.

lītterārius, -a, -um; adiectīvum dē nōmine _līttera_ ductum.
_Lūdus lītterārius_ est locus in quō lītterās discimus.

loculī, -ōrum (m.); rēs in quā pecūniam aliāsque rēs habēmus.
Puerī librōs in loculīs ad lūdum portant.

lōrīca, -ae (f.). Vidē pāginam septimam decimam.

lūsus, -ūs (m.); lūsum lūdimus. Verbum est _lūdō_, nōmen _lūsus_.

lūx, lūcis (f.); lūmen; id quod sōl dat; diē est lūx, nocte nōn est.

macellum, -ī (n.); locus ubi multae sunt tabernae ē quibus carnem, legūmina,
aliāsque rēs emimus.

magistrātus, -ūs (m.); quī negōtia pūblica cūrat.

maledīcō, -ere, -dīxī, dictum (dat.); mala verba dīcō.

mālum, -ī (n.). [Image: an apple]

marītus, -ī (m.); cuī est uxor. Pater tuus est marītus tuae mātris.

memoria, -ae (f.); pars mentis quā meminimus.

mēns, mentis (f.); animus.

mereor, -ērī, meritus sum; dīgnus sum aliquā rē.

merīdiē; mediō diē.

metuō, -ere, -uī, -ūtum; timeō.

migrō, -āre; in alium locum abeō.

mīles, -itis (m.); homō quī pūgnat et patriam dēfendit.
Vidē pāginam septimam decimam.

mīrābilis, -e; mīrus; id quod admīror est mīrābile.

mīror, -ārī; intellegere nōn possum.

molestus, -a, -um; pessimus; homō molestus mihi displicet; incommodō mihi est.

mordeō, -ēre, momordī, morsum; dentibus mordēmus aliquid.

moror, -ārī; moram faciō; nōn fēstīnō.

mox; post breve tempus; brevī.

muliebris, -e; fēmineus; ad mulierēs vel fēminās attinēns.

multitūdō, -inis (f.); māgna hominum turba.

mūs, mūris (m.); animal parvum quod fēlēs grātō animō interficiunt eduntque.

Mūsae, -ārum (f.); deae carminum.

mūtuus, -a, -um; propriē id quod ad multōs attinet est mūtuum.
_Mūtuum aliquid dō_ est _aliquid dō quod oportet tē posteā mihi reddere_.

nārrātiō, -ōnis (f.); id quod nārrō.

nātālis, -e; _nātālis diēs_ est diēs quō nātus est aliquis.

natō, -āre; in aquā quasi currō et manibus et pedibus ūsus.

necesse est; oportet.

nefārius, -a, -um; scelestus.

nēquam; nefārius.

nescioquis; aliquis.

nihil; nulla rēs.

nitor, -ōris (m.); splendor; fulgor; sōl clārō nitōre rīdet.

nocēns, -entis; nōn innocēns; is quī rē vērā scelus admīsit nocēns est.

nōlō, nōlle, nōluī; nōn volō.

nōnnumquam; nōn numquam; interdum.

nūdius tertius; abhinc tribus diēbus.

nūgae, -ārum (f.); nullīus mōmentī rēs; rēs inānēs.

nūtrīcius, -ī (m.); tūtor vel cūstōs aliōrum.

obdormiō, -īre, -īvī, -ītum; dormīre incipiō.

oblīvīscor, -ī, oblītus sum (gen.); nōn meminī; memoriā nōn teneō.

oboediō, -īre (dat.); pāreō.

obstō, -āre, -stitī, -stātum (dat.); impediō; nōn sinō.

obtineō, -ēre, -tinuī, -tentum; habeō; teneō.

obvius fīō alicuī; accurrō; alicuī occurrō; dum per viam eō aliquem inveniō.

occāsiō, -ōnis (f.); opportūnitās; facultās; potestās;
occāsiōnem alicūius reī faciendae habeō sī eam facere possum.

occupō, -āre; rapiō; capiō.

Octōber, -ris; mēnsis octāvī.

ōdī, ōdisse; contrārium quam _amō_.

offendō, -ere, -dī, -sum; ita currō ut aliquem corpore meō feriam.

omīttō, -ere, -mīsī, -mīssum; praetereō, trānseō, neglegō.
_Lūdum omīttō_ est _lūdum nōn frequentō_.

omnis, -e; cūnctus; ūnusquisque.

onus, -eris (n.); pondus; rēs gravis.

operam dō; rem dīligenter agō.

opprimō, -ere, -pressī, -pressum; vī superō; ad terram dēiciō.

ōrātiō, -ōnis (f.); dum loquor ōrātiōnem faciō vel habeō.

ōrnātus, -ūs (m.); habitus.

ōtiōsus, -a, -um; quī ōtium agit; nūllīs negōtiīs occupātus.

ōtium, -ī (n.); contrārium quam negōtium.

ovis, -is (f.). [Image: a sheep]

ōvum, -ī (n.); ex quō pullus nāscitur.

paedagōgus, -ī (m.); servus quī cūstōs est puerōrum, quōs ad lūdum dūcit.

palleō, -ēre, -uī; pallidus sum; nūllum colōrem ōs habet.

palmes, -itis (m.); frōns vītis.

pār, paris; similis, īdem.

parcō, -ere, pepercī, parsum; veniam dō.

parēns, -entis (m.f.); māter et pater sunt parentēs.

pariō, -ere, peperī, partum; faciō, gīgnō; avis ōva parit.

parum; nōn satis.

pāstor, -ōris (m.); quī ovēs cūstōdit.

patior, -ī, passus sum; sinō, sentiō.

patria, -ae (f.); terra ubi nātus est aliquis.

patrōnus, -ī (m.); amīcus et quasi cūstōs quī aliōs cūrat quibus auxilium dat;
causidicus quī aliquem in iūdiciō dēfendit.

pauca, nōn multa.

paulisper; breve tempus; nōn longum tempus.

paulō; nōn multō.

pecten, -inis (m.); id quō comās pectimus. [Image: a comb]

pectō, -ere, pexī, pexum; aptum ōrdinem comīs praestō.

pēnsum, -ī (n.); opus domī factum.

percipiō, -ere, -cēpī, -ceptum; spectō, videō, intellegō.

percutiō, -ere, -cussī, -cussum; pulsō.

perficiō, -ere, -fēcī, -fectum; contrārium quam _incipiō_.

pergō, -ere, perrēxī, perrēctum; prōcēdō.

perlegō, -ere, -lēgī, -lēctum; ūsque ad fīnem legō.

persequor, -ī, -secūtus sum; sequor ūsque ad fīnem.
Sequor = currō post aliquem.

perturbō, -āre; agitō; timor vel terror mentem perturbat.

perveniō, -īre, -vēnī, -ventum; veniō ūsque ad fīnem.

pēstilentia, -ae (f.); tempestās īnsalūbris.

pēstis, -is (f.); quicquid malī quod nōs vexat.

petasus, -ī (m.); id quod in capite gerō.

petītor, -ōris (m.); is quī aliquid ab homine accūsātō recipere cōnātur.

pila, -ae (f.) [Image: a ball]

pīlum, -ī (n.). Vidē pāginam septimam decimam.

pingō, -ere, pīnxī, pīctum; alium colōrem alicuī reī dō.

pirum, -ī (n.). [Image: a pear]

piscīna, -ae (f.); balneum. Vidē pāginam quārtam decimam.

pluit cum aqua dē caelō dēcidit.

pluvia, -ae (f.); aqua quae dē caelō dēscendit; imber.

pōculum, -ī (n.); vās ē quō bibimus.

poenās dō; pūnior. Contrārium est _poenās sūmō_.

Pompēius, -ī (m.); vir clārrissimus quī contrā Iūlium Caesarem pūgnāvit.

porculus, -ī (m.); porcus parvus.

porcus, -ī (m.). [Image: a tame swine, a pig]

porticus, -ūs (f.); locus columnīs circumdatus.

portō, -āre; ferō, gerō.

posterus, -a, -um; quī posteā venit; _posterō diē_, diē secundō.

potestās, -tātis (f.); _verbum_ est _possum_; _nōmen_ est _potestās_.

prae mē ferō; praestō.

praecipitō, -āre; in caput aliquem iaciō.

praeclārus, -a, -um; nōbilis, clārus, illūstris.

praedīcō, -ere, -dīxī, dictum; quāle futūrum sit aliquid dīcō.

praelēctiō, -ōnis (f.); praelēctiō est dum magister in lūdō docet.

praemium, -ī (n.); dōnum quod ob virtūtem accipiō.

praeruptus, -a, -um; abscīsus, abruptus.

praestō, -āre, -stitī, -stātum (-stitum); praebeō;
 _sē praestāre_ est _sē mōnstrāre_, vel _esse_.

praestō (adv.); ad manum; _praestō esse_ sīgnificat _adesse_, _praesentem esse_,
 _parātum esse_. _Praestō sum_ = _adsum_.

praetor, -ōris (m.); magistrātus Rōmānus quī iūs dat. Seriēs magistrātuum
 est aedīlis, quaestor, praetor, cōnsul, prō cōnsule, cēnsor.

prandium, -ī (n.); quod merīdiē edimus.

prātum, -ī (n.); ager viridis ubi nihil nisi herba crēscit.

precor, -ārī; ōrō.

prīdiē; diē priōre.

prīmipīlāris, -e; mīles quī inter prīmōs mīlitum ōrdinēs stat est prīmipīlāris.

prīvō, -āre; _aliquem aliquā rē prīvō_ = _aliquam rem ab aliquō capiō_.

prōcēdō, -ere, -cēssī, -cēssum; eō.

prōcreō, -āre; pariō, gignō.

profectiō, -ōnis (f.); _profectiōnem fāciō_ = _proficīscor_.

prōgredior, -ī, -grēssus sum; proficīscor; prōcēdō.

prōnus, -a, -um; quasi in caput cadēns.

properō, -āre; fēstīnō; contrārium quam moror.

prōsperē; bene, fēlīciter.

prōtegō, -ere, -tēxī, -tēctum; tegō; dēfendō.

prōverbium, -ī (n.); verba sapientiae. _Sapiēns_ est contrārium quam _stultus_.

prōvideō, -ēre, -vīdī, -vīsum; caveō; cūram adhibeō nē quid accidat.

prūdēns, -entis; quī prōvidet.

puerulus, -ī (m.); puer parvus.

pullus, -ī (m.). [Image: a chicken]

pūniō, -īre; sī quandō pēnsum male faciō magister mē pūnīt; poenās ā mē sūmit.
 Ego—ō mē miserum!—poenās dō.

purgō, -āre; pūrum faciō. Cum tabula nigra lītterārum est plēna magister puerō
 cuīdam imperat ut eam purget.

pūrus, -a, -um; _argentum pūrum_ est contrārium quam _caelātum_.

quaerō, -ere, quaesīvī, quaesītum; invenīre cōnor; petō.

quāpropter; quam ob causam; quārē.

rabidus, -a, -um; furiōsus, īnsānus.

raeda, -ae (f.). Vidē pāginam trīcēsimam tertiam.

raedārius, -ī (m.); is quī raedam regit.

recēdō, -ere, -cēssī, -cēssum; ab aliquō locō cēdō; mē recipiō.

recipiō, -ere, -cēpī, -ceptum; iterum capiō. _Mē recipiō_ = _abeō_.

recreō, -āre; _mē recreō_ = _vīrēs recipiō_; _iterum validus fīō_.

rēctus, -a, -um; iūstus; paene idem quod _solitus_.
Id rēctum est quod fierī solet.

recūsō, -āre; nōlō, nōn volō.

reddō, -ere, -didī, -ditum; faciō.

refīgō, -ere, -fīxī, -fīxum; contrārium quam affīgō; solvō.

regiō, -ōnis (f.); pars terrae vel cīvitātis;
multae regiōnēs in ūnā cīvitāte sunt.

rēgnum, -ī (n.); rēx rēgnum obtinet.

regredior, -ī, -grēssus sum; redeō.

reliquus, -a, -um; relictus; sī ē tribus librīs ūnum capiō, duo sunt reliquī.

remīttō, -ere, -mīsī, -mīssum; levō; vīm dēminuō vel minōrem faciō.

reprehendō, -ere, -dī, -sum; contrārium quam _laudō_.
Sī male scrībō lūdī magister mē reprehendit.

requiēscō, -ere, -quiēvī, -quiētum; quiētem agō; dormiō.

resideō, -ēre, -sēdī; sedeō.

reus, -ī (m.); homō accūsātus.

revertor, -ī, -versus sum; mē recipiō.

revocō, -āre; retrō vocō.

rīdeō, -ēre, rīsī, rīsum; _rīdet_ sīgnificat _pulchrum vidētur esse_.

rōbur, -oris (n.); vīs valida.

rōdō, -ere, -sī, -sum; paene idem quod _mordeō_; dentibus aliquid frangō.
Mūrēs rōdunt chartam.

rogātor, -ōris (m.); is quī interrogātiōnēs rogat.

rota, -ae (f.). Vidē pāginam trīcēsimam tertiam.

rubeō, -ēre; ruber fīō; genae mihi rubent.

rudis, -e; contrārium quam _doctus_.

rūrsus; iterum.

rūsticus, -a, -um; ad rūs attinēns; quī rūrī habitat.

saccus, -ī (m.). [Image: a sack]

sacra, -ōrum (n.); rēs sacrae, caerimōniae.

saepenumerō; saepe.

sagittārius, -ī (m.); quī sagittīs pūgnat. Sagittās ex arcū ēmīttit.

saliō, -īre, -uī, saltum; brāchia, pedēs, corpus hūc,
illūc iactandō ad sonum tībiae moveor. Puer salit. [Image: a jumping boy]

saltem; certē.

saltō, -āre; saliō.

sanguis, -inis (m.); ruber quīdam liquor quī corporī inest.

sapiēns, -entis; doctus.

saxum, -ī (n.); lapis māgnus; rūpēs.

scelerātus, -a, -um; scelestus, pessimus, quī scelus admīttit.

scelus, -eris (n.); nefās; id quod nōn oportet nōs facere.
Scelus est fūrārī, aliquem interficere.

scēptrum, -ī (n.); rēgis baculum.

scīlicet; scīre licet, nīmīrum, sine dubiō, ut omnēs intellegere possunt.
scopulus, -ī (m.); saxum.

scrīptor, -ōris (m.); is quī scrībit aliquid.

scūtum, -ī (n.). Vidē pāginam septimam decimam.

sēcūrus, -a, -um; sine timōre.

seges, -etis (f.); ager herbīs plēnus.

sententia, -ae (f.); verbōrum numerus quī sēnsum habet:
 _ex animī meī sententiā_ = _ut rē vērā putō_.

sentiō, -īre, sēnsī, sēnsum; animō percipiō; intellegō, patior.

seriēs, -eī (f.); numerī seriem faciunt, i, ii, iii, iiii, v.

serō, -ere, sēvī, satum; in terram īnserō. Segetēs serimus.

servō, -āre; tūtum vel salvum faciō; cūstōdiō; dēfendō.

sevēritās, -tātis (f.); vīs gravis.

sextīlis, -e; sextī mēnsis. Mēnsis est duodecima pars annī.

sīcārius, -ī (m.); is quī aliquem interficit.

similiter; similī modō.

simplex, -icis; simplex homō est bonus probusque quī nēminem dēcipit.

simulō, -āre; simulō mē esse quod rē vērā nōn sum.
Sī lātrō simulō mē esse canem; sī mūgiō bovem mē esse simulō.

sinus, -ūs (m.); quasi duplex pars vestis, in quā aliquid ferre possumus.

situs, -a, -um; positus.

sodālis, -is (m.f.); comes.

sōdēs; sī audēs; sī vīs; sī placet tibi.

solvō, -ere, solvī, solūtum; līberō; _pecūniam solvō_ = _pecūnīam dō_.

somnus, -ī (m.); _somnum capiō_ = _dormiō_.

sonō, -āre, sonuī, sonitum; sonum faciō; dīcō.

spargō, -ere, sparsī, sparsum; hūc illūc iactō vel iaciō.

spectācula, -ōrum (n.); lūdus quem in circō spectāmus.

stāgnum, -ī (n.); quasi lacus parvus.
_Lacus_ est quasi parvum mare in mediā terrā situm.

statim; sine morā.

stilus, -ī (m.); īnstrūmentum quō scrībimus.

stīpendium, -ī (n.); pecūnia quam mīlitēs accipiunt.
_Stīpendia mereor_ = _in exercitū sum_.

studeō, -ēre, -uī; operam librīs dō.

suādeō, -ēre, suāsī, suāsum; ōrō, persuādeō.

suāvis, -e; dulcis, iūcundus.

suāvitās, -tātis (f.); _suāvis_ est adiectīvum; _suāvitās_ est nōmen.

subiectum, -ī (n.); id dē quō loquimur.

subitō; repente, ex imprōvīsō.

subsellium, -ī (n.); sella humilior.

sūdō, -āre; cum sūdāmus liquor, sūdor nōminātus, per tōtum corpus fluit.

suffrāgium, -iī (n.); aut tabella aut vōx eōrum quī cōnsulēs aliōsque
magistrātūs creant. Hodiē apud nōs fēminae iūs suffrāgiī flāgitant.

sūmō, -ere, sūmpsī, sumptum; capiō.

superō, -āre; vincō.

suppetō, -ere, -īvī (iī), -ītum; satis esse.

suscitō, -āre; nōn sinō dormīre.

suspendō, -ere, -dī, -sum; pendō; tabulās pīctās dē mūrīs suspendimus.

suspicor, -ārī; nōn prō certō habeō sed putō.

tabella, -ae (f.); tabula parva.

taberna, -ae (f.); locus ubi rēs vēnduntur.

tablīnum, -ī (n.); prīvātum patris conclāve.

tālī, -ōrum (m.); fragmenta ossis, quibus Rōmānī tesserīs ūtēbantur.
[Image: a die (orig. made from the knuckle-bones of certain animals)
          of an oblong shape]

tālis, -e; hūius modī.

taurus, -ī (m.); bōs masculīnus.

tempestās, -tātis (f.); aut salūbritās aut pēstilentia locī.

tempore; bonō tempore; nōn sērō.

tempus terō, -ere, trīvī, trītum; _tempus terō_ est tempus perdō;
tempore nōn bene ūtor.

tergum, -ī (n.); posterior pars corporis.
_Ā tergō_ contrārium est quam _ā fronte_.

tesserae, -ārum (f.) [Image: cubes (to play dice)]

tēstāmentum, -ī (n.); id quod homō moritūrus scrībit.

tēstificor, -ārī; vērum esse dīcō; tēstis tēstificātur vel tēstimōnium dat.

tēstimōnium, -ī (n.); id quod tēstis dīcit.

tēstis, -is (m.); is quī dicit sē aliquid vīdisse.

thermae, -ārum (f.); balneae ubi calida est aqua.
Balneae sunt quasi stāgna in quibus natāre licet. Vidē pāginam quārtam decimam.

tībia, -ae (f.); īnstrūmentum mūsicae quō ūtimur īnflandō.

timidus, -a, -um; quī timēre solet.

tīrō, -ōnis; contrārium quam veterānus; novus quīdam.

toga, -ae (f.); vestis Rōmāna. Vidē pāginam trīcēsimam nōnam.
Magister lūdī togam gerit. _Toga praetexta_ est magistrātūs toga.

trādō, -ere, trādidī, trāditum; alicuī aliquid ut servet dō; mandō; commendō.

trānseō, -īre, -īvī, -itum; eō trāns.

trānsgredior, -ī, -grēssus sum; trānseō.

tremō, -ere, -uī; ob timōrem quatior.

trepidus, -a, -um; timidus.

tribūnal, -ālis (n.); locus ubi praetor iūs dat.

tribūnus, -ī (m.); centuriōnēs, tribūnī, legātī,
imperātor exercitum regunt dūcuntque.

triclīnium, -i (n.); lectus in quō recumbimus dum cēnāmus.

trucīdō, -āre; caedō; interficiō.

tumidus, -a, -um; id quod tumet est tumidum.

tumor, -ōris (m.); sī caput tuum vehementer percutiō
tumor rotundus in capite fit. Verbum est _tumeō_.

tunica, -ae (f.); vestis quae sub aliīs vestibus est.

ultimus, -a, -um; postrēmus.

unde; ex quō.

ungula, -ae (f.); pēs equī.

urbānus, -a, -um; ad urbem attinēns.

ūrō, -ere, ussī, ūstum; īgnis quicquid tangit ūrit.

utinam; exclāmātiō volentis vel cupientis.

ūvae, -ārum (f.). [Image: vine grapes]

vacca, -ae (f.); bōs fēminīnus.

vacō, -āre; ōtium agō; _ōtium_ est contrārium quam _negōtium_.

vāgiō, -īre; fleō ut īnfāns.

vagor, -ārī; hūc illūc ambulō.

valeō, -ēre; validus et fortis sum; nōn aegrōtō.

valvae, -ārum (f.); forēs; iānua quae duās habet partēs.

vās, vāsis (n.). [Image: a vase]

vehementer; māgnā vī.

vēnditor, -ōris (m.); is quī vēndit. _Vēndō_ est contrārium quam _emō_.

venia, -ae (f.); potestās; _veniam dō_ = _sinō_.

venter, -ris (m.); pars corporis quō cibus it; stomachus.

ventus, -ī (m.); quasi āēr qui movētur.

verberō, -āre; ferulā percutiō.

vereor, -ērī; timeō.

versiculus, -ī (m.); versus parvus.

versus, -ūs (m.); carminis pars.

vescor, -ī; edō; dēvorō.

vestis, -is (f.); id quō corpus tegitur vel amicītur.

vexō, -āre; perturbō; agitō; pēstis sum alicuī.

viātor, -ōris (m.); quī iter facit.

vīcīnus, -ī (m.); quī prope habitat.

vigilia, -ae (f.); pars noctis; quattuor noctis sunt vigiliae quārum
quaeque ternās continet hōrās.

vigilō, -āre; nōn dormiō.

vigor, -ōris (m.); vīrēs.

vilicus, -ī (m.); vīllae cūstōs.

vīlla, -ae (f.); domus rūstica.

vinciō, -īre, vīnxī, vīnctum; vinculīs cingō.

vinculum, -ī (n.); id quod manibus et pedibus eōrum
quī in carcere sunt impōnimus.

vindicō, -āre; _mihi vindicō_ est _dīcō oportēre mē habēre_.

vīnum, -ī (n.); id quod ex ūvīs facimus.

vīsō, -ere, -sī, -sum; apud aliquem eō ut eum videam.

vītis, -is (f.); arbor quae ūvās prōcreat.

vītō, -āre; cōnor aliquem fugere.

volnerō, -āre; volnus dō.

Libellus loquitur.

Cur mordacibus hunc novum libellum,
lector, dic mihi dentibus lacessas.
quid culpae merui? Vocasne crimen
nostris me pueris opem tulisse
ut discant bene litteras Latinas?
ne mentem reprehende laude dignam.
mendas tollere si tamen iubebis,
monstranti tibi gratias agemus.





*** End of this LibraryBlog Digital Book "Pons tironum" ***

Copyright 2023 LibraryBlog. All rights reserved.