Home
  By Author [ A  B  C  D  E  F  G  H  I  J  K  L  M  N  O  P  Q  R  S  T  U  V  W  X  Y  Z |  Other Symbols ]
  By Title [ A  B  C  D  E  F  G  H  I  J  K  L  M  N  O  P  Q  R  S  T  U  V  W  X  Y  Z |  Other Symbols ]
  By Language
all Classics books content using ISYS

Download this book: [ ASCII | HTML | PDF ]

Look for this book on Amazon


We have new books nearly every day.
If you would like a news letter once a week or once a month
fill out this form and we will give you a summary of the books for that week or month by email.

Title: The Esperantist, Vol. 1, No. 13
Author: Mudie, H. Bolingbroke (Harold Bolingbroke), 1880-1916
Language: Esperanto
As this book started as an ASCII text book there are no pictures available.


*** Start of this LibraryBlog Digital Book "The Esperantist, Vol. 1, No. 13" ***


book was produced from scanned images of public domain


_Transcriber's Notes_

A few minor typographical errors have been corrected without notice.
However, many grammatical errors and odd spellings have been left as
in the original.



SINGLE COPIES PRICE FOURPENCE NET.

Vol. I. No. 13.

_Novembro, 1904._

  THE
  ESPERANTIST

  La Esperanta Gazeto por la
  Propagando de la Internacia Lingvo.

Edited by H. BOLINGBROKE MUDIE, 67, Kensington Gardens Square, W.

ANNUAL SUBSCRIPTION: 3/- (4 francs; 1-1/2 roubles; 75 cents).

Wholesale Agents: 14, Norfolk Street, Strand, London, W.C.



CONTENTS.

               Page

  Editor's Notes                           193-4
  The Treasure in the Forest (H. G. Wells),
    translated by Martyn Westcott          195-6
  Surprising! (Dr. Mayer)                  196-7
  Meditations in Westminster Abbey (Addison),
    translated by the Rev. N.B.            197-8
  The B. E. A.                           199-201
  Correspondence Notes                       202
  Skulls (Dr. A.M.)                        203-4
  Forwards! (William Officer)                204
  The Moon's Plaint (Kolowrat Ĉervinski)     205
  Anacreontic Ode (Rev. A. H. Nankivell)     205
  Sleep! (Edward Metcalfe, M.A.)             205
  The Dwarf (Clarence Bicknell)              205
  My Paper Friends (C. Oxenford)             206
  A Little-Known Heroine (E.W.)              207
  Our Land (a Poem and Music by F. G. Rowe)  208



For Local Information apply to the Hon. Secs. of the following Official
Societies:--

  ACTON--Sro. E. J. Gant,
  Ivy Dene, Cumberland Road, Hanwell, W.

  BARROW-IN-FURNESS--Sro. John Thompson,
  52, Blake Street.

  BATTERSEA--Sro. A. E. Lee,
  2, Cupar Road, Battersea.

  BRIGHTON--Miss Oxenford,
  16, Upper Westbourne Villas, Hove.

  BRIXTON--Sro. E. W. Eagle,
  21, Kellett Road, Brixton.

  CORBRIDGE-ON-TYNE--Fraulein Bickell,
  Springfield.

  DOVER--Sro. H. R. Geddes,
  Northumberland House, Dover.

  EDINBURGH--Miss Tweedie, M.A.,
  2, Spence Street.

  FOREST GATE--Sro. G. C. H. Carter,
  107, Ham Park Road.

  GLASGOW--Sro. J. H. Wallace,
  3, Hampden Terrace, Mount Florida.

  HUDDERSFIELD--Sro. G. H. Taylor,
  9, Norman Road, Birkby.

  ILFORD--Sro. W. A. Jeffery,
  42, Park Road, Ilford, E.

  KEIGHLEY--Sro. J. Ellis,
  Compton Buildings, Bow Street, Keighley.

  LEEDS--Sro. J. E. Wyms,
  Achonry House, 3, Mexbro Avenue, Chapeltown Road.

  LEICESTER--Sro. Mugglestone,
  Bonsall Street.

  LIVERPOOL--Sro. R. E. Issott,
  5, Gresham Street, Edge Lane.

  LONDON--Miss Lawrence,
  41, Outer Temple, W.C.

  NEWCASTLE--Sro. J. Mills,
  129, Clara Street, Benwell.

  PORTSMOUTH--Dr. Greenwood,
  182, Queen's Road.

  PLYMOUTH--Dro. Grindley,
  23, Gifford Place.

  ST. ANDREWS--Sro. J. T. Haxton,
  133, South Street, St. Andrews.

  TYNEMOUTH--Sro. Alan F. Davidson,
  26, Park Crescent, N. Shields.

  WEST LONDON--Sro. S. Maitland,
  22 Maclise Road, Kensington, W.



The Remington

THE _UNIVERSAL_ TYPEWRITER.

Just think of it!

THE INTERNATIONAL MACHINE.

_Unbound by ties of nationality:

The common bond of union of all civilised peoples._

The Remington can be supplied fitted for Esperanto.

     * * *

  THE REMINGTON TYPEWRITER COMPANY,
  100, Gracechurch St., London, E.C.



La Remington

LA _UNIVERSALA_ SKRIBMAŜINO.

Pripensu je tio!

LA INTERNACIA MAŜINO.

_Tute liberiĝita de naciaj ligiloj:

La Komuna unuigilo por ĉiuj civilizitaj popoloj._

La Remington estos liverita kun Esperantaj presliteroj.

     * * *

  LA REMINGTON TYPEWRITER KOMPANIO,
  100, Gracechurch St., Londono, E.C.



WANTED.

Post as Servant in good English Family, by young Frenchman, 6ft. 2in.
(age 17); been in England before.

  Reply M. Herdier,
  29, rue Wissocq,
  Boulogne-sur-Mer.



The "Review of Reviews"

_Is the Best Magazine for Busy People.
And it is read by 'Esperanto' Students._

The aim of this Magazine is to make the Best Thoughts of
the Best Writers universally accessible at a Trifling Cost.

The busiest and poorest in the community may here follow
with intelligent interest the great movements of Contemporary
History.

  Post Free for Twelve Months, 8/6,
  10 fr. 75 c., or 8.50 marks.

Office: MOWBRAY HOUSE, NORFOLK ST., LONDON.



Adresareto de Personoj kiuj deziras Korespondadi.


Sro. S. E. Bond, porcelanovendisto, Wellington, Somerset. Deziras
paroladi kun preterpasantaj Esperantistoj.

Sro. G. Breduillard, 40, Avenue de Laon, Reims, France. Deziras
koresp. p-k. aŭ letere, pri aferoj ajn. Interŝ. ankaŭ ilus. p-k. kaj
poŝtmarkojn kun fremdaj Esperantistoj.

Sino. Egerton, The Vicarage, Knottingley, England. Interŝanĝos ilus.
p-k. kaj poŝtmarkojn kun alilanduloj. Ĉiam respondos.

Sro. F. Francis, 46, Eridge Road, Tunbridge Wells, England. Deziras
koresp. kun ĉiulandanoj p-k. aŭ letere.

Dro. M. P. Gambier, Doktoro de Medicino en Loudun, dept. Vienne,
France. Deziras koresp. kun fremduloj pri kiu ajn temo, ĉu letere aŭ
poŝtkarte.

Sro. W. H. Huddy, Fore Street, Liskcard, England. Koresp. kun
ĉiulandanoj p-k. aŭ letere. Ankaŭ interŝanĝos poŝtmarkojn.

Sro. J. Latenneur, 204 Bvd. Raspail, Paris. Interŝ. illus. p-k. kaj
poŝtmarkojn.

Frl. F. A. Meigh, Ash Hall, Stoke-on-Trent, England. Interŝ. ilus.
p-k. kaj interesajn kaj neordinarajn fotografaĵojn kun alilandanoj.

Sro. Walter H. Meigh, Ash Hall, Stoke-on-Trent, England. Deziras
interŝ. ilus. p-k. kaj poŝtmarkojn. Ĉiam respondos.

Sro. W. Pilling, Rosario, Heene Road, W. Worthing, England. Interŝ.
ilus. p-k. kun alilandanoj. Ĉiam respondos.

Sro. H. W. Southcombe, The Park, Yeovil, England. Deziras adreson de
Esperanta skribmaŝin-kopiisto.

Sro. Alphonso Wachter, Dussamündache Str. 15 d. 6, Riga, Hagensberg,
Russia. Korespondados kun fremduloj per ilus. p-k. aŭ leteroj.

La Kosto de la Enskribo estas ses pencoj (70c. poŝtmarke).



THE ESPERANTIST.

The Esperanto Gazette for the spread of the International Language.

  ABONPAGOJ ESTAS RICEVEBLAJ ĈE
  SUBSCRIPTIONS SHOULD BE SENT TO

  H. Bolingbroke Mudie, Esq., 67, Kensington Gardens Square, London, W.
  AUSTRIA.--Sro. T. Cejka, Bystrice Hostyn, Moravia.
  BELGIUM.--M. M. Seynaeve, 3, Rue de l'Avenir, Courtrai.
  FRANCE.--Grupo Pariza, 28, rue Serpente, Paris.
  GERMANY.--Doktoro Mybs, 68, Markt Strasse Altona, Elbe.
  MALTA.--A. Agius, Esq., 92, Strada S. Gaetano, Hamrun.
  RUSSIA.--Societo Espero, Bol Podjaceskaja 24, log 12, St. Petersburg.
  SWEDEN.--Sro. P. Ahlberg, 50, Döbelnsgatan, Stockholm.


N.B.

_Nepresitajn manuskriptojn la Redakcio resendos se oni aldonis
poŝtmarkon._

_Alsendatajn artikolojn la Redakcio laŭ bezono korektos._

_Oni povas sendi la abonpagon per poŝtmarkoj, kiuj estas akceptataj
laŭvaloro._

_Oni sendu ĉiujn artikolojn, demandojn kaj avizojn al La Redaktoro, 67,
Kensington Gardens Square, London, W._

N.B.

Vol. I., No. 13.

  Subscription, 3s. Per Annum.
  Single Copies, 4d. net. Nos.
  2 to 8, 6d. each; Nos. 9 to 12,
  4d. each, net.

NOVEMBRO, 1904.



Several correspondents have written for my opinion anent the new British
Esperanto Association.

The success or non-success of the undertaking largely rests on its
ability to convince the British Esperantist that it is to his or her
advantage, social or financial, to become a Member of the Association
_direct_, as well as participating with a local group, under a
capitation fee. This advantage may not be apparent at first sight, but I
firmly believe that, with efficient management, it will be realised by
those who are public-spirited enough to become Members of the central
body. Correspondence Bureau, Hotel arrangements, Commercial Exchange and
Mart, Lending Library, Social Gatherings, Examination facilities, etc.,
should bring a large and increasing membership.

But it is absolutely necessary that the enterprise be begun with courage
and determination. No success may be reasonably expected unless a
permanent office be engaged, and an Assistant (paid) Secretary be
appointed, who may be always in attendance there to answer inquiries. If
its promoters are contemplating a less venturesome line of action, I am
strongly of opinion that the proposed Association will be at best but a
weak measure, and end in disaster. The only excuse for this latter
course would be an unfortunate lack of funds.

Will not some one among our friends, well provided with this world's
goods, be disposed to generously advance a small sum (at interest, if
needs be) sufficient to start the Association in a manner befitting its
comprehensive title? The Hon. Secretary is:--Harald Clegg, Esq., 39,
Constantine Road, Hampstead, London, N.W.

Personally I greatly regret that, as announced at the Inaugural Meeting,
I have not the leisure to take any official part in the work of this
desirable organisation, but heartily wish it every success.



_Voĉo el la Himalajo._--Eble, pro la konata disvastiĝo de la kara
lingvo, vi ne miros lerni, ke Hinda monaĥo, loĝante en la soleco de la
Himalajo, sesdek mejlojn for de la fervojo, kaj multaj mejloj
malproksime eĉ de poŝtoficejo, allogiĝis je ĝiaj ĉarmoj.

Ŝajnas al mi, ke Esperanto rilatas tiel al la mondaj lingvoj, kiel
Vedanto rilatas al la religioj de la mondo. Esperanto donas
internacian lingvon al la parolantoj de ĉiaj lingvoj, kiel faras
Vedanto, donante al ĉiaj religianoj komunan spiriton, aŭ religian
subapogon.

Plue, tiel en la unu oni ne devas forlasi sian nacian lingvon, tiel,
en la alia, oni ne devas forlasi sian religion.

Saĝe diris Max Muller: "Vedanto havas spacon por preskaŭ ĉiaj
religioj, ne, ĝi ĉirkaŭprenas ĉiujn."

Kaj, aliloke li skribas: "Samtempe mi ne faras sekreton ke, tutan
mian vivon, mi tre ŝatas Vedanton. Mi plene povas konsenti kun
Schopenhauer, kaj tute kompreni tion, kion li signifis, kiam li
diris: 'En la tuta mondo ne estas ellernado, krom tiu de la originalo
(de Upaniŝadoj) tiel helpanta, kiel tiu de la Upaniŝadoj mem. Ĝi
estas la paco de mia vivo, ĝi estos la paco de mia morto.' Kaj mi
nek timas, nek bedaŭras diri, ke mi partaĝas lian entuziasmon por
Vedanto, kaj mi sentas, ke mi ŝuldas al ĝi pro multoj, kiuj helpis
min en mia paso tra la vivo."

Mi finos tiujn ĉi malmultajn liniojn kun verso el Sanskrita preĝo,
komune uzita inter Hindoj: "La universaj religioj de la mondo, ĉiuj
elvenas el malsama vidpunkto, kaj ĉiuj demandas por si bonegecon kaj
sanegecon, sed, kia ajn estu la vojo, rekte aŭ malrekte, oni iras
laŭ sia ŝato. Vi, Ho Dio! estas ilia sola fino, kiel la oceano
estas la sola fino de la riveroj."

Anando.



Mi deziras preni la unuan okazon danki tiujn legantojn kiuj jam estas
reabonintaj. Kaj mi esperas ke la ceteraj afable sendos senprokraste
siajn reabonojn ĝis la fino de 1905, por ke la demando de la
pligrandigo de la Gazeto povu decidiĝi.

Diversaj leteroj alvenis, enhavantaj utilajn proponojn. Tial,
Aŭstralia amiko proponas ke ĉiuj verkantoj metu post siaj nomoj
literojn, indikantaj la de ili komprenatajn lingvojn. Tiamaniere,
"Sro Adamo Blanko, F.g.AGk." signifus ke li bone la Francan, iomete
la Germanan, kaj bone la Antikvan Grekan lingvojn komprenas. Tio ĉi
certe estus interesa, kaj kredeble estontaj verkantoj laŭe indikos
siajn lingvajn povojn.

Abonanto el la Nordo skribas: "Permesu al mi gratuli vin, pro la
disvastiĝo de la _Esperanta Gazeto_. Sur la Aŭgusta numero mi
enmetis malgrandan anoncon inter la _Adresareto_. Mi jam estas
ricevinta kvin respondojn el Belgujo, kvar el Francujo, du el Rusujo,
kaj po unu el Bulgarujo, Hungarujo, Italujo, Hispanujo, kaj Maltujo.
Estus interese ekscii, ĉu ekzistas alia gazeto en tiu ĉi lando
eldonata, kiu estus alportinta tian agrablan rezultaton post elspezo
de nur sepdek centimoj!"

Amerika Esperantisto skribas: "Eble estus saĝe poŝti vian ĵurnalon
nefaldatan, sub granda kovrilo, kiel oni ofte faras en la Unuigitaj
Ŝtatoj. Mi intencas bindigi miajn gazetojn, kaj la faldo igas
malgrandan difekton." Eble kajeroj senditaj alilanden premiĝis pli
ol la enlandaj numeroj. Sed ĉu tiu ĉi difekto ne malaperos post la
bindigo? Malfeliĉe, oni ne povas uzi grandajn kovrilojn; pro la
pezo; sed ĉiam, kiam du ekzempleroj estas menditaj, ili estas
sendataj laŭ tuba formo.

Angla Abonanto deziras la forigon de la dulingvaj paĝoj, naive
konfesante ke li estas "mallaborema." Kontraŭe, niaj energiaj
alilandaj amikoj multe ŝatas la laŭvortajn tradukojn, kiuj helpas
ilin ellerni la Anglan lingvon.

Kiel Esperanto helpas je la akiro de nia lingvo, tiel ĝi helpas je
la internaciigo de ĉiunaciaj literaturaj juveloj; kaj ni tre
kontente akceptas la novan tradukon de la mondfama _L'Avare_, de
Molière, verkita de la klerega Sro Sam Meyer (kosto 9d.). Aliaj
novaj tradukoj estas la _Eneido_, _Kantoj_ 1 & 2, de Dro Vallienne
(7d.). kaj _Cikado ĉe Formikoj_ (Franca Komedio), de la studentoj en
Chaumont, sub la estreco de Sro Réné Deshays (7d.).

Multaj legantoj atendas la aperon de _La Ventego_ de Shakespere,
tradukita de Sro Motteau. La verko estas inter la manoj de la
presistoj, kaj kredeble eldoniĝos ĉirkaŭ la monatfino (kosto, 2f.
60, kun verda leda kovrilo kaj ilustraĵoj).


I wish to take the first opportunity to thank those readers who have
already renewed their subscriptions. And I hope that the remainder
will kindly send, without delay, theirs till the end of 1905, so that
the question of the enlargement of the Gazette may be decided.

Various letters have come to hand, containing useful suggestions.
Thus, an Australian friend proposes that all contributors should
place after their names letters to indicate the languages they
understand. So "Mr. Adam White, F.g.AGk." would signify that he was
acquainted well with French, slightly with German, and thoroughly
with Ancient Greek. This would certainly be interesting, and probably
future contributors will thus indicate their linguistic attainments.

A Northern subscriber writes: "Allow me to congratulate you on the
circulation of The Esperantist. In the August number I inserted a
small advertisement in the _Adresareto_. I have already received five
replies from Belgium, four from France, two from Russia, and one each
from Bulgaria, Hungary, Italy, Spain, and Malta. It would be
interesting to ascertain if another gazette published in this country
exists which would have brought such a gratifying result after the
expenditure of only sixpence!"

An American Esperantist writes: "It might be well to mail your
journal unfolded, under a large cover, as is often done in the United
States. I intend to bind my gazettes, and the folding causes a slight
defect." Maybe, copies sent abroad have been more crushed than inland
ones. But will not this defect disappear on binding? Unfortunately,
we cannot use large envelopes on account of the weight; but always,
when two copies have been ordered, they are sent in tube form.

An English subscriber wishes for the abolition of the bi-lingual
pages, naïvely confessing that he is "lazy." On the other hand, our
energetic foreign friends greatly appreciate the literal
translations, which assist them to learn English.

As Esperanto helps in the acquirement of our language, so does it
assist in the internationalisation of the literary gems of all
nations; and we gladly welcome the new translation of Molière's
world-famous _L'Avare_, by the most able M. Sam Meyer (price 9d.).
Other new translations are the _Æneid_, _Cantos_ 1 & 2, by Dr.
Vallienne (7d.), and _Cikado ĉe Formikoj_ (a French comedy), by the
students in Chaumont (Haute Marne), under the direction of M. Réné
Deshays.

Many readers are awaiting the appearance of Shakespere's _Tempest_,
translated by Mr. Motteau. The work is in the printer's hands, and
should be published about the end of the month (cost, 2s. 1d., with
green leather cover and illustrations).



LA TREZORO EN LA ARBARO.

Dua rakonto de la klerega romanisto H. G. Wells, tradukita
(laŭpermese) de Martyn Westcott.


La kanuo[1] jam alproksimiĝis al la marbordo. La golfeto
plilarĝiĝis, kaj interspaco en la blanka rifa ŝaŭmo signis la
lokon kie la rivereto enfluas en la maron; la pli densa kaj malhela
verdo de la virga arbaro montris ĝian fluejon de la malproksima
deklivo monteta. Tie ĉi la arbaro atingis rekte ĝis la marbordo.
Multe pli malproksime, dubelumaj kaj iom kvazaŭ nuboj laŭ apero,
leviĝis la montoj, kiel ondoj subite malfluidiĝintaj. La maro estis
trankvila, krom pro preskaŭ nevidebla marmovado. La ĉielo flamegis.

La homo kun la skulptita remileto haltis. "Ĝi devas esti ie apude,"
li diris. Li enkanuigis la remileton, kaj etendis rekte antaŭ si la
brakojn.

La alia homo estis sur la antaŭparto de la kanuo, zorge rigardante
la teron. Li tenis sur genuo flavan paperan folion.

"Venu, kaj rigardu tion ĉi, Evans," li diris.

La du homoj parolis mallaŭte, kaj iliaj lipoj estis malmolaj kaj
sekaj. Tiu, nomata Evans, balancis sin laŭlonge la kanuo, ĝis kiam
li povis rigardi ĝin trans la ŝultro de sia kunulo.

La papero ŝajnis esti kruda geografia karto. Pro ofta faldado, ĝi
fariĝis tre ĉifita kaj eluzita preskaŭ ĝis pecetoj, kaj la dua
homo kuntenis la makulitajn pecetojn tie, kie ili malkuniĝis. Sur
ĝi oni malklare povis distingi, verkitan krajone kaj preskaŭ
forfrotitan, la konturon de la golfo.

"Jen!" diris Evans, "estas la rifo, kaj jen la fendo." Li gvidis sian
fingregan ungon sur la karto. "Tiu ĉi kurba kaj torda linio
prezentas la rivereton--mi povus ja trinki nun!--kaj tiu ĉi steleto
montras la lokon."

"Vi vidas tiun ĉi punktan linion," diris la homo kun la karto; "ĝi
estas rekta linio, kaj ĝi kuras de la fendo de la rifo, ĝis tufo da
palmarboj. La steleto estas ĝuste tie, kie ĝi trafas la rivereton.
Ni devas rimarki la lokon, kiam ni eniros en la lagunon."

"Estas malfacile kompreni tion," diris Evans, post paŭzo, "kion
signifas tiuj ĉi streketoj malsupre. Ĝi ŝajnas esti la desegno de
domo, aŭ de io simila; sed tion, kion signifas ĉiuj tiuj ĉi
streketoj montrantaj tien ĉi kaj tien, mi ja neniel povas diveni.
Kaj kia estas la skribaĵo?" "Ĥina," diris la homo kun la karto.
"Kompreneble! _Li_ estis Ĥino," diris Evans. "Ili ĉiuj estis
Ĥinoj," diris la homo kun la karto.

Ili ambaŭ sidis kelkajn minutojn fikse rigardante la teron, dum la
kanuo malrapide antaŭen flosadis. Tiam Evans ekrigardis la
remileton.

"Jen via vico ĉe la remilo, Hooker," li diris.

Kaj lia kunulo kviete kunfaldis sian karton, enpoŝigis ĝin, zorge
preterpasis Evans kaj ekremis. Liaj movadoj estis lacaj, kiel tiuj de
la homo kies forto preskaŭ foriĝis.

Evans sidis, okuloj duone fermitaj, observante kiel la ŝaŭma
ondrompilo de la koralo ŝajnas pli kaj pli alproksimiĝi. La ĉielo
jam estis por ili, kiel brulanta fornego, ĉar la suno estis apud la
zenito. Kvankam ili estis tiel proksime de la trezoro, li ne sentis
la atenditan kontentegon. La ekscitego de la batiĝo por posedi la
karton, kaj la longa nokta vojaĝo de la ĉeflando sur senproviza
kanuo estis, kiel li diris, ellacigintaj lin. Li penadis sin eksciti,
turnante siajn pensojn sur la orfandaĵoj, pri kiuj la Ĥinoj estis
parolintaj, sed ili ne volus resti tie; ili revenis tuj al la ideo
pri la dolĉa akvo murmuretante en la rivero, kaj al la preskaŭ
neelportebla sekegeco de liaj lipoj kaj gorĝo. La ritma plaŭdado de
la maro sur la rifo nun aŭdetiĝis, kaj ĝi havis agrablan sonon por
liaj oreloj; la akvo lekis la kanuflankon, kaj akveroj gutadis de la
remileto inter ĉiu ekremo. Iom pli poste, li ekdormetis.

Li ankoraŭ estis malklare konscia pri la insulo, sed stranga revaĵo
intermiksiĝis kun liaj sentadoj. Denove estas la nokto, kiam li kaj
Hooker estas eltrovintaj la sekreton de la Ĥinoj; li vidas la
lunlumigatajn arbojn, la malgrandan fajron bruletantan, kaj la
nigrajn figurojn de la tri Ĥinoj--unuflanke arĝentatajn pro la
lunlumo, kaj aliflanke ruĝajn pro la fajrlumo--kaj li aŭdas ilin
interparoladi Piĝin-Angle[2], ĉar ili estas venintaj el diversaj
provincoj. Hooker, unua, ekkomprenas la temon de ilia parolado, kaj
faras signon, ke li aŭskultu. Eroj el la interparolado estas
neaŭdeblaj, kaj eroj nekompreneblaj.

Hispana galjeno[3] de la Filipinaj Insuloj, senespere surterkurinta,
kaj ĝia trezoro enfosita ĝis la reveno-tago, estas la fundamento de
la historio; ŝippereiĝinta maristaro malmultigita per malsano aŭ
per malpacoj kaj la postuloj de la disciplino, kaj, fine, la foriro
per la boatoj, neniam plu retrovotaj. Tiam Ĉang Haj, nur unu jaro
antaŭ, sur teron vaginte, hazarde eltrovis la orfandaĵojn dum
ducent jaroj kaŝitajn. Li forkuras de sia ĵunko[4], kaj reenterigas
la oron per grandega laboro, senhelpe, sed laŭ tre ruza maniero. Li
multe akcentegis la ruzecon--estis lia propra sekreto. Nun li bezonas
helpon reveni por elfosi ilin. Post nelonge la karto flirtis teren,
kaj la voĉoj silentiĝis. Kia bela rakonto por la oreloj de du
Britaj sentaŭguloj!

La revo de Evans translokiĝis al la momento, kiam li tenis la
harvoston de Ĉang Haj inter siaj manoj. La vivo de Ĥino estas
apenaŭ de tia indo, kiel tiu de Eŭropano. La ruza vizaĝo de Ĉang
Haj, unue, akra kaj furioza kiel tiu de ektimigita serpento, kaj
poste terura, perfidema kaj kompatinda, fariĝis multe tro vidata en
la revo. Ĉe la fino, Ĉang Haj faras grimacon, grimacon plej
nekompreneblan kaj timigeman. Subite aferoj tre malagrabliĝis, kiel
iafoje okazas en la revoj kaj sonĝoj. Ĉang Haj babiladis kaj
minacis lin. Li reve vidis grandajn amasojn da oro, kaj Ĉang Haj sin
intermetantan kaj baraktantan reteni lin de ili. Li ekprenas Ĉang
Haj per la harvosto--kiel la flava bruto estas granda, kiel li
baraktadas kaj grimacas! Li plikreskadas ankaŭ. Tiam la brilaj
oramasoj ŝanĝiĝis en brulegantan fornon, kaj vasta diablo, mirinde
simile al Ĉang Haj, sed kun nigra vostego, eknutris lin per karbo.
Ili terure brulvundis lian buŝon. Alia diablo elkriegis lian nomon:
"Evans, Evans, dormema malsaĝulo!" aŭ ĉu li estis Hooker?

Li vekiĝis. Ili estis ĉe la eniro de la laguno.

"Jen la tri palmoj. Ĝi devas esti sur unu linio kun tiu arbetaro,"
diris lia kunulo. "Memoru tion! Se ni aliros ĝis tiuj arbetoj, kaj
tiam vojiros en la arbetaĵon laŭ rekta linio de ĉi tie, ni ĝin
atingos, kiam ni alvenos al la rivereto."

Ili nun povis vidi tie, kie la elfluo de la rivereto plilarĝiĝis.
Je ĝia vido, Evans reviviĝis. "Rapidu, amiko," li diris, "alie, je
la ĉielo, mi devos trinki marakvon!" Li mordetis sian manon, kaj
rigardis la arĝentan streketon inter la ŝtonegoj kaj la verda
densejo. Post iom da tempo, li preskaŭ furioze turniĝis al Hooker:
"Donu al mi la remileton," li diris.

Tiel ili alvenis la elfluejon de la rivero. Iom pli antaŭen, Hooker
prenis akvon en la mankavon, gustumis ĝin, kaj elkraĉis. Iom poste,
li denove provis ĝin: "Tio ĉi taŭgos," li diris, kaj ili komencis
avide trinki.

"Malbenu tion!" diris Evans, subite. "Estas tro malrapide." Kaj,
riske kliniĝinte trans la antaŭa parto de la kanuo, li komencis
ensuĉi la akvon per la lipoj.

Baldaŭ ili faris finon de la trinkado kaj, naĝigante la kanuon en
malgrandan golfeton, ili estis surteriĝontaj meze de la densa
kreskaĵaro, kiu superpendis la akvon.

"Ni devos barakti tra tio ĉi ĝis la marobordo, por ke ni trovu
niajn arbetaĵojn, kaj tiel la linion al la loko," diris Evans.

"Plibone estus, ke ni remu tien," diris Hooker.

Tial ili denove surriveriris kaj returnen remis al la maro, kaj
laŭlonge de la bordo ĝis la loko, kie kreskis la arbetaro. Ĉi tie
ili alteriĝis, tiris la malpezan kanuon alten sur la marbordo kaj
tiam supreniris al la rando de la ĵunglo[5] ĝis kiam ili povis
ekvidi la fendon de la rifo kaj la arbetaro sur rekta linio. Evans
elprenis el la kanuo tieulan ilon, kiu havis formon de la litero L,
la kruca parto armita de polurita ŝtono. Hooker kunportis la
remileton. "Ĝi nun estas rekte laŭ tiu ĉi direkto," li diris; "ni
devos trapuŝi tien, ĝis kiam ni trafos la rivereton. Tiam ni devos
esplori."

Ili trapuŝis densan amason da kanoj, da larĝaj foliegoj, kaj da
junaj arboj, kaj en la komenco ĝi estis tre laciga irado; sed tre
baldaŭ la arboj pligrandiĝis, kaj la tero sub ili plividiĝis.

La brilego de la suna lumo ŝanĝiĝis je nesenteblaj gradoj, en
malvarmetan ombron. Fine la arboj fariĝis vastaj kolonoj, kiuj sin
levis ĝis baldakono de verdaĵo alte superkape.

Malhelaj blankaj floroj pendis de siaj trunketoj, kaj rampetantaj
kreskaĵoj kiel ŝnuroj svingis de arbo ĝis arbo. La ombro
profundiĝis. Surtere makulataj fungegoj kaj ruĝbruna likeno
oftiĝis.

(FINOTA).


FOOTNOTES:

[1] Canoe; canot.

[2] "Lingvofranca" de Komercistoj Ĥinaj.

[3] Galleon; galion.

[4] Junk; jonque.

[5] Jungle; fourré.



SURPRIZANTA!

Originala historio de la studentaj tagoj, de Dro Mayer
(Manchester).


Antaŭ multe da jaroj mi estis studento en la Universitato de Vieno,
kaj, post du jaroj, mi decidis reeniri en Germanujon por daŭrigi
mian lernadon en Breslaŭo, la ĉefurbo de Silesio.

Estis belega tago kiam mi alvenis tie, kaj, esperante ke mi trovos
grandan societon kune, mi direktis miajn paŝojn al la Pariza
Ĝardeno, unu el la plej favorataj ĝardenoj Breslaŭaj.

Mia espero estis konfirmata.

Enirante, mi vidis grandan nombron da studentoj, kies kapoj estis
kovrataj per multekolorataj ĉapetoj; ili sidis sub la arboj, kaj
trinkis Bavaran bieron, kaj fumis longajn pipojn dum la muzikistoj
ludis la Radetzkian Marŝon.

Apenaŭ mi sidiĝis ĉe aparta tablo, kiam du studentoj alvenis al
mi, kaj ni komencis interparoladon, kiu iĝis vivega post malmulte da
minutoj.

La du sinjoroj penadis priskribi la ĉefajn trajtojn de Breslaŭo al
mi, sed iliaj priskriboj estis tiel malsamaj, ke mi ne povis formi
ian ideon pri ili.

Sro Ambrosio estis efektive optimisto, dum lia amiko Sro Nero
ludis la kontraŭan parton. Nu, kia bono elvenis el ĉiuj tiuj ĉi
kontraŭdiroj? Nenio, krom veto.

Dum la lastaj minutoj, la sinjoroj disputadis pri la valoro de la
urba policaro, Sro Ambrosio absolute certigis, ke ĝi estas fama
pro ĝia lerteco, kaj Sro Nero diris, ke estas nenio pli malbona
en la mondo.

La veto estis aranĝita tiamaniere:

Sro Ambrosio entreprenis esti arestata de policanoj en kvar
semajnoj, sen farinte ion kontraŭ la leĝo. Sro Nero promesis
senpune fari krimon sub la okuloj de la policanoj, kaj pretendis, ke
tiuj ĉi eĉ helpos lin. Li farus tion ĉi ankaŭ en kvar semajnoj.

Oni elektis min esti juĝo por diri, je la fino de tiu ĉi tempo, kiu
ludis sian rolon laŭ la plej bona maniero.

Sed kvar semajnoj estas longa tempo, kaj mi forgesis la tutan aferon.

Okazis, ke mi estis ree vespere en la Pariza Ĝardeno, sidanta ĉe la
sama tablo, kiam mi ekvidis miajn antaŭajn kunulojn alvenantaj al
mi.

Jen estas tio kion ili rakontis al mi.

Sro Ambrosio estis peninta kvar semajnojn, per la helpo de sia
dommastrino, havigi la plej difektajn vestojn de vagisto. Li surmetis
ilin vespere kaj, post kiam la frizisto pentris lin tiel, ke neniu
povos rekoni lin, li eliris sur la straton.

Li marŝis lametante, kaj zorge ĉirkaŭen rigardante. Tuj policano
ekvidis lin, kaj sekvis de malproksime.

Fine Sro Ambrosio eniris en malgrandan drinkejon, kaj postulis
glason da ĝino.

La mastro, kiam li vidis la mienon de sia kliento diris, retirante la
glason: "Sed ĉu vi havas monon?" Sro Ambrosio kvazaŭ timigata
kurbiĝis, kaj prenis dudek kvin talerojn papermone el sia boto, kaj
metis ilin zorge sur la tablon.

La policano staris ĉiam antaŭ la fenestro por vidi la finon de la
dramo.

La mastro, ekprenante la bankan bileton, sen donante la glason da
ĝino al Sro Ambrosio portis la monon al lumo, por vidi ĉu ĝi
estas vera. Li demandis: "De kiu vi ricevis tiun ĉi bileton?" "De
mia patrino," respondis la vagisto.

Tiam eniris la policano.

"Ĉu via patrino loĝas malproksime?" li demandis.

"Jes, ĉirkaŭ kvar mil mejlojn."

"Bone, venu kun mi al la polica stacidomo, por ke mi certigu vian
historion." Li tiam ekprenis lin per la brako, kaj kondukis lin
eksteren, kie alia policano atendis.

Tiel Sro Ambrosio marŝis inter du policanoj laŭ la direkto al la
polica stacidomo.

Nu, ekmallumiĝis kaj, kiam ili apudestis la _Hotel de Saxe_, ĉe la
alia flanko de la strato ili subite ekvidis la estron de la urba
policaro marŝantan laŭ kontraŭa direkto.

Li tordis siajn longajn lipharojn, kaj rigardis sovaĝe sur ili. La
policanoj salutis, sed la estro transiris la straton.

"Kiun vi havas tie?" li demandis. "Suspektindan viron, kiu havis
dudekkvin talerojn en sia boto, via moŝto." Je tiuj ĉi vortoj, la
komandanto iĝis tre kolera, kaj li ekkriis: "Kaj vi ambaŭ forlasis
vian postenon por aresti tiun ĉi malgrandan junulon, kiu ne faris
ion malrajtan? Morgaŭ matene ĉe dek-tridek, mi ordonas vin ĉeesti
mian oficejon. Nun, mi mem alkondukos tiun ĉi malliberulon al la
stacidomo, kaj vi tuj iru al viaj postenoj."

Tion dirinte, li alvokis fiakron, per signo de mano ordonis la
malliberulon eniri, kaj sekvis lin. Ili do ambaŭ rapide veturis ĝis
la stacidomo, sed Sro Ambrosio multe miris kiam oni ne haltis
antaŭ tiun konstruaĵon, sed li ne kuraĝis ion diri.

La fiakro ruliĝis en la plej aristokratan kvartalon de la urbo, kaj
antaŭ belega palaco ĝi haltis.

La komandanto eliris, kaj ordonis al la vagisto, ke li sekvu lin en
liajn privatajn ĉambrojn.

Ili ambaŭ eniris en la princan salonon, kaj la oficisto, sidiĝinte
ĵus kontraŭ la malliberulon, subite formetis siajn lipharojn kaj
diris: "Ĉu vi konas min, Ambrosio? Certe mi deziregas scii tion,
kion decidos nia amiko la juĝo pri niaj agoj!"

Sro Ambrosio mutiĝis pro mirego.

Tuj poste, la servistinoj envenis, kaj pretigis grandan te-tablon por
ili.

Tion, kio poste okazis mi tute ne scias, sed la societo en la Pariza
Ĝardeno iĝis tiel vivema, ke mi apenaŭ povis doni mian juĝon.
Fine mi decidis jene:

Sro Ambrosio, estas vere, faris nenion malrajtan sed la aresto ne
estis plenumita.

Sro Nero faris krimon, sed ne estis punita.

Mi do ordonis, ke Sro Ambrosio pagu la duonon, ĉar li ne estis
arestita, kaj ke Sro Nero pagu la alian duonon, por kontentigi sian
konsciencon.

Surprizante estis, ke ni tri okaze rerenkontiĝis, lastan someron en
Parizo, Sro Ambrosio estas nun profesoro, Sro Nero ambasadoro,
kaj mi estas la viro, kiu rakontas tiun ĉi historion al vi.



MEDITADOJ EN WESTMINSTER ABBEY.

El "The Spectator," Marto 30, 1711, verkitaj de Addison. Tradukitaj
de Rev. N.B.


Kiam mi estas en serioza humoro, tre ofte mi sole promenas en
Westminstera Abatejo; kie la mallumeco de la loko, kaj ĝia uzado,
kune kun la soleneco de la konstruaĵo, kaj la stato de la homoj,
kiuj en ĝi kuŝas, emas plenigi la spiriton je speco da melankolio,
aŭ plivole pripenseco, kiu ne estas malagrabla. Hieraŭ mi restis
tutan posttagmezon en la preĝejkorto, la kloitroj, kaj la preĝejo,
min amuzante per la tombŝtonoj, kaj la surskriboj, kiujn mi vidis en
tiuj diversaj regionoj de la mortintoj. El ili, la plej granda nombro
raportis nenion pri la enteriĝinto, krom ke li naskiĝas unu tagon,
kaj alian tagon mortas: la tuta historio de lia vivo enhavata en tiuj
ĉi du cirkonstancoj, kiuj estas al ĉiuj komunaj.

Mi ne povis ne rigardi tiujn ĉi registrojn de ekzistaĵo,
flavkuprajn aŭ marmorajn, kiel speco da satiro sur la mortintoj,
kiuj estis lasintaj nenian alian memoraĵon pri si, krom ke ili
naskiĝis, kaj ke ili mortis. Ili min memorigis pri multaj homoj
citatoj en la bataloj el heroaj poemoj, kiuj estas sonore nomataj nur
por ke ili mortiĝus, kaj kiuj nur estas famaj pro frapoj sur kapojn.

Γλαῦκόν τε, Μεδόντα τε, Θερσιλόχον τε.

La vivo de tiuj ĉi viroj bone priskribiĝis en la Sankta Skribo per
"La vojeto de sago," kiu tuj fermiĝas kaj perdiĝas.

Kiam mi eniris en la preĝejon, mi amuzis min per la fosado de tombo;
kaj mi vidis en ĉiu ŝovelaĵo suprenĵetita, la peceton de osto aŭ
kranio intermiksitan kun freŝe ŝimiĝanta tero, kiu iam havis lokon
en la kunmeto de homa korpo. Tiam mi komencis pripensi, kiaj
nekalkuleblaj aroj da homoj kuŝis kunkonfuzitaj sub la pavimo de tiu
antikva katedro; kiel viroj kaj virinoj, amikoj kaj malamikoj,
pastroj kaj soldatoj, monaĥoj kaj kanonikoj estis kunelfalataj, kaj
kunmiksitaj en la sama komuna amaso; kiel beleco, forteco, kaj juneco
kune kun maljuneco, malforteco kaj malbelformeco kuŝis nedistingataj
en la sama konfuza amaso da materialo.

Tiel elvidinte tiun ĉi grandan magazenon de la morto, kvazaŭ
entute, mi ĝin pli aparte ekesploris per la rakontoj, kiujn mi
trovis sur multaj monumentoj, levigitaj en ĉiu kvartolo de tiu
antikva konstruaĵo.

Kelkaj el ili kovriĝis per tiaj malŝparemaj epitafoj, ke, se la
mortinto povus konatiĝi kun ili, li ruĝiĝus pro la laŭdoj
aldonitaj al si de siaj amikoj.

Estas aliaj, tiel troe modestaj, ke ili priskribas la karakteron de
la mortinto Greke aŭ Hebree kaj pro tio, ili ne estas komprenataj
unufoje dum unu jaro.

En la _Kojno de la Poetoj_ mi trovis, ke estas poetoj sen monumentoj,
kaj monumentoj sen poetoj.

Mi ja vidis, ke la nuna militado estas pleniginta la preĝejon per
multe da tiuj ĉi senhomaj monumentoj, kiu estas starigitaj al la
memoro de personoj, kies korpoj eble enteriĝis sur la ebenaĵoj de
Blenheim, aŭ en la bruston de la oceano.

Mi ne povis ne esti multege ravita de multaj modernaj epitafoj, kiuj
estas verkitaj kun granda eleganteco de esprimo kaj ĝusteco de
penso, kiuj do tiel honoras la vivantojn, kiel la mortintojn. Pri
tio, ke alilandano estas tre ema eltiri ideon pri la nescio aŭ
la ĝentileco de ia nacio el la maniero de ĝiaj publikaj monumentoj
kaj surskriboj, tiuj ĉi devus submetiĝi al la legado de kleruloj
kaj geniuloj, antaŭ ol ili estos gravurataj. La monumento de Sir
Cloudesley Shovel tre ofte min multe ofendis; anstataŭ la brava
Angla admiralo, kiu estis la distingiga karaktero de tiu malbela
sinjoro, li sur sia tombo reprezentiĝas per la figuro de koketulo
vestita de longa peruko, kaj sin ripozanta sur veluraj kusenoj
sub parada baldakeno. La surskribo respondas al la monumento ĉar,
anstataŭ ol glorigi la multajn rimarkindajn heroaĵojn, kiujn li
por sia patrujo farinta estis, ĝi nur nun sciigas pri la maniero
de lia morto, pro kio li povis rikolti nenian honoron.

La Holandanoj, kiujn ni estas emaj malestimi pro manko da genio,
montras senlime pli veran guston pri la antikveco kaj la ĝentileco,
per siaj konstruaĵoj kaj tiaj laboraĵoj, ol tiuj, kiujn ni trovas
en nia propra lando. La monumentoj de iliaj admiraloj, kiuj
konstruiĝis je la ŝtata elspezo, reprezentas ilin laŭ iliaj veraj
similoj, kaj ili ornamiĝas per maraj kronoj kaj ŝipaj ornamoj, per
belaj festonoj el markreskaĵo, konkoj kaj koralo.

Sed ni revenu al nia temo.

Mi estas lasinta la tenejon de niaj Anglaj reĝoj por rigardi alian
tagon, kiam mi trovos mian spiriton inklina al tia serioza amuzado.
Mi scias, ke tiaj konsideroj ĝenerale ekscitas mallumajn kaj
funebrajn pensojn ĉe la timemaj spiritoj kaj malĝojaj fantazioj;
sed, por mi mem, kvankam mi ĉiam estas serioza, mi ne scias tion,
kio estas melankoliiĝi; kaj mi do povas rigardi la Naturon, en ŝiaj
profundaj kaj solenaj scenejoj kun la sama plezuro kiel en ŝiaj plej
gajaj kaj ravaj modoj. Tiel mi povas plibonigi min per tiuj aferoj,
pri kiuj aliaj terure pripensas. Kiam mi rigardas la monumentojn de
la potenculoj, ĉia envia kortuŝeco en mi mortas; kiam mi legas la
epitafojn de la belaj, ĉia malmodera deziro malaperas; kiam mi
renkontas la doloron de gepatroj sur tombŝtono mia koro kompate
moliĝas; kiam mi vidas la tombon de la gepatroj mem, mi pripensas
pri la senutileco ploregi tiujn, kiujn ni post mallonga tempo devos
sekvi; kiam mi vidas reĝojn kuŝantajn apud tiuj, kiuj detronis
ilin; kiam mi konsideras konkurantajn spiritulojn flanke ĉe flanke
metitajn; aŭ sanktulojn, kiuj dividigis la mondon per siaj
argumentoj kaj disputadoj, mi malĝoje kaj mire pripensas pri la
malgrandaj, konkursetoj, sektetoj kaj disputetoj de la homaro.

Kiam mi legas la diversajn datojn sur la tomboj de unuj, kiuj hieraŭ
kaj de unuj, kiuj antaŭ sescent jaroj mortis, mi pripensas pri Tiu
Granda Tago, kiam ni ĉiuj estos samtempuloj, kaj kune aperos.



THE PROGRESS OF ESPERANTO IN GREAT BRITAIN AND ABROAD.

_The contents of this section are supplied by the Hon. Sec. of the
London Esperanto Club, who invites all Esperantists to send monthly
reports of the spread of the International Language in their
districts. Communications must reach 14, Norfolk Street, London,
W.C., before the 8th of each month._


On Friday, October 14th, the unification of organised effort for the
propagation of Esperanto within the British Empire was accomplished
by the formation of The British Esperanto Association. This took
place at a meeting of representatives of many of the twenty-five
British Societies, and individual Esperantists of both sexes, held in
the Essex Hall, Strand.

Our space does not admit of a verbatim report of the speeches, which
can only be given in condensed form.

On the motion of Mr. J. Rhodes (Keighley), seconded by Mr. C. E.
Cowper (Deal), Mr. W. T. Stead was called to the chair.

The chairman said the business of the evening was not to discuss the
merits or demerits of Esperanto. They were met as a company of men
and women who had come to the conclusion that Esperanto was the best
thing going in the way of a key-language, and that it was their duty
to decide how best to join their forces so as to make the best thing
within sight available to the greatest number of people in the
shortest possible time (hear, hear).

When the movement began to spread it developed one or two features
which he thought were rather hopeful. Persons with enterprise began
here and there to see that if Esperanto was going to go, there was
money in Esperanto. He had a great belief in things that had money in
them (hear, hear). For this reason, that any good cause which would
pay a 5 per cent. dividend would multiply and increase itself just as
a tree would multiply itself by throwing off its seed; but any
philanthropic or other public-spirited association which would pay no
penny in dividend was like a telegraph pole set in the ground--it
would stand until it rotted, but it would never breed another
telegraph pole. So it was in relation to societies that were purely
benevolent. But perhaps that was too bad to be suggested of this new
organisation, which was to be a purely propagandist association.
He should look upon it as representing what he might call the
"Church" of Esperanto. He hoped there might be a profitable and
revenue-producing "State" of Esperanto growing up outside with
which their organisation would be in the closest possible manner
associated, and while their business would be to preach the pure
gospel of the cause, the other fellows would come along and
gather up the shekels. As for themselves, they only wanted
sufficient of the shekels to keep the matter going.

A committee had been sitting for some time considering about the
formation of a National Association, and among the suggestions framed
was one as to title. Scarcely a month passed but some irate Scotsman
wrote to say he was a most dastardly person for not having taken note
that there were others beside English in the United Kingdom. Then the
Americans would not have the word "British" at all; while as to the
formula "English-speaking," the title "English-Speaking Esperanto
Association" would look rather foolish, seeing that the object was
speaking, not English, but Esperanto. It had, therefore, been finally
decided, after a good deal of discussion, that, subject to the
approval of that meeting, the title dividing them the least, and
which would be the simplest, was The British Esperanto Association.

The suggestions, copies of which would be found on the chairs, had
been drawn up by the London Group, and submitted to the rest as a
basis for a provisional organisation until next May. Their purport
had practically been embodied in a number of Resolutions now to be
laid before the meeting.

He concluded by moving the first Resolution: That a society, to be
entitled "The British Esperanto Association," be and is hereby
formed. Mr. Geddes (Dover) seconded.

A discussion followed, Mr. A. E. Wackrill (late of Ceylon) suggesting
a difficulty as to the equivalent in Esperanto of "Association," and
pointing out the desirability of having the same initials for the
title in both languages. It was replied that the word "Asociacio"
(shortened in the newer _Esperanto-German Dictionary_ into "Asocio")
was already available. Finally, after Mr. Parsons (Battersea) had
failed to find a seconder for his amendment--"The Esperanto Society
of Great Britain and Ireland"--the Resolution moved from the chair
was adopted unanimously.


Resolution 2.

Moved by Mr. Ledger (London); seconded by Mr. Gill (Acton). The
objects of the Association shall be:--To promote in every way the
spread of the auxiliary International language "Esperanto" by the
formation of new local societies. By appointing representatives.
Appointing delegates for International conferences. The arrangement
of congresses. Distributing information throughout the Empire.
Arranging for the loan of collections of literature, correspondence,
etc. The making arrangements for lectures. The publishing and
distribution of books and propaganda literature. The organising of
examinations and granting certificates of proficiency, etc., etc.


Resolution 3.

Moved by Mr. Cowper (Deal); seconded by Mr. Hayes (London). That
the following gentlemen be elected to hold office until the
annual meeting in May, 1905:--Honorary President--Dr. Zamenhof.
President--Lieut.-Col. Pollen, LL.D. Vice-Presidents--Messrs. Joseph
Rhodes, F.J.I., J. C. O'Connor, B.A., Felix Moscheles, W. T. Stead.
Hon. Treasurer--Mr. W. Whitebrook. Hon. Secretary--Mr. H. Clegg. Hon.
Auditors--Messrs. Schultz, Comins & Co.


Resolution 4.

Moved by Mr. T. Hoskison (Leeds); seconded by Mr. Finez (Dover). That
a provisional Council be formed, consisting of one representative of
each existing British group, with power to add to the number, such
Council to hold office until May, 1905, when the first annual meeting
shall be held and a new Council elected.

Councillors.--Aberdeen, Mr. Christen; Acton, Mr. Gill; Battersea, Mr.
Lee; Bedford, Mr. Dudeney; Bournemouth, Mr. Woodward; Brighton, Miss
Oxenford; Brixton, Mr. Eagle; Corbridge, Miss Bickell; Dover, Mr.
Geddes; Dublin, Mr. Fournier; Edinburgh, Prof. Sarolea; Forest Gate,
Mr. Carter; Glasgow, Mr. Wallace; Ilford, Mr. Jeffery; Keighley, Mr.
Rhodes; Kensington, Mr. Maitland; Leeds, Mr. Wyms; Leicester, Mr.
Mugglestone; Liverpool, Dr. Lloyd; London, Miss Lawrence; Newcastle,
Mr. Mills; Plymouth, Mr. Thill; Portsmouth, Dr. Greenwood; St.
Andrews, Mr. Haxton; Tynemouth, Mr. Davidson.


Resolution 5.

Moved by Mr. Joseph Rhodes (Keighley); seconded by Dr. Lloyd
(Liverpool). That the Association shall consist of Fellows, Members,
and Associates.

An annual subscription (the amount of which shall be determined by
the Rules) shall be payable by each Fellow and Member respectively.
These subscriptions shall be 5s. for Fellows, and 2s. 6d. for Members
for the period up to the annual meeting in May, 1905.

Individual Members of all Associated Groups shall be, _ipso facto_,
Associates, but without the right of voting (except through their
Group Leaders).

The Rules shall provide for the election by the Council, from time to
time, of Honorary Members, consisting of friends and helpers of the
cause.


Resolution 6.

Moved by Mr. Cowper (Deal); seconded by Mr. O'Connor (London). The
amount of annual subscription for affiliated Groups, based upon the
effective numerical strength of each Group, shall be determined by
the Rules; but the amount of subscription payable for the period up
to the annual meeting in May, 1905, shall be 3d. per head.


Resolution 7.

Moved by Mr. Reeve (London); seconded by Mr. Millidge (London). That
the Council be empowered to prepare a draft set of Rules for the
Association, to be submitted to the first general meeting.


Resolution 8.

Moved by Mr. O'Connor (London); seconded by Miss Lawrence (London).
That the Council be authorised to hire, as soon as possible, a room
for one year, with the approval of the Guarantor; and to engage a
paid assistant secretary for the period up to the annual meeting in
May, 1905.


Resolution 9.

Moved by Mr. Farnes (London); seconded by Miss Schafer (London). That
the honorary secretary be authorised at the conclusion of this
meeting to enroll members on payment of the provisional subscription
of 2s. 6d., and to receive donations, and that the Council be
empowered to elect from amongst the members, before the annual
meeting in May, 1905, a limited number of Fellows who have proved
themselves to be expert Esperantists, and are willing to pay 5s.

For convenience sake these resolutions have been set down in the
fashion in which they were finally settled, but no single resolution
was passed without comment or discussion, although to most of them
unanimous consent was finally given; for example, there was an
amendment to Resolution 2, Mr. E. W. Eagle (Brixton) moving that the
objects should be as in the printed paper, that is, in the sentence
"distributing information throughout the Empire," "Empire" should be
omitted. This was seconded by Mr. E. W. Bullen (Dulwich). Mr. J. C.
O'Connor (London) pleaded for the larger idea, and pointed out that
he had recently received applications for information as to how to
start Groups from persons in Adelaide, Melbourne, Sidney, and another
distant part of the Empire. The chairman suggested that, even if the
words were left out, there would really be no limitation of the
activities of the Association to that part of the Empire contained
within the British Isles. The meeting thereupon accepted the
amendment unanimously, and the words stand simply "Distributing
Information." Sir William Ramsay had been requested to become
president, but, his absence in America making it possible that a
reply would scarcely reach London before the meeting, the noted
scholar and ardent Esperantist, Colonel Pollen, had consented to come
to our help if needed. Sir William's telegram arrived just before the
meeting, the letter not until later. With his usual kindness he
wrote:--

R.M.S. _Baltic_, 13th October, 1904.

I am most flattered by your request. My position is simply this:--I
am on the Council of so many Societies (and on the Senate of London
University, too) that I find I have not sufficient time for what is
really the business of my life, research. It is true that each
Society takes only a little time, say, one afternoon a fortnight,
some more; but in the aggregate they take far more time than I ought
to give. I am now free from the presidentship of the Society of
Chemical Industry; but I must still attend its meetings, for the new
president is an American, and cannot be present in London.

These considerations lead me to decline your flattering offer.
Believe me it is not want of will; but I have made up my mind not to
undertake any more work of the kind for some years. I _must_ have
time for my own work, and the only way to secure it is to decline all
public offices.

Remember that I am in complete sympathy with your movement.

  Yours faithfully,
    William Ramsay.

Thus far our efforts have been successful, and the B.E.A. formed,
but we must not forget that this is only the first step, we have to
formulate carefully the Rules; and suggestions of all kinds will be
welcome. The arrangement as to examiners and examinations will be an
arduous and difficult work, and this applies to the whole of the
objects mentioned in Resolution 2. Each and everyone of us must do
our very best to give of our time and of our means. It has often been
said that true enthusiasm empties pockets. Let us, everyone who can
afford it, at least, become members, and those who can go one better
may add a donation. Subscriptions and funds will be gladly welcomed
by the Hon. Secretary, Harald Clegg, Esq., 14, Norfolk Street,
Strand, London.

Our space will not allow me to mention the classes in and around
London; particulars of these were published in the October
Esperantist. There was, however, one mistake, Miss Schafer's
class at the German Club, Charlotte Street, Fitzroy Square, is held
on Wednesday. The Principal of the Cusack Institute, White Street,
close to Moorgate Street Station, has placed a room at our disposal,
and classes are held there on Thursday evenings--beginners at 6.15,
teacher Mr. Gray; advanced 7.15, Miss Schafer.

Which of our readers has not heard of the extraordinary progress made
by Esperanto in Aberdeen? Their case is, I should think, unique. As
the result of a newspaper propaganda, commenced scarcely five weeks
ago, Aberdeen has more than 170 students attending classes. They
intend to hold a meeting in the Town Hall, which holds 5,000 people,
and already names for the Adresaro are coming in. All honour to the
enthusiastic Mr. A. Christen, who has originated and carried out this
successful movement.

News of progress abroad will have to be held over this month. Two
items are of great importance. At a congress of workmen painters held
lately in Grenoble it was decided that delegates to the next congress
must be able to speak Esperanto; and the preparations for the
reception of Dr. Zamenhof at Boulogne are already being commenced.

     * * *

Tutmonda Jarlibro.

As all our readers know, this wonderful directory has been compiled
by So de Ménil, of 45, Boulevard Magenta, Paris. It being the first
of its kind, absolute correctness was impossible. All Esperantists
are, therefore, earnestly asked to correct any mistakes they find in
it, and to forward such corrections to So de Ménil before the 10th
November. Postcards will do of course; but if we are to have a
correct directory next year everyone _must_ help, and that speedily.
We have already notified M. de Ménil of most obvious slips.

     * * *

Mr. H. P. Hughes, of 2, Fairfield Road, Stockton Heath, Warrington,
will send reprints of his interesting article (which appeared in
several papers) to any who will send a stamped addressed envelope,
and Mr. Dudeney's article in the _Bedfordshire Times_ is still
obtainable, price 2d.

     * * *

We learn with great pleasure that our able friend Mr. Motteau holds,
by request of Dr. Stanton Coit, a weekly class (on Mondays at 7.30)
at the Union of Ethical Societies, 19, Buckingham Street, Strand, W.C.



CORRESPONDENCE NOTES.


_El Rusujo._--Mi ĵus revenis de mia longa Esperantista vojaĝo. Plej
diverslandajn Esperantistojn renkontis mi: Hungarajn, Germanajn,
Bohemajn, Francajn, Rusajn, Italajn--ĉiujn mi same bone komprenis,
kun ĉiuj mi min sentis internaciulo, homo, Esperantisto! Mi
konvinkis min, ke Esperanto estas parolebla de ĉiuj Eŭropaj
popoloj, kaj vidis, ke nenio povos haltigi la fortan fluon de tiu ĉi
progresaĵo.--Via, G. Kolowrat, _en St. Peterburgo_.

     * * *

_Pri la prefikso MAL._--Ĉiuj Esperantistoj konsentas, ke ni ne
devas uzi la prefikson MAL-, kiam la logiko enkondukus uzon de SEN
aŭ NE. La prefikso MAL- montras la kontraŭecon. _La du ideoj estas
kontraŭaj, nur kiam ilia sumo faras nulon._ Eble oni ridetos tiun
algebran difinon. Tamen mi kredas, ke oni povas eltiri el ĝi, en la
plimulto da okazoj, limon inter la uzo de MAL-, kaj tiu de SEN aŭ
NE. Ekz.:

Se ni varmigis ian mason da akvo, kaj malvarmigis, laŭ la sama
grado, egalan mason, sufiĉos miksi ilin, por havi nenion faritan.

Puŝite egale kaj samtempe dekstren kaj maldekstren, oni ne moviĝas.
Persono kiu logas nin pro siaj bonaj kvalitoj, kaj mallogas pro la
malbonaj, sume lasas nin indiferantaj. Grasa makulo sur papero,
lumigita de poste, aperas brila; de antaŭe lumigita, ĝi estas
malbrila; lumigita egale ĉe ĉiu flanko, ĝi malaperas. Kunigante
homon fortikan kun alia malfortika, oni povus akiri la saman laboron,
kiel per du homoj senigitaj de tiuj du ecoj.

Ĝenerale, la estaĵoj kaj aferoj posedas kvalitojn aŭ propraĵojn,
kiujn ni kutimas vidi kunestantaj laŭ ia grado. Tio estas la komuna
nivelo. Se radiko sciigas, ke ia propraĵo superas ĉi tiun nivelon,
la sama radiko kun MAL- montras la saman propraĵon laŭ malsupera
grado. Sed kiam ni intencas celi la foreston aŭ neeston de propraĵo
ni uzu SEN aŭ NE. Ekz.:

La morto estas nur la seniĝo de la vivo; kaj la vivo neniam malon
havas. (La morto havas unu, la naskiĝon; ĉar en urbo, kie la nombro
de la naskiĝoj egalas tiun de la malnaskiĝoj, la kvanto da
loĝantoj ne ŝanĝigas.) Do, vortoj kiel _malviva_, _malakra_,
_malrekta_, _malcentra_, _malebla_, _malesti_, nenion signifas, se
oni donas al la prefikso MAL- ĝian veran sencon.

Nun, ĉu ekzistas ia diferenco inter SEN kaj NE? Eble pli bone estis
uzi SEN kiam la propraĵo celata okaze forestas, kaj NE kiam ĝi tute
neestis. Senviva korpo; neviva ŝtono.

Sed mi konfesas, ke ĉi tio estas nur bagatelo.--H. Sentis,
_Grenoble_.

P.S.--En Jan., 1903, mi sendis artikolon pri tiu temo al la
malaperinta R.I. (H.S.).

     * * *

_Atesto pri facileco_ (se oni bezonas plu!).--Mi estis aŭdinta pri
Esperanto, sed mi sciis nenion pri _ĝ_i antaŭ _gestera_ (hieraŭ)
vespero, kiam amiko sendis al mi leteron skribitan en Esperanto. Post
tri kvar_t_onoj da horo, _per la helpo de unu kopio_ (_kajero_) _de_
The Esperantist, kiun mi ricevis kune kun mia letero, mi povis
skribi Esperantan respondon! Post vespermanĝo tr_e_ horojn da nokto
mi laboris (studis) pri la paĝoj de la Gazeto. Nun, morgaŭe, mi
estas leginta granda(n) parto(n) de la Gazeto, kaj mi povas kompreni
la vortojn preskaŭ tutajn, kvankam mi havas nek vortaron nek
gramatikon, ekceptinte The Esperantist. Esperanto ja estas
mirindega lingvo. La alia lingvo internacia, la malnova _Volapük_ ne
povis kompariĝi kun tiu ĉi. Ju pli mi vidas pri ĝi, des pli korege
mi ŝatas ĝin. Volu pardoni min, se mia letero enhavas kelkajn
er_o_rojn kaj kredu ke mi estas, via tre vere, N.L.H. en Calcutta,
Hindujo.

(A letter composed after but four hours' study, without dictionary or
grammar, other than The Esperantist! What can be more convincing?
The italics are ours.--Editor).

     * * *

Referring to your notes in a recent number of The Esperantist, I
believe that the best way of spreading a knowledge of Esperanto is
for the London Chamber of Commerce to demand from every candidate for
their certificate a competent knowledge of the language--that they
should be at least able to read and write Esperanto; later on,
candidates might be required to speak the language.

This suggestion would be somewhat unreasonable if learning to read
and write Esperanto involved much labour; but I am surely overrating
the difficulty when I assert that any boy of average ability would be
able to conquer it by devoting one hour a week to it during our
academical term of three months. A slow boy might require two terms,
but slow boys are not wanted in the City or elsewhere.

English people are so abominably shy of any new proposal, especially
when it is one of a promising nature, that I shall not be at all
surprised if you continue to cry in the wilderness for many a year to
come. You will probably have to wait until the International language
has been adopted as the language of Commerce by _every nation except
ours_.--Yours faithfully,

Temple Orme.



KRANIOJ.

Originale verkita de Dro A.M., No. 8720 (Trinidad).


La celo de ĉiu Esperantisto estas, aŭ devus esti, la forigo de
naciaj antaŭjuĝoj, kaj li devus uzi ĉiujn batalilojn por efekti
ĝin. Unu el tiuj ĉi bataliloj estas Antropologio. La konatiĝo kun
la principoj de tiu ĉi scienco montros nin, ke la diversaj Eŭropaj
nacioj estas ja apudaj parencoj, kaj ke la tiel nomataj naciaj
malamikaĵoj estas pli ol malbonaj. Kio estas tiuj ĉi malamikaĵoj,
krom heredaĵoj de la estinteco, nutritaj de egoistaj regnestroj, kaj
nuntempe, ni ĝin diras honte, de la malveroj de egale egoistaj
historiaj skribantoj.

Por la nemetiisto, mi diru, ke la antropologiisto estas la naturisto
de la homo, kiu fondas siajn konkludojn sur la mezuroj kaj sur la
fizikaj trajtoj karakteraj de la vivantoj, kaj ankaŭ de la
mortintoj, sur la korpoj de la vivantoj aŭ de la mortintoj, sed,
kutime, sur la skeletoj de la mortintoj, kaj ne, kiel la historiaj
skribantoj, sur la priskribaĵoj de la malnovaj Grekaj kaj Latinaj
aŭtoroj.

La plej gravaj mezuroj estas tiuj de la kranio.

La kranioj dividiĝas en tri klasojn, laŭ la proporcio de la
larĝeco je la longeco; tiu ĉi proporcio, donita kiel procento da la
longeco, estas nomata "cefalika indikilo."

La larĝeco estas mezurata ĵus super la oreloj, kaj la longeco de
punkto inter la brovoj ĝis la okcipita ŝvelaĵo. La proporcio de la
_longa kapo_ (dolikocefaliko) estas malpli ol 75%, de la _meza kapo_
(mezocefaliko) de 75% ĝis 80%, kaj la _larĝa kapo_ (brakicefaliko)
pli ol 80%.

La jena priskribo ne enhavas Rusujon, Finlandon, Laplandon aŭ
Hungarujon, ĉar, rilate al iliaj loĝantoj, ili apartenas Azion; eĉ
Rusujo havas tre malgrandan nombron da Eŭropsangaj homoj.

La plej unue konata Eŭropa homo estis longa kapulo, mallonga kaj
bruneta, posedanta multe da Afrikaj trajtoj. Multaj antropologiistoj
kredas, ke li originale venis el Afriko. Estas strange, ke la
Afrikanoj havas tradicion laŭ kiu, la unuaj homoj estas nigraj.
Unutage iu el ili, baninte sin en lago, blankiĝis! Kompreneble ĉiu
rapidis sin bani en la sama lago, kies akvo pli kaj pli nigriĝis pro
tio. La banantoj do fariĝis malpli kaj malpli blanka ĝis, fine, la
akvo tute perdis sian virton. La malfeliĉuloj, kiuj alvenis tro
malfrue, estas la praavoj de la nunaj nigruloj, kaj la aliaj, pli
malpli kolorataj, tiuj de la diversaj koloritaj rasoj.

Poste, raso da larĝakapuloj el la Oriento, pli altaj, pri fortaj kaj
pli civilizataj ol la longakapuloj, okupis mezan Eŭropon, forpelinte
la longakapulojn al Sudo, Nordo kaj Nord-Okcidento. La nunaj Eŭropaj
nacioj estas la posteuloj de tiuj ĉi du rasoj.

Por la ordigo, la antropologiistoj supozas, ke estas tri ĉefaj,
puraj rasoj en Eŭropo, krom Rusujo, Finlando, Laplando, kaj
Hungarujo.

(_a_). La Teŭtonoj, altaj kaj blondaj, kiuj havas longajn kapojn kaj
vizaĵojn, kaj loĝas Skandinavujon kaj nordan Germanujon, estas la
posteuloj de tiu parto de la originalaj longakapuloj, kiuj forkuris
al la norda for de la larĝakapuloj.

(_b_). La Mediteraneuloj (Iberioj), malaltaj kaj brunetaj, kiuj havas
ankaŭ longajn kapojn kaj vizaĝojn, kaj kiuj okupas la Britajn
Insulojn, okcidentan Francujon, Hispanujon kaj la tutan bordon de la
Mediteranea maro, estas la posteuloj de la restantaj originalaj
longakapuloj.

La diferencaj karakteroj fizikaj de la du rasoj estas racionale
klarigitaj per klimataj kondiĉoj. Ni ŝuldas al la Iberioj la
civilizadon de antikva Egiptujo, Grekujo kaj Romo, sencitante tiun de
Persujo kaj eble tiujn de la Semitaj Imperioj, ĉar estas preskaŭ
certe, ke tiuj ĉi ankaŭ apartenis al la Mediteranea raso.

(_c_). La Keltoj, mezaltaj kaj brunetaj, kiuj havis larĝajn kapojn
kaj vizaĝojn kaj loĝis mezan Eŭropon (mezan Francujon, sudan
Germanujon, Aŭstrujon, Bohemujon, Polujon, kaj aliajn).

La Slavoj apartenas al tiu ĉi raso, kiu estis la posteulo de tiu
originala raso, kiu forpelis la longakapulojn.

Senprecize, la fizikaj karakteroj de la tri rasoj troviĝas en la
citataj landoj, sed estas esceptaĵoj. Ekzemple:--Forta larĝkapa
elemento troviĝas en iaj partoj de Danujo. Ankaŭ la Baskoj
(Basques) prezentas alian escepton, ĉar ili posedas larĝajn kapojn
kaj longajn vizaĝojn. Kontraŭe apud la rivero Dordonjo (Dordogne)
oni trovas longajn kapojn sed larĝajn vizaĝojn.

Kompreneble estas pli kumune trovi mezocefalikajn kapojn ĉie, pro la
intima miksado de la tri rasoj. Se la leganto kalkulos la nombron de
praavoj, kiujn li posedas dum du mil jaroj, li vidos, ke tio ĉi nur
estas natura, ĉar liaj propraj praavoj estos pli multenombraj ol la
tiama tuta loĝantaro de Eŭropo.

Hodiaŭ ne ekzistas tia estaĵo, kia Teŭtono, Kelto aŭ Mediteraneo.

Kelkaj vortoj estas necesaj pri la termino Kelta. La Kelto de la
antropologiisto estas la larĝa kapo de meza Eŭropo, sed la "Kelto"
de la historiaj verkantoj diversas, laŭ la fantazio de la aŭtoro.
Nuntempe la Francoj, Kimroj, Skotoj, kaj Irlandoj ĝuas la titolon.
El tiuj ĉi, nur malgranda parto da Francujo povas prave uzi la
nomon, la aliaj estas tielnomitaj, ĉar ili okazas paroli Keltajn
dialektojn.

La malĝusta uzado de tiu ĉi vorto ĉe la aŭtoroj kaj la
politikistoj pligrandigis multege naciajn malamikaĵojn inter la
Angloj kaj Irlandoj, kaj ankaŭ inter la Francoj kaj la Germanoj.

Kvankam la Germanoj estas tiel multe aŭ pli Keltaj ol la Francoj,
tamen tutaj libraroj estas skribintaj de Germanoj kontraŭ la
Kelta Franco, kalumniante lin pro lia raso. Mommsen, rilate al
tio ĉi, estas malglore la plej granda ofendanto el ĉiuj; tamen
lia kapo estis klare Kelta. Malfeliĉa fakto--por tiuj ĉi Germanaj
aŭtoroj--estas, ke multaj el la plej famaj Germanoj havis la larĝan
Keltan kapon, inter ili, Goethe, Schiller, Bismarck kaj eĉ Martin
Luther!

Ĉu la ironio povus plimulton fari?

La nescianta Angla malestimo por la Irlandoj estas eĉ pli malbona ol
la Germana malestimo de la Francoj, ĉar la Kelta elemento ĉe la
Irlandoj estas tre malgranda kaj tiel intime intermiksita kun la
aliaj, ke ĝi ne estas videbla. Kontraŭe, en la orienta parto de
Anglujo, kie la Danoj loĝiĝis, la Kelta elemento estas tre ofte
trovata.

La "Kelta" montano ankaŭ ŝuldas sian ekzistaĵon al la fantazio de
la aŭtoroj. La vera Skota montano estas Teŭtona-Mediteranea.

Mi ŝuldas multe al la libreto de John Munro _Historio de la Brita
Raso_ (History of the British Race; Newnes), kiun mi konsilas
Esperantistojn legi, kiel enkonduko al la scienco de antropologio.



Kun granda bedaŭro ni anoncas, ke la agema Malta Societo ĵus estas
perdinta Sron A. Littlejohn, unu el la plej energiaj klopodantoj
inter la fervora insulanaro. Kaj, por pruvi, ke malfeliĉoj neniam
venas unuope, la sama grupo ankaŭ perdis la servojn de la helpanto,
kiu estis tipografonta la novan ĵurnalon, pri kiu la Maltaj
Esperantistoj nun klopodas.

Kaj la sekvanta sciigo el Rusujo ankaŭ estas precipe doloriga. "La
23 Septembro subite mortis Membro de la _Soceito Espero_, Ekscelenco
Gregorij Nikolaeviĉ Ljubi, poŝtcenzuristo de eksterlandaj
ĵurnaloj, kaj cenzuristo de la venonta Rusa ĵurnalo 'Esperanto.'"

La mortinto estis progresema homo, li multe faradis por la _Soceito
Espero_, li penadis detrui la cenzurajn barilojn rilatajn la lingvon
Esperanto, kaj lia morto estas gravega perdo por ni Rusaj
Esperantistoj.

British Esperantists will learn with pleasure that, just as we are
going to Press, news has been received of the foundation of _The
London School of Esperanto_. E. A. Millidge, Esq., one of our most
able Esperantists (to whom we owe most hearty thanks for valuable
assistance in revising the proofs of several of our numbers), will be
the chief instructor. For information apply to the Secretary, 93,
Chancery Lane, London, W.C.

The principal articles of late dealing with Esperanto have appeared
in the _Sheffield Independent_, _Glasgow Evening Times_, _To-day_,
and the _Church Family Newspaper_. This last has been especially
useful, as a reference was given for further information, with the
result that many new adherents have been gained, especially among the
Clergy. If only contributors would remember never to let an article
appear without some such reference, our progress would be even more
rapid than it at present is.



ANTAŬEN!

Originale verkita de William Officer.


  Nun super la tero lumiĝas
    La tagoj feliĉaj kaj belaj,
  Brilecon de kiuj, longtempe
  La grandaj saĝuloj vidadis
    En siaj revadoj anĝelaj.

  Leviĝu do, Esperantistoj!
    Antaŭen je nomo de Dio!
  Homaro, unue sensenta,
  Komencis gravecon kompreni
    De via altega misio.

  Ĝis nun la nacioj estadis
    Fremduloj je penso kaj koro:
  Tro ofte iliaj ĵaluzoj
  Kaj malamikecoj plenigis
    La mond' je senfrukta doloro.

  Al vi apartenas la tasko
    Grandega, senlime vastigi
  La lingvon _esperan_. Ĝi sole
  Posedas potencon magian
    La multojn en unu kunligi.

  El scio larĝega, perfekta,
    La ĝia triumfo kreskigos,
  Simile al floroj, amecon
  Kaj pacon, regado de kiuj
    La homojn eterne ĝojigos.

  Antaŭen, do, Esperantistoj!
    Antaŭen je nomo de Dio!
  Laboru fervore, senĉese!
  La sun' de sukceso ekbrilas
    Sur via altega misio.



PLENDO DE LA LUNO.

Originale verkita de G. Kolowrat Ĉervinski.


  Dormas, silentas natur'
    Nur siluetoj montriĝas.
  Kaj sur ĉielo la lun'
    Tre malkontenta vidiĝas.

      Tute sen ĝoj' ĝi rigardas,
        Eĉ falis larm' el okul'
      (Tiel almenaŭ mi revis)
        Ho, luno malfeliĉul'!

  Diru pro kio senĝoje
    Tiel rigardas nun vi;
  Eble ne estas agrabla
    Plia fort' de l' sunradi'.

      Ĉu miras vi la malbonon,
        Ĉu plendas vi, ke sur ter'
      Homo feliĉa ne estas,
        Kaj eĉ senpeka afer'?

  Eble ekscii vi volas
    Estas por kio milit'
  Kial ne estas la pac'
    Ĉe la Dio kreit'?

      Eble al mi vi demandas:
        Kial, je l' homa ĉagren',
      Lingvo neŭtrala malestas
        Por la komuna kompren'?

  Restu do vi nun trankvila;
    Bon' venos de Esperant'
  Lingvo neŭtrala utila,
    Por ĉiu tera loĝant'.

      Ĝi la militon forigos,
        Pacon aranĝos ja ĝi,
      Veran ekhavos la amon
        Tuta homar' inter si.

  Kuros de l' mondo malbono,
    Multo en ĝi pliboniĝos,
  Perdos la lokon mizero
    Multaj eĉ plifeliĉiĝos.

      Kaj forgesiĝos l' ofendo
        Al vi farita de l' sun'.
      Eble vi ekkontentiĝos,
        Ho bela, ho mia lun'.

  Dormas, silentas natur',
    Nur siluetoj montriĝas
  Kaj sur ĉielo la Lun'
    Jam plikontenta vidiĝas.

      Sed ne sen ĝoj' ĝi rigardas
        Kaj senlarmiĝis jam ĝi--
      (Tiel almenaŭ mi revis)
        Ĝi konsoliĝis de mi!



ANAKREONAĴO.

Verkita de Rev. A. H. Nankivell.


    Mi deziras pri famuloj
  Kaj prapatroj nun kantadi
  Kaj fortuloj batalantaj
  Kaj sanktuloj preĝadantaj,
  Honorindaj, memorindaj,
  Kuraĝemaj kaj mirindaj,
  Tiajn virojn mi laŭdadi
  Volas; aŭdu, feliĉuloj!

  Sed kor' mia kun moketoj
  Krias: "Mi ne volas aŭdi.
  Kantu nun pri la knabinoj,
  Delikataj belulinoj,
  Gajakoraj kaj amindaj,
  Belvizaĝaj kaj kisindaj,
  Tiajn mi deziras laŭdi;
  Aŭdu, feliĉulinetoj!"

    Tial mi adiaŭ diras
  Al fortuloj kaj sanktuloj,
  Militintoj kaj venkintoj,
  Adorintoj kaj preĝintoj;
  Kaj de nun pri virgulinoj,
  Karesindaj gajulinoj,
  Forgesinte pri bravuloj,
  Ĉiam kanti mi deziras.



LULKANTO. DORMU!

Originale verkita de Edward Metcalfe, M.A. (Oxon).


  Dormu, dormu en lulilo
  Paĉja, panja korligilo;
  Panjo ja apude sidas
  Ci al panja am' konfidas,
  Ci en sendanĝero estos
  Panjo ja apude restos;
  Laŭ infana elkonfido
  Dormu, dormu, dorm'!

  Kovras ja flugilaj vestoj
  Sur birdetoj en la nestoj
  Sed flugiloj cin anĝelaj
  Kovras en mallumo helaj;
  Ci en sendanĝero restos
  Ĉar anĝeloj apudestos;
  Laŭ infana elkonfido
  Dormu, kara mia ido,
  Dormu, dormu, dorm'!

  Dolĉa en lulil' trezoro,
  Ŝlosilet' de panja koro,
  Cin al brakoj mi konfidas
  Kies ci vizaĝon vidas;
  Ci en sendanĝero restas
  _Nia Patro_ apudestas;
  Laŭ infana elkonfido
  Dormu, kara mia ido,
  Dormu, dormu, dorm'!



LA MALGRANDEGULO.

Originale verkita de Clarence Bicknell.


  Malgrandegulo foje amis
    Grandegulinon belan;
  Li diris: "Ĉu vi min edzigos,
    Amanton tre fidelan?"
  Sed ŝi respondis: "Malfeliĉe
    Mi estas tre miopa
  Sed ni ne povas eĉ vin vidi
    Per ilo teleskopa;
  Por mi vi estas tro malgranda;
    Mi restos amikino,
  Sed iu de la via kresko
    Konvenos por edzino."

  Pro tio, poste, sian koron
    Al malgrandegulino
  Li donis, sed ŝi tuj respondis:
    "Ne estas mi virino
  Por vi; ni estas tro similaj
    La unu al l'alia,
  Kvankam al mia kor' vi estas.
    Amanto simpatia;
  Ĉar ne konvenas por edzeco
    Preciza egalpezo;
  L'edzino via devus esti
    Virin' de kreskomezo."

  Foriris li, kaj longatempe
    Ne plu li enamiĝis,
  Sed fine, lia kor' per iu
    De mezokresk' bruliĝis.
  Sed ŝi, al la demand' fatala
    Respondis: "Tre ĝentila
  Vi estas, sed mi ne kuniĝos
    Kun viro malsimila.
  La viro, kiun mi akceptos,
    (Nature, vir' samlanda),
  De mia kresko ankaŭ estos,
    Nek pli nek malpli granda."

  "Ho, ve!" li tiam kriis, "kion
    Mi faros, mizerulo?
  Neniu jesan vorton donis
    Al mi, malgrandegulo."
  Respondis ĉiuj al proponoj:
    "Vi havas koron aman,
  Sed tamen kreskon tro malgrandan
    Aŭ saman, aŭ malsaman.
  Mi petas, ke vi diru ion
    Por min ekkuraĝigi."
  "Tre efektive," ŝi respondis,
    "Ne penu edzinigi."



MIAJ PAPERAMIKOJ.

Originale verkita fantazio de C. Oxenford.


Frapon! Ha, la poŝtisto--letero de unu el miaj paperaj amikoj. Vi
ridetas, tamen estas vere. Mi havas multe da paperaj amikoj, tio
estas amikoj, kiujn mi neniam estas vidinta; sed kiuj skribas al mi
el aliaj landoj. Kaj tiaj bonaj amikoj! Ĝuste similaj al la libroj,
la plej bonaj, kiujn oni povas posedi. Negrave kio mi estas vizaĝe,
profesie; neniam ili permesos min senti, ke mi estas malbela,
malsprita, neinteresa. Se mi ne estas vestata tiel bone, kiel aliaj,
neniam ili turnas la kapon kiam ni renkontas nin, sed ĉiam ili
salutas min kun amika rideto. Se mi estas laca, malafabla, kiam oni
min vizitas, oni nek ekkoleras nek nomas min malafablulino, sed oni
kvietigas min, kaj helpas min forgesi la kaŭzon de mia maltrankvileco.

Sed mi devas rapidi pretigi ilin akcepti. Ĉiuj miaj paperamikoj
vizitos min hodiaŭ vespere. Kia amaso tie estos! Tiu ĉi salono
apenaŭ ilin enhavos.

Mi estas ornaminta la ĉambron per floroj kaj, kiam la kandeloj estos
lumigitaj ni aperos tute belegaj. Mian veston? Mi estas vera virino:
mi estas vestinta min simila al la reĝino de Ŝiba. Tiun vesperon mi
trafas la deziron de mia koro: mi akceptas amikojn, kaj mi estas en
plej gaja humoro.

Ha, ĉi tie venas la unua gasto.

"Kiel vi sanas, Sinjoro...?"

Ha, ha! vi supozas, ke mi estas dironta al vi lian nomon? Ne, ne!

Li salutas min; kia manpremo! Nuntempe oni premas manojn laŭ
malnerva maniero, tute ekkoleriganta. Sed ne premu mian manon tro
kore, amiko mia; vi viroj neniam konas viajn fortojn.

Nun la aliaj alvenas, kaj mi rapidas ilin akcepti.

"Bonan vesperon, Sinjoro ... mi estas ĉarmata vin renkonti; kaj vin
ankaŭ, Sinjoro. Kion vi diras? Ho, Ho flatantulo, foriru, estas
facile vidi, ke vi elvenas el _La Belle France_!"

Sed kiu estas tiu ĉi grandegulo, kiu alportas kun li tian malvarman
venton? Estas mia amiko el Rusujo; li estas sufiĉe aminda serĉi por
mi poŝtmarkojn, kvankam li min konis nur malmulte da tempo. Mi devas
paroli iom kun li, kaj prezenti lin al tiu ĉi ĉarma Fraŭlino el
Aŭstrujo, kiu tiel timeme envenas en la salonon, kun mallevataj
okuloj. Ŝi estas juna Esperantistino, kaj devas esti kuraĝigata.

Kiu estas tiu ĉi sinjoro? Mi ne konas lin--sed ne, mi memoras,
li estas vidinta mian nomon sur la "_Adresareto de personoj kiuj
deziras korespondadi_," kaj deziras konatiĝi kun mi. Estimata
Sinjoro, mi timas ke vi ne ĝuos kunvenon de fremduloj! Kion, vi
estas botanikisto? Nu, jen kelkaj kuriozaj floroj; certe vi ĝuos
ilian societon, ĝis kiam mi povos trovi inter miaj gastoj similan
spiriton por prezenti al vi.

Ankoraŭ alia gasto, kiu malalte kliniĝas por kisi mian manon. Tiu
ĉi ago, ĉu ĝi estas laŭ miaj Anglaj idealoj de la konveneco? Ĉu
mi permesos al mi ĝin akcepti? Sed, mi forgesas, _nun_ mi estas
kosmopolitanino, kaj mi konformas al la kutimojn de ĉiuj landoj.

Alia gasto, kaj ankoraŭ alia. "Bonvenon, miaj amikoj, bonvenon!"

Malgraŭ mia feliĉeco, mi iom malkontentiĝas; unu el miaj amikoj
mankas; kaj mi estas pro tio tre malĝoja. Inter ĉiuj el miaj
paperamikoj, li estas la plej ŝatata. Mi trarigardas la salonon, ne,
tie ĉi li ne estas. Ha! Li envenas--"Mia kara Sinjoro, mi estas
ĉarmata vin vidi. Venu, sidiĝu apud mi kelkajn minutojn, kaj diru
kial vi estas tiel malfrua. Via Parizo, ĉu ŝi estas tiel ĝoja, ke
vi ne deziras ŝin forlasi eĉ por unu tago?"

Mi ekrigardas ĉirkaŭ la salono--kun tiuj ĉi bonaj amikaj
personoj ĉe mi mi estas feliĉega, sed--tamen estas--iom
stranga,--nekomprenebla! Mi trovas min tute nekapabla rekoni eĉ unu
personon. Tiuj vizaĝoj kaj tiuj formoj ŝajnas ĉiun momenton
ŝanĝiĝi. Kelkafoje oni estas blonda, kelkafoje bruna aŭ malhela.
Unufoje oni estas granda, aliafoje malgranda! Ĉu miaj okuloj trompas
min? Ho! kio okazas? Estas subite malvarme, mallume; la salono estas
neokupata. Hu! mi vekiĝas tremetante. Nur estas sonĝo. Ho ve! mi
estas ankoraŭ sola. Nur spirite mi renkontis miajn amikojn, ili ja
estas paperamikoj!

Eble, mi pripensas, estas tiom pli bone. Ve! kiam mi ekrigardas min
spegule, kaj mi vidas malgrandan, malbelan virineton de maturaĝo, mi
ĝojas, ke ili ne povas vidi min. Ĉu ili daŭrus skribi al mi se ili
povus min vidi kaj--sed ne, mi ne estos malamika, maljusta!

Tial miaj paperamikoj, al vi! Mi trinkas je via sano (kvankam nur per
mia amata kafo) kaj mi dankas vin pro la multe da feliĉaj horoj,
kiujn vi estas donintaj al mi; pro la multo da agrablaj ekskursoj,
kiujn mi estas fantazie partopreninta kun vi; unuvorte, pro via
amikeco. Ĝis la revido, amikoj miaj!



KIMRA SKIZO VI.

Heroino malmulte konata. Originale verkita de E.W.


En 1849 mi legis en ĵurnalo de la Orientaj Hindoj, pri juna heroino
kiu, sur la Kimra marbordo, estis superinta la gloran heroaĵon de
Grace Darling. Mia spirito estis ankoraŭ tro okupita je la
revolucioj de 1848 kaj ĝiaj sekvoj, por ke mi povu multe klopodi pri
afero individua, sed, post dekses monatoj, estante ĉe amikino, kiu
bone konis Fishguard Golfeton kaj ĝiajn loĝantojn, mi ŝin demandis
pri la nova heroino.

Al la tempo de la mirinda ago ŝi estis en tiu regiono kaj
kompreneble estis vizitinta la familion Llewellyn. La patro estis
fiŝkaptisto, tiel, kiel ĉiuj la vilaĝanoj, esceptinte unu
butikisto kaj la drinkejmastro. Li estis vidvo, havis vizaĝon
inteligentan, sed li tute ne povis paroli nek kompreni la Anglan
lingvon. Tamen liaj filinoj estis pli kleraj. Ili estis grandaj,
fortikaj, kaj belegaj virinoj, la pliaĝa, Margareto, havis preskaŭ
dudek kvin jarojn.

Mia amikino donis al mi kopion de la rakonto de la pli juna fratino,
Marta. Jen ĝia resumo, multe mallongigita.

_Rakonto de Marto_: "Mi senvestigadis min, kaj mia fratino preĝadis.
Subite ŝi ekleviĝis de siaj genuoj ekkriante: "Mi aŭdis pafadon.
Ŝipo estas inter la ŝtonegoj." Mi nenion aŭdis, sed ŝi komencis
rapide sin vesti kaj ni kune eliris por doni averton.

Ekstere ni povis apenaŭ stariĝi, kaj la ŝaŭmo kun la ondoj sin
ĵetis sur la vojeton. Kiam ni atingis la drinkejon, nia patro kaj la
ceteraj viroj kredis, ke ni ne povas esti alie ol frenezaj. Ili
aŭdis nenian pafadon; la nokto estis tiel nigra, kiel la peĉo;
nenia ŝipo volus proksimiĝi al la tero en tia vetero; se ŝipo tie
estus, ili povus nenion fari por ĝin helpi; nenia boato povus naĝi
unu minuton sur tia maro. Sed Mago (Margareto) ne volis reveni ĉe
ni. Forte alpremante unu la alian, kaj ofte falante, ni marŝis
laŭlonge la krutaĵon, kiu ne estas alta kaj kiu, je diversaj lokoj,
superpendas la maron. Niaj okuloj kutimiĝinte al la mallumeco, ni
vidis la blankan ŝaŭmon kune kun granda nigra makulo, kaj, apud
ĝi, malgrandajn makulojn. Ŝi diris: "Jen estas la ŝipo, tiuj estas
dronontaj maristoj; ni devas savi ilin!" Ne malproksime estis du
stangoj, kaj ankaŭ fortaj ŝnuregoj kaj turniloj por suprentiri la
boatojn kiam oni atendas uragon. Mago komencis tordi ŝnuregojn
ĉirkaŭ sia talio. Mi komprenis, ke ŝi ĵetos sin en la ondegojn,
kaj mi diris: "Ho! memoru pri via senmorta animo; ĉu vi estas certa,
ke ĝi estos savota?" Ŝi respondis: "Tio ĉi tute ne estas grava,
mia nuna devo estas savi tiujn ĉi dronontojn." Mi penadis fortiri
la ŝnuregon, por ke ŝi ne sin alligu, sed ŝi fariĝis tute furioza
kaj laŭte ekkriis: "Mi ja iros en la maron; se vi ne faros tion,
kion mi ordonos, se vi ne turnos la turnilon, kiam mi elvokos, vi
estos tiu, kiu mortigis sian fratinon."

Ŝi kuris, kun la ŝnurego alligita, kaj ŝi saltis kiel eble plej
forte. Subite mi sentis ekskuon, mi turnis kaj tiris; ŝi suprenvenis
kun viro inter siaj brakoj. Ŝi metis lin sur la herbon; denove ŝi
saltis, kaj mi turnis la tenilon; dua viro saviĝis--poste tria. Nun,
la ŝnurego estante preskaŭ tratranĉita, ŝi sendis min al la
drinkejo por alvoki helpon.

Dume ŝi prenis ŝnuregon de alia stango kaj alligis ĝin ĉirkaŭ
sian korpon. Homoj alvenis kun lankovriloj, brando, lanternoj kaj
ujoj da varmega akvo. Mi helpis ĉe la malsekaj, nekonsciaj maristoj.
Kelkaj viroj laboris la turnilon, kaj Mago suprenportis kvaran viron,
sed ondego ĵetis ilin kontraŭ akran ŝtonegon, kaj lia cerbo kaj
sango ŝpruciĝis sur ŝia gorĝo kaj kolo. Ŝi ŝajnis morta, sed
poste ŝi englutis iom da brando, kaj sin ĵetis en la maron kaj
savis la lastan viron. Nun la laboro de Mago estis finita, kaj ŝi
ploregis. Ni flegis ŝin, portis ŝin hejme, kaj kuŝis ŝin lite,
sed ĉiam ŝi ploregadis; eĉ nuntempe, kiam ajn ŝi ne povas dormi,
ŝi senĉese ploras."

Kompreneble, mi tre deziris vidi Margareton, ĉar oni diris, ke ŝia
vizaĝo similas eĉ pli ol antaŭe al Sankta Virgulino de Rafaelo,
sed mi ne povis. Ŝi akceptis multajn vizitantojn, sed kun neniu ŝi
parolis pri la ŝippereo.

Li tiama episkopo de St. Davids estis Dro Connop Thirlwall, la
klera historiskribanto de antikva Grekujo. Li simptiis kun la Kimroj,
kaj eĉ estis lerninta ilian tre malfacilan lingvon. Li sendis al la
du fratinoj £100 (2,500 frankojn) je signo de admiro pro ilia nobla
sindoneco. Li ankaŭ komunikis al la direktoroj de _Lloyds_ la
detalojn pri la afero, kaj ili sendis al Margareto £100, kaj
pergamenon iluminitan, sur kiu ili dankis ŝin pro tio, ke ŝi estas
savinta la vivon al tri maristoj. (Efektive nur tri estis savitaj,
ĉar unu el la kvin mortis malmultajn tagojn post la ŝippereo).
Tiamaniere la familio riĉiĝis.

Kiam mi denove estis en Kimrujo, mi intencis viziti la familion
Llewellyn, sed oni min sciigis, ke Marto edziniĝis je Koloniano, kaj
la tuta familio estis elmigrinta.

La nomo de Margareto Llewellyn estas verŝajne forgesita de ĉiuj
krom kelkaj maljunuloj.

Ofte mi pensas, kiel feliĉa estas ŝia sorto, povi plenumi faron
tiel heroan, kaj tamen eviti la degradecon de publika sciado.



Nia Lando, Words & Music by F.G. Rowe.


  Kie estas nia lando,
  Nia kara lingvo-lando?
  Ĉu Rusujo, pacienca,
  Al la lumo baraktanta?
  Ĉu Svisujo kun montanoj,
  Domo ja de liberanoj?
  Grandaj tiuj landoj estas
  Sed pli granda nia estas!

  Kie estas nia lando,
  Nia kara lingvo-lando?
  Ĉu Anglujo tiel rega,
  Ĉie ĉiam okupega?
  Aŭ en filnacioj ŝiaj.
  Ne dependaj energiaj?
  Grandaj tiuj landoj estas
  Sed pli granda nia estas!

  Kie estas nia lando,
  Nia kara lingvo-lando?
  Ĉu Francujo kun beleco,
  Liber-egal-frat-braveco?
  Germanujo kun pensuloj,
  Malrapid' sed persistuloj?
  Grandaj tiuj landoj estas
  Sed pli granda nia estas!

  Nia lando estas ĉie,
  Ĝiaj limoj ja nenie!
  Kie premas manon mano,
  Kune kun Samideano;
  Aŭ saluto aŭdigata,
  Aŭ steleto vidigata.
  Kie ajn la klopodanto,
  Estas lando Esperanto!





*** End of this LibraryBlog Digital Book "The Esperantist, Vol. 1, No. 13" ***

Copyright 2023 LibraryBlog. All rights reserved.



Home